Rekenkamer: overheid schiet tekort als schuldeiser
De overheid schiet tekort als schuldeiser bij het maken van persoonlijke betalingsregelingen. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een nieuw rapport.
De Algemene Rekenkamer onderzocht hoe de drie grootste schuldeisers namens de overheid geld innen. Ze keken naar de Belastingdienst, het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB, verantwoordelijk voor het innen van boetes) en het CAK (verantwoordelijk voor het innen van eigen bijdragen voor zorgregelingen).
De groep die boetes, eigen bijdragen of belastingen niet kan betalen is relatief klein, zeggen de onderzoekers. Toch noemt de Algemene Rekenkamer het zorgelijk, omdat het leed al snel groot kan zijn. Er is volgens de onderzoekers te weinig oog voor kwetsbare burgers.
Niet effectief en onduidelijk
Gewone betalingsregelingen gaan volgens de Algemene Rekenkamer over het algemeen wel goed. De communicatie over die regelingen noemen de onderzoekers helder en transparant. De kritiek gaat vooral over persoonlijke betalingsregelingen. Daar kan behoefte aan zijn op het moment dat iemand niet in staat is om binnen een standaardtermijn een schuld af te lossen.
Bij zowel de Belastingdienst als het CJIB gaat het om gemiddeld 20.000 gevallen per jaar, zegt de Algemene Rekenkamer. Maar bij het CJIB betaalt 46 tot 48 procent toch niet op tijd. Bij de Belastingdienst gaat dat iets beter, maar betaalt ruim een op de drie gevallen nog niet op tijd.
Communicatie
Naast de effectiviteit verloopt volgens de Algemene Rekenkamer ook de communicatie vaak niet goed. Veel mensen weten niet dat ze een persoonlijke regeling kunnen treffen. Het staat volgens de onderzoekers bijvoorbeeld niet duidelijk op de websites.
Er zijn bij het CJIB en het CAK geen duidelijke regels over wie wel en niet in aanmerking komt voor zo'n persoonlijke regeling. Daardoor hangt het er ook van af wie mensen aan de lijn krijgen als ze bellen. Bij de Belastingdienst zijn die regels er wel, maar ze zijn niet openbaar.
Bestaansminimum
De Algemene Rekenkamer maakt zich ook zorgen over de vraag of mensen wel genoeg overhouden voor onder meer boodschappen.
Het CJIB en het CAK hebben geen duidelijke afspraken om het bestaansminimum te bewaken, schrijft de rekenkamer. De Belastingdienst zou geen rekening houden met de schulden die iemand bij andere instanties of bedrijven kan hebben.
De onderzochte organisaties zeggen tegen de Algemene Rekenkamer dat ze zaken gaan verbeteren.