Niet eerder sinds begin metingen zoveel ijsverlies in de Alpen

• Harm Kersten
• 

  Heleen Ekker

  redacteur Klimaat en Energie

Niet eerder sinds het begin van de metingen is er zoveel ijs gesmolten in de Alpen als vorig jaar. Dat staat in het jaarlijkse rapport van de Europese klimaatorganisatie Copernicus: de Europese Staat van het Klimaat. Een hoeveelheid van vijf kubieke kilometer ijs verdween, vanwege minder sneeuwval in de winter en de ongebruikelijk warme zomer.

Begin dit jaar meldde Copernicus al dat de zomer van 2022 Europa's warmste zomer ooit gemeten was. Een groot deel van West-Europa kampte met hitte, en in het Verenigd Koninkrijk werd voor het eerst de 40 graden aangetikt. De hoge temperaturen en een gebrek aan neerslag leidden tot extreme droogte en bosbranden.

In het nieuwe rapport somt Copernicus allerlei aspecten op van klimaatverandering, zoals die in Europa vorig jaar werden waargenomen. Opmerkelijk: terwijl de gletsjers in de Alpen veel ijs verloren, was er een kleine ijstoename bij de gletsjers in Scandinavië. In het zuidwesten van Scandinavië profiteerden de gletsjers van een gemiddeld tot positief aantal sneeuwdagen in de winter en relatief koelere temperaturen in de zomer.

Gletsjers

In de gletsjers van de Alpen was er heel weinig sneeuwval in de winter, en volgde er een ongebruikelijk warme zomer. In Zwitserland bijvoorbeeld leidde dit tot een geschat ijsverlies van zes procent van het totale ijsvolume gedurende het jaar. Vanaf het jaar 2001 is de totale hoeveelheid ijs van de gletsjers hier geslonken van 77 kubieke kilometer tot 49 kubieke kilometer, een afname van meer dan een derde.

"Terwijl het massaverlies van gletsjers wereldwijd aanzienlijk is, zijn de Europese Alpen een van de regio's waar gletsjers het meest krimpen", stelt het rapport. In de Alpen ligt in totaal ongeveer 130 kubieke kilometer ijs.

NOS-weerpresentator en glacioloog Peter Kuipers Munneke: "Het was ook echt een bijzonder jaar. Nog 26 van dit soort extreme smeltjaren en al het ijs is weg. Zo snel zal het niet gaan, maar het ligt in de lijn van de projecties dat ongeveer zestig procent van al het gletsjerijs in de Alpen nog zal verdwijnen, ook als we de klimaatdoelen uit het Parijse klimaatakkoord gaan halen."

Het Europese klimaat in vier opvallende grafieken: