Diverse ploegen in opstand richting WK: 'Speelsters totaal niet serieus genomen'

Ruim vier maanden voordat het WK voetbal voor vrouwen begint, zijn in verschillende landen speelsters in opstand gekomen. Ze eisen betere omstandigheden of simpelweg meer geld en zetten daarbij hun eigen carrière op het spel.

Wat speelt er precies in welk land? We zetten het voor je op een rij.

Frankrijk: vijf speelsters stappen op

In Frankrijk stelden vijf topspeelsters zich niet meer beschikbaar voor de nationale ploeg, met het WK voor de deur. Dat leidde donderdag tot het vertrek van bondscoach Corinne Diacre.

Diacre was zes jaar lang bondscoach. Ze slaagde er niet in om de clubsuccessen (Olympique Lyon is al jarenlang toonaangevend in Europa) om te zetten in goede resultaten met de nationale ploeg.

Aanvoerder Wendie Renard was een van de vijf speelsters die zich terugtrokken. Ze gaf in een verklaring aan ontevreden te zijn met faciliteiten en de mate van professionaliteit. Bovendien maakte ze zich zorgen over haar mentale gezondheid. "Onder deze omstandigheden is het onmogelijk om op topniveau te presteren."

Zonder Diacre bij naam te noemen, was wel duidelijk dat Renard vooral op de bondscoach doelde. Diacre kreeg al jarenlang kritiek vanwege wat de speelsters als een "controleregime" ervaren. Drie jaar geleden beëindigde bijvoorbeeld keepster en recordinternational Sarah Bouhaddi abrupt haar interlandloopbaan na onenigheid met de bondscoach.

Bij eerdere conflicten koos de Franse bond steeds de kant van Diacre. Tot donderdag, toen de bondscoach werd ontslagen. "Deze coachwissel maakt deel uit van een nieuwe wereldwijde ambitie, ten gunste van de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal en de prestaties van het Franse team", luidde de verklaring van de bond.

Spanje: vijftien speelsters uit selectie

Onder Spaanse topvoetbalsters brak vorige zomer een opstand uit. Vijftien speelsters, onder wie een groot aantal van landskampioen FC Barcelona, weigeren nog uit te komen voor het nationale elftal zolang de huidige bondscoach Jorge Vilda aanblijft.

De speelsters zijn ongelukkig over de omgang met blessures, de sfeer in de kleedkamer, het selectiebeleid en trainingen. Het meest spraakmakende voorbeeld van Vilda's bekritiseerde werkwijze is zijn eis dat de speelsters 's nachts de deur van hun hotelkamers geopend houden, volgens de voetbalsters zodat hij kan controleren of ze wel in bed liggen.

Vilda coacht de Spaanse ploeg al sinds 2015 en is pas de tweede bondscoach van Spanje. Zijn voorganger Ignacio Quereda stond liefst 27 jaar aan het roer.

Waar is er de afgelopen jaren door voetbalsters voor gestreden? Bekijk deze tijdlijn:

Ook op Quereda was veel kritiek vanuit de spelersgroep. In de in 2021 verschenen tv-documentaire Doorbreek de stilte beschuldigt toenmalig aanvoerder Verónica Boquete de voormalig bondscoach van kleinerend gedrag, homofobe uitspraken en machtsmisbruik.

Klachten van haar en andere speelsters werden door de bond nooit serieus genomen. Boquete werd niet meer opgeroepen voor de nationale ploeg.

Aanvoerder Alexia Putellas, vorig jaar verkozen tot beste voetbalster ter wereld, behoort niet tot de vijftien rebellen. De middenvelder van FC Barcelona zei onlangs te hopen op een snelle oplossing.

"We willen dat de spelers zich voor 100 procent kunnen concentreren op hun prestaties. Het is vermoeiend om constant om verbeteringen te moeten vragen. De coaches moeten onze omstandigheden verbeteren zonder dat wij ons er de hele tijd mee moeten bemoeien."

Canada: ineens flink gekort op budget

Het Canadese team, in Tokio winnaar van olympisch goud, kreeg zes maanden voor het WK te horen dat hun budget drastisch wordt teruggeschroefd. Dat betekent concreet dat de selectie minder trainingsdagen heeft, het noodgedwongen met minder staf moet doen en dat er geen oefenwedstrijd in eigen land gespeeld kan worden.

Ook hebben speelsters sinds januari 2022 nog geen cent gekregen voor hun bijdragen aan het nationale elftal. Het Canadese mannenteam liet in een statement weten achter de vrouwen te staan.

Toen de bond niet op hun kritiek inging, kondigden speelsters aan te staken door niet mee te doen aan de She Believes Cup in februari. Maar daar stak de bond een stokje voor door te dreigen met rechtszaken wegens het benadelen van de bond voor miljoenen euro's. Uiteindelijk blies het team de staking af.

De zaak speelt op het hoogste niveau in Canada. Aanvoerder Christine Sinclair (liefst 322 interlands) sprak deze week een parlementaire commissie toe. Ze vertelde daar dat bondsvoorzitter Nick Bontis na een bijeenkomst over de ongelijke betalingen had gezegd: "What was Christine Sinclair bitching about?" (Waar loopt Christine Sinclair over te zeiken?).

Bontis was kort daarvoor al opgestapt als voorzitter, wegens de aanhoudende kritiek van de Canadese voetbalsters. Een oplossing is desondanks nog niet in zicht. Een nieuw financieel voorstel van de bond werd donderdag door de spelersvakbond als "schokkend en respectloos" omschreven.

Colombia: speelsters betalen alles zelf

"Dwing ons niet om gratis te werken", vatte de Colombiaanse Yoreli Rincón de klachten in 2019 samen. Samen met Melissa Ortiz en Isabella Echeverri hekelde ze het ontbreken van dagvergoedingen en het uit eigen zak betalen van vliegtickets voor trainingskampen.

De speelsters van de WK-deelnemer wezen er ook op dat ze tweedehands tenues droegen, in herenmaten. De video van de speelsters ging viral en zorgde uiteindelijk in 2022 tot een protest van het hele nationale team, voorafgaand aan een wedstrijd op de Copa América tegen Paraguay.

Rincón, Echeverri en Ortiz realiseerden zich dat ze een risico namen door zich openlijk uit te spreken. Maar, zegt Echeverri: "Het was niet dapper, het zou normaal moeten zijn. Ik ben er trots op en zou het zo weer doen."