Emotioneel Kamerdebat brengt oplossing voor toeslagenouders niet dichterbij
Een urenlang Kamerdebat over de toeslagenaffaire werd vanavond zeer emotioneel, maar heeft voor ouders in problemen geen perspectief op snellere oplossingen opgeleverd.
Kamerleden van links tot rechts spraken - niet voor het eerst - hun ongenoegen uit over het "veel te lang" uitblijven van een oplossing, maar voelen zich tegelijkertijd machteloos. Nog steeds wachten veel ouders die in het toeslagenschandaal gedupeerd zijn op compensatie.
Partijen in de Kamer zijn woedend dat de hersteloperatie opnieuw is vastgelopen. Nieuwsuur meldde onlangs dat werknemers van de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) verzanden in interne regels en procedures. Ook is het verloop van personeel groot en zou er sprake zijn van een angstcultuur waarbij ambtenaren interne problemen niet durven aan te kaarten. Niet de problemen van getroffen ouders maar interne regels zouden centraal staan.
"Hoe zorgen we ervoor dat mensen weer kunnen gaan leven? Er is maar één leven", zei SP-Kamerlid Leijten. Ze begrijpt niet hoe dit zo "fucking lang" kan duren. "Drie jaar zitten gezinnen al gevangen", aldus Leijten.
Regeringspartij CDA sprak van een "nachtmerrie" waarin het herstel is beland. Een emotioneel Kamerlid Van Dijk vindt dat staatssecretaris De Vries "meer leiderschap" moet tonen en de druk moet opvoeren om de problemen op te lossen. Haar maag draait zich om, zei ze, al erkende ze dat ze de "gouden bullet" ook niet heeft. De SGP ziet dat de oplossingen in een "juridisch moeras" zijn beland.
Ouders die op de tribune zaten zongen het lied Duurt te lang. Daarop werd het debat enige tijd geschorst.
Onder meer de Kamerleden Omtzigt, Azarkan (Denk) en Leijten (SP) deden op meerdere momenten in het debat oproepen om premier Rutte naar het debat te halen. Voor dat verzoek was geen meerderheid in de Kamer.
Staatssecretaris De Vries erkende - ook niet voor het eerst - dat het allemaal "absoluut lang" duurt. Maar mensen en ambtenaren doen ook "hun stinkende best", zei ze. De Vries gaf aan dat ze niet "alles anders gaat doen" of "overboord gooien". Nu van "nul af aan opnieuw beginnen" zou alleen maar voor meer vertraging zorgen, aldus de staatssecretaris.
Eerder dit jaar zei premier Rutte dat hij niet de vrees deelt dat de compensatie voor slachtoffers van de toeslagenaffaire nog tot 2030 gaat duren, zoals de Vereniging van Nederlandse Gemeenten denkt. Onder anderen Kamerlid Omtzigt wilde van De Vries weten of ze dat ook denkt, maar de staatssecretaris wilde daar niet op ingaan.
SP-Kamerlid Leijten noemde dat "uitermate vals". Door geen deadline te geven, gooit De Vries mensen volgens Leijten "voor de bus".
'Ik kan geen ijzer met handen breken'
De Vries zei te begrijpen dat alles heel frustrerend is voor ouders. Ook zei ze dat ze echt oprecht bereid is te bekijken waar het sneller kan. Maar "ijzer met handen breken" kan ze naar eigen zeggen niet, ze wil geen dingen "toezeggen die niet waar te maken zijn".
"Wie houdt een oplossing tegen dan?" vroeg PVV-Kamerlid De Graaf zich hardop af. Hij concludeerde dat "deze mensen voor het kabinet niet belangrijk genoeg zijn." Hij zei van de staatssecretaris te geloven dat ze knokt, maar ze moet "echt nog harder knokken".
