Chinese arts die doofpot rond sars-uitbraak in 2003 voorkwam, overleden
De man die wist te voorkomen dat de sars-epidemie in China in de doofpot werd gestopt, is overleden. Voormalig legerchirurg Jiang Yanyong stierf dit weekend in Peking aan de gevolgen van een longontsteking, melden Chinese media in Hongkong. Hij was 91 jaar.
Van Jiang wordt gezegd dat hij twintig jaar geleden door zijn handelen in de beginfase van de sars-uitbraak vele mensenlevens heeft gered.
De arts werkte destijds in een ziekenhuis in Peking. In april 2003 verscheen de minister van Volksgezondheid in de media om het volk mede te delen dat er "slechts een handvol gevallen" bekend was van de nieuwe dodelijke luchtweginfectie. Maar Jiang zei dat hij op dat moment al van meer dan honderd sars-gevallen had gehoord, alleen al in militaire ziekenhuizen.
Daarop stuurde hij een brief naar Chinese staatsmedia waarin hij de leugens van de overheid aan de kaak stelde. Die lieten zijn onthullingen links liggen. Uiteindelijk werd de brief gelekt naar Westerse media, die er uitgebreid aandacht aan besteedden. Als gevolg daarvan werd de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ingeschakeld en werd de Chinese overheid gedwongen toe te geven foutieve informatie te hebben verspreid.
Niet alleen onthullingen over sars
Direct na de onthulling nam de regering strenge maatregelen, waardoor de verspreiding van het virus werd vertraagd. Vanwege de brief en de dood van een Finse medewerker van de Verenigde Naties moesten de minister van Volksgezondheid en de burgemeester van Peking het veld ruimen.
"Ik vond dat ik moest onthullen wat er aan de hand was, niet alleen om China te redden, maar ook om de wereld te redden", zei Jiang. Voor zijn handelen ontving hij in 2004 de Ramon Magsaysay Award van de Filippijnen, een soort Aziatische Nobelprijs.
Datzelfde jaar trok hij opnieuw ten strijde tegen de Chinese regering. Hij riep de Communistische Partij op te erkennen dat het bloedig neerslaan van het studentenprotest op het Tiananmenplein in 1989 fout was, en dat mogelijk duizenden burgers waren gedood. In China wordt daarover niet openlijk gesproken.
Jiang en zijn vrouw werden meermaals onder huisarrest geplaatst en mochten geen overzeese reizen meer maken. Toch bleef hij zijn standpunt uitdragen. In 2019 stuurde hij nog een brief aan president Xi waarin hij de gebeurtenissen van 4 juni 1989 een misdaad noemde. Omdat hij een politiek gevoelig persoon is, wordt het nieuws over de dood van Jiang niet gemeld in Chinese staatsmedia.
Sars en het coronavirus
Volgens cijfers van de WHO zijn er wereldwijd in totaal 8908 gevallen van sars geregistreerd, sinds het virus in de zuidelijke provincie Guangdong opdook. Uiteindelijk zijn er 774 mensen aan overleden. Het merendeel van de besmettingen was in China.
Het verhaal van Jiang doet denken aan dat van Li Wenliang, een oogarts uit Wuhan die in december 2019 waarschuwde voor een nieuw "sars-achtig virus": covid-19.
Nadat hij zelf ziek was geworden, vroeg hij zich op sociale media af waarom de autoriteiten beweerden dat medisch personeel niet besmet was. Hij werd door de politie onderzocht voor het "verspreiden van geruchten". In februari 2020 stierf hij aan de gevolgen van het coronavirus.