Geen cel voor manuscriptendief die uit 'boekenobsessie' schrijvers misleidde
Een Britse Italiaan die op slinkse wijze honderden ongepubliceerde manuscripten in handen wist te krijgen, hoeft niet terug de cel in. Omdat hij in januari schuld bekende, heeft een Amerikaanse rechter hem een straf opgelegd die gelijk is aan zijn voorarrest.
De praktijken van de 30-jarige Filippo Bernardini leidden tot grote verwarring onder auteurs en redacteuren. Door zich voor te doen als medewerker van verschillende uitgevers slaagde hij erin vele manuscripten van nog niet uitgegeven werken toegestuurd te krijgen.
Bernardini zette zijn zinnen bijvoorbeeld op het vervolg van Margaret Atwoods The Handmaid's Tale, een thriller van de Noor Jo Nesbø en een werk van acteur Ethan Hawke. In Nederland kreeg hij een eerste versie van Hanna Bervoets' Boekenweekgeschenk Wat wij zagen in handen.
Obsessieve liefde voor boeken
Tot nu toe was niet duidelijk wat zijn motief was. Bernardini lekte de manuscripten niet en chanteerde uitgeverijen evenmin. Pas bij zijn veroordeling gaf een brief aan de rechter meer duidelijkheid: een obsessieve liefde voor boeken dreef hem.
Bernardini schrijft dat hij als kind een diepe liefde voor boeken ontwikkelde, die verder werd aangewakkerd toen hij bij de Londense uitgever Simon & Schuster kwam te werken. Dat er ongepubliceerde werken rondgingen maakte hem hebberig.
"Ik zag dat er manuscripten werden gedeeld met redacteuren, agenten, literaire scouts en zelfs personen buiten het vak. Dus vroeg ik me af: waarom mag ik die eigenlijk niet lezen?"
Brandend verlangen
Hij leidde schrijvers en medewerkers van uitgeverijen om de tuin met e-mailadressen die leken op de echte: penguinrandornhouse.com bijvoorbeeld, waarin nauwelijks opvalt dat een r en n de plek van een m hebben ingenomen. Door zijn kennis van het vak kon hij de toon van dergelijke mails feilloos nadoen.
"Ik had een brandend verlangen om me iemand uit deze wereld te voelen en als eerste die boeken te lezen", legde Bernardini uit aan de rechter. "Het ging me er niet om om ze te lekken. Ik wilde ze dicht bij me houden en ze als een van de weinigen koesteren voordat ze in de boekhandel zouden liggen."
In zijn brief biedt Bernardini excuses aan voor zijn acties, die hij ongehoord, dom en verkeerd noemt. "Ik heb nooit nagedacht over de schade die ik aanrichtte."
Wrede ironie
Een van de bedrogen auteurs pleitte bij de rechter voor coulance. "Eindelijk iemand die echt ergens om geeft - wat maakt het dan uit dat het een bedrieger was?", schreef Jesse Ball, auteur van romans als Het duikersspel en Sinds het zwijgen begon. "Je kunt je niet voorstellen hoe dodelijk saai de reguliere correspondentie met een uitgever is."
Ball ziet vooral de lol in van het complot en meende dat Bernardini geen schade had veroorzaakt, alleen wat verbazing. "Eindelijk is het eens de moeite waard te schrijven over de uitgeverswereld."
De rechter vond een verdere gevangenisstraf niet nodig. Wel moet Bernardini 88.000 dollar schadevergoeding betalen en wordt hij de VS uit gezet. Bernardini schreef dat hij zichzelf het meest zal straffen: "De wrede ironie is dat ik voortaan elke keer als ik een boek opensla, aan mijn wandaden herinnerd word."
