Echo kan wellicht pijnlijk onderzoek vervangen bij knobbeltje in borst
Nederlandse wetenschappers hebben aangetoond dat voor borstkankeronderzoek in sommige gevallen de pijnlijke mammografie kan worden vervangen door echografisch onderzoek. Het gaat dan specifiek om patiënten die al lokale klachten hebben, zoals een knobbeltje.
Het omvangrijke onderzoek, waaraan 2000 patiënten deelnamen, laat zien dat bij 80 procent van deze patiënten de borstradioloog via een echo vrijwel zeker borstkanker kan uitsluiten. Bij de overige patiënten gaf de echo nog geen zekerheid. Zij kregen vervolgonderzoek en de helft van hen bleek uiteindelijk een bepaalde vorm van borstkanker te hebben.
Drie ziekenhuizen - het Radboudumc in Nijmegen, het Noordwest Ziekenhuis in Alkmaar en het St. Antonius in Nieuwegein - deden mee aan de studie. De onderzoekers willen met hun werk de betrouwbaarheid van andere diagnosemethoden dan het mammogram toetsen. Op dit moment is het gebruik van het mammogram, een röntgenfoto waarbij de borsten pijnlijk kunnen worden samengedrukt, de richtlijn bij borstkankeronderzoek.
Echo blijkt zeer precies
Volgens Linda Appelman, als radioloog bij het Alexander Monro Ziekenhuis en onderzoeker aan het Radboudumc verantwoordelijk voor de studie, komen er jaarlijks 70.000 vrouwen in het ziekenhuis met een knobbeltje of zwelling in de borst. Omdat deze klachten zeer precies zijn te lokaliseren in de borst, zijn die goed te onderzoeken met een echo.
Uit de studie, die deze week is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Radiology, blijkt dat een echo met 99,8 procent zekerheid kanker kan uitsluiten.
Dat is goed nieuws. Vooral voor jongere vrouwen tot ongeveer 30 jaar oud. Als zij klachten hebben is een mammogram lang niet altijd bruikbaar. Omdat zij nog veel klierweefsel hebben zijn deze foto's immers niet goed te beoordelen.
Gezien de veelbelovende uitkomsten van het onderzoek is bij patiënten met borstklachten het maken van alleen een echo in de toekomst wellicht afdoende. Een prettig vooruitzicht, ook vanwege de soms pijnlijke aard van mammografisch onderzoek.
Mammogram blijft belangrijk
Daarbij is het volgens Appelman wel belangrijk om te benadrukken dat de echo nog niet kan worden gezien als potentiële vervanger van het mammogram bij de landelijke screening waarvoor alle vrouwen tussen de 50 en 75 jaar iedere twee jaar een uitnodiging krijgen.
Bij dit onderzoek zijn er ook tal van patiënten die helemaal geen klachten ervaren. Dan wil de arts de hele borst onderzoeken. Echo's kunnen maar een klein deel van de borst per keer controleren. Daarom blijft het mammogram, waarmee de hele borst gescreend kan worden, een belangrijk onderzoeksmiddel.
De wetenschappelijke beroepsvereniging van radiologen, de NVvR, is enthousiast over het onderzoek. Wel wordt benadrukt dat er nog aanzienlijk vervolgonderzoek nodig is voordat de richtlijnen kunnen worden aangepast waarbij in sommige gevallen alleen een echo afdoende is. Maar een belangrijke stap is met dit onderzoek wel degelijk gezet, aldus de NVvR.