Dronken bestuurder deelscooter vaker gepakt, aantal rijontzeggingen stijgt

• Sophie Moerland

  redacteur Binnenland

Het Openbaar Ministerie (OM) ziet steeds vaker bestuurders van deelscooters op zitting die met te veel alcohol op rondrijden. Zij riskeren een boete, hun rijbewijs kan worden afgepakt en het kan zelfs tot een gevangenisstraf leiden.

Hoe vaak gebruikers van deelscooters gestraft worden voor het onder invloed rijden is niet bekend. De politie registreert het voertuig niet bij het rijden onder invloed. Ook het Parket Centrale Verwerking van het OM houdt dit niet bij. Wel zien officieren van justitie het naar eigen zeggen steeds vaker op zitting.

Volgens het OM realiseren gebruikers zich vaak niet wat de gevolgen kunnen zijn. "De risico's zijn groot, dus de straffen zijn ook fors", vertelt officier van justitie Ivy Obadagbonyi.

"Je kan bijvoorbeeld denken aan een geldboete, een taakstraf, maar ook een rij-ontzegging", zegt Obadagbonyi. "En die heeft niet alleen maar gevolgen voor het rijden op een scooter, maar dan mag je ook geen gebruik maken van de auto als je daar een rijbewijs voor hebt."

Bovendien krijgt de bestuurder een strafblad, dat invloed heeft op het verkrijgen van een verklaring omtrent het gedrag (vog). Die kan nodig zijn voor vrijwilligerswerk, maar ook voor bijvoorbeeld het werken met kinderen.

Jaar lang rijbewijs kwijt

Frédérique raakte eind vorig jaar haar rijbewijs kwijt nadat ze met te veel alcohol op een deelscooter had bestuurd. "Ik moest de metro halen, die zou over drie minuten vertrekken. Ik besloot voor het korte stukje naar het station een deelscooter te pakken", vertelt de student.

Bij het station reed ze in een fuik van de politie. Na een blaastest bleek dat ze te veel alcohol gedronken had. In eerste instantie kreeg ze een rij-ontzegging van vier maanden opgelegd.

Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) deed daarna nog een onderzoek, waarbij het kijkt in hoeverre het drinken problematisch is. Op basis van de uitslag van dat 1300 euro kostende onderzoek bepaalde het CBR dat Frédérique 'niet rijgeschikt' is. Haar rijbewijs werd een jaar lang ongeldig verklaard.

"Ik ben gelukkig niet afhankelijk van mijn rijbewijs, maar het is wel een beperking", vertelt Frédérique. Hoewel ze wist dat met te veel alcohol op een deelscooter besturen verboden is, wist ze niet dat de gevolgen zo groot kunnen zijn.

"Van een boete had ik ook ontzettend veel geleerd. Mijn huisgenoten zijn ook echt geschrokken", aldus de student. Ze ziet veel medestudenten in Rotterdam die gebruikmaken van deelscooters. Ook als ze flink dronken zijn. Sommigen van hen hebben volgens haar niet eens een fiets.

Helft zaken deelscooterrijders

Verkeersadvocaat Bert Kabel herkent het door het OM geschetste beeld. "De helft van de rijden-onder-invloed-zaken die op dit moment op mijn kantoor binnenkomt, zo'n twee à drie per week, zijn mensen op een deelscooter", vertelt Kabel: "Scooterrijders had ik voorheen bijna nooit."

Ze kloppen bij Kabel aan in de hoop dat hij ervoor kan zorgen dat de rij-ontzegging wordt ingetrokken. "Veel mensen realiseren zich niet hoe groot de gevolgen van het dronken op een deelscooter rijden kunnen zijn. Hun rijbewijs wordt geschorst waardoor ze hun baan dreigen kwijt te raken", aldus Kabel.

Puzzel maken, dan rijden

Eind vorige jaar werd duidelijk dat in de eerste tien maanden van 2022 meer mensen bekeurd werden voor het rijden onder invloed dan in heel 2021. De politie schreef tot en met oktober ruim 36.000 processen-verbaal uit. In heel 2021 waren dat er 31.600. Hoeveel van hen een deelscooter bestuurde is niet duidelijk.

De in Nederland actieve deelscooterbedrijven weten ook niet hoe vaak gebruikers beschonken door de politie worden aangehouden. Zij krijgen niet standaard een melding van de politie.

Check heeft op 11 miljoen ritten, 150 meldingen ontvangen. Die kunnen zijn gedaan door de politie, bijrijders, maar ook door omstanders. De bestuurders over wie melding is gedaan krijgen van het bedrijf een boete van 500 euro.

Felyx, met deelscooters in ruim twintig gemeenten, laat weten dat wanneer de politie melding maakt de gebruiker permanent van de dienst wordt afgesloten. Ook krijgt deze een boete.

Het bedrijf probeert te voorkomen dat bestuurders dronken op een scooter stappen. In het weekend na 22.00 uur moeten de gebruikers voordat ze de scooter kunnen ontgrendelen een puzzel maken. De puzzel is voorzien van waarschuwingen over de gevaren van alcohol in het verkeer. Ook worden bestuurders erop gewezen dat het verstandiger is om met het openbaar vervoer of de taxi te reizen als ze alcohol hebben gedronken.