Chinese Huawei wil zichzelf 'opnieuw uitvinden' na zware sancties

• 

  Sjoerd den Daas

  correspondent China

Huawei leek op sterven na dood, nadat de VS vergaande sancties tegen het bedrijf had afgekondigd. Vier jaar later leeft de Chinese technologiereus nog, maar de klappen zijn hard aangekomen.

"Pruimenbloesems worden zoeter na strenge vorst", zegt Xu Zhijun, de topman van Huawei, verwijzend naar de toekomst van zijn bedrijf. Hij hoopt daarbij op een Chinese chipindustrie die zelfvoorzienend is.

Dat Huawei moet roeien met de riemen die het heeft, wordt al snel zichtbaar tijdens de presentatie van de jaarresultaten van het bedrijf. Hoewel Huawei ook zelf laptops maakt, wordt bij de presentatie een Apple-computer gebruikt, verraadt een logootje in de linkerbovenhoek van het scherm.

Meerdere buitenlandse medewerkers van het bedrijf gebruiken iPhones nu Huawei de Google Playstore niet meer op de eigen smartphones mag installeren en telefoons niet langer kunnen worden uitgerust met 5G-chips. Het geeft een idee van de problemen waar het bedrijf mee kampt sinds president Trump Huawei in 2019 op de zwarte lijst zette. Reden daarvoor waren de vermoedelijke technologieleveranties aan Noord-Korea en Iran, landen waartegen Amerikaanse sancties gelden.

'Werkdruk toegenomen'

"Natuurlijk heeft dat impact", zegt Cui Jin. Hij werkt op de Huawei-campus in Dongguan en is onderweg naar een van de vele bedrijfskantines. Deze campus, waar zo'n 25.000 mensen werken, is een surrealistisch stukje Europa in China.

De trein die medewerkers over het immense terrein vervoert is Zwitsers, de gebouwen en patio's zijn replica's van Europese gebouwen en steden. Werknemers houden kantoor in het kasteel van Heidelberg en de Cité Internationale Universitaire, een bekende universiteit in Parijs. Ze haasten zich door nagebouwde stukjes Brugge, Bologna en Oxford.

Maar onder de motorkap is Huawei een stuk minder internationaal geworden. "Alle Amerikaanse hardware en software die we gebruikten, moeten we nu zelf ontwikkelen", zegt Cui. "Ook moesten we op zoek naar nieuwe onderdelen."

Oprichter Ren Zhengfei stelde onlangs dat de afgelopen jaren voor 13.000 onderdelen alternatieven moesten worden gevonden. "De werkdruk en de moeilijkheden zijn zeker toegenomen", zegt Cui daarover.

Op de campus wordt veel onderzoek gedaan. Naar chips bijvoorbeeld, door dochterbedrijf Hisilicon. Nu Huawei is afgesneden van toegang tot buitenlandse geavanceerde technologie is de ontwikkeling van nieuwe Chinese chips een kwestie van leven of dood.

"We hebben veel geld geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling", zegt de financiële topvrouw Meng Wanzhou daarover. De dochter van oprichter Ren, die lange tijd vastzat in Canada, is het komende halfjaar voorzitter van het bedrijf.

Van de 642 miljard renminbi (86 miljard euro) aan omzet ging afgelopen jaar een kwart naar innovatie, een recordbedrag. Die investering was de belangrijkste reden dat onder de streep fors minder overbleef: de winst daalde met 69 procent.

"Er is aanzienlijke druk, maar dit is wat nodig is om beter uit deze strijd te komen", zegt topman Xu, die wel gewend is geraakt aan zijn rol als kop van jut. "Beperkingen van buiten zijn het nieuwe normaal."

Liever praten over werk

Recent kwam daar nog een nieuwe klap bij: de beperking van de export van geavanceerde chipmachines, zoals die van ASML, naar China. Na Nederland heeft ook Japan restricties bekendgemaakt.

Laboratoriummedewerkers van het bedrijf willen daarover weinig kwijt. "Ik ben niet van de afdeling inkoop", zegt Li Cong. Hij werkt in een lab waar antennes worden getest op de effecten van water, wind en trillingen. Ook in het sport- en gezondheidslab praten medewerkers liever over de toepassingen van hun technologie, dan de strijd met Amerika.

"Dit is een opslagmachine, waarmee je eigenlijk alles kan simuleren", zegt Gao Zhuo, die uitgerust met een badmintonracket en een smartwatch shuttles die de machine net het heeft uitgespuugd over een net slaat. "Hierdoor kun je veel gerichter trainen en nauwkeurige informatie krijgen over je prestaties." Met de verkoop van wearables (draagbare technologie) hoopt het bedrijf nieuwe bronnen van inkomsten aan te boren.

Gevraagd naar de gevolgen van de laatste sancties voor zijn werk is hij minder spraakzaam. "Daarvoor moet je echt bij een ander departement zijn."

'Opnieuw uitvinden'

Topman Xu wil tijdens de persconferentie wel wat kwijt over de exportbeperkingen die de Chinese chipsector in het hart raken. "Ik geloof niet dat de Chinese halfgeleiderindustrie hulpeloos zal toekijken, maar zich zal inspannen om zelfvoorzienend te worden", zegt hij koeltjes.

"Huawei ondersteunt die inspanningen", zegt Xu. "Ik heb er het volste vertrouwen in dat Chinese chipbedrijven zichzelf opnieuw kunnen uitvinden."

Dat zal nog wel even duren. Europa nabouwen was kinderspel in vergelijking met het optuigen van een eigen chipindustrie, zal ook Huawei zich realiseren.

Het betekent wel dat de jonge ingenieurs en onderzoekers op de campus Dongguan zich voorlopig geen zorgen hoeven te maken over hun baan. "Nee, ik ben niet bang dat ik ontslagen word", lacht Cui. Ook zijn collega's blijven optimistisch. "Zolang wij goed ons best doen, komt het wel goed."