Israëlische reservisten sluiten zich aan bij protesten tegen regering

• Nasrah Habiballah

  Correspondent Israël en Palestijnse gebieden

Al zo'n tweeënhalve maand gaan tienduizenden Israëliërs wekelijks de straat op om te demonstreren tegen hervormingsplannen van de regering. Ook vandaag waren er in het hele land acties. In verschillende steden werden protestmarsen gehouden en belangrijke wegen werden geblokkeerd.

De acties zijn gericht tegen plannen om het Hooggerechtshof minder macht te geven, ten gunste van het parlement. De demonstranten zijn bang dat dit de democratie zal beschadigen.

En die demonstranten worden nu in hun acties gesteurd door reservisten. Uit verschillende lagen van het leger spreken duizenden reservisten zich uit tegen de hervormingsplannen. Ze dreigen zelfs met het weigeren van dienst als de hervormingen toch doorgevoerd worden.

Dat reservisten dreigen met dienstweigering is een uitzonderlijke situatie, zegt Ariel Heimann. Hij is onderzoeker bij het Israëlische instituut voor veiligheidsstudies en stond jaren aan het hoofd van de Israëlische reservetroepen van het leger. "Dat reservisten op deze schaal in opstand komen, hebben we nog nooit meegemaakt. Ze zijn bang dat het land een kant op gaat waar ze niet achter staan. En dus gebruiken ze de macht die ze hebben om druk te zetten."

Ron Scherf is zo'n reservist die zich bij de demonstranten heeft aangesloten. Hij was luitenant-kolonel en dient nu al zo'n dertig jaar als reservist in een elitekorps. Hij is bang dat de hervormingen het land in een dictatuur veranderen en dus gaat ook hij de straat op om te demonstreren. "De politieke situatie is heel problematisch en ik heb het gevoel dat we met de hervormingen langzaam afglijden naar een staat waarin we geen democratie meer zijn. En dat baart mij zorgen."

Hij denkt dat de groep die dienst zal weigeren als de hervormingen doorgevoerd worden, steeds verder zal groeien: "We zijn opgegroeid in een democratie en dat is een kernwaarde voor ons. En mensen gaan hun leven niet riskeren onder een dictatuur."

Samen met andere reservisten verzet hij zich tegen de hervormingsplannen door te demonstreren, maar ook door 'acties uit te voeren'. "We gebruiken geen geweld, maar we proberen wel druk te zetten." Zo blokkeerden reservisten belangrijke wegen en demonstreerden ze bij huizen van politici.

Dienstweigering van reservisten zou volgens Heimann een groot probleem zijn voor het leger. "De reservisten zijn heel belangrijk voor het land. Het leger heeft de reservisten nodig. Want zonder die groep is het leger niet in staat om ons land te verdedigen."

Daarnaast is er de angst dat het protest van de reservisten overslaat naar de rest van het leger: "Voor het leger is eenheid van groot belang. En dit is heel schadelijk voor de Israëlische samenleving. Moet je je voorstellen dat er oorlog uitbreekt en een deel van de samenleving wil vechten en het andere deel weigert vanwege de regering. Dat zou gevaarlijk zijn", zegt Heimann.

Premier Netanyahu reageerde op Twitter op de acties van de reservisten. Hij deelde een foto van zichzelf in z'n jongere jaren als reservist met de tekst: "Als de reservetroepen worden opgeroepen, melden we ons altijd."

Maar de demonstrerende reservisten zien hun deelname aan de protesten juist als het vervullen van hun dienst en een manier om het land te beschermen. Ook Scherf staat er zo in: "Reservisten staan altijd klaar als er een oorlog is om te vechten voor ons volk. En dit is een oorlog voor de democratie. Dus wij zien dit protest juist als een manier om ons land te dienen."