Italiaanse ambassades wereldwijd extra beveiligd na anarchistische aanvallen

• Heleen D'Haens

  correspondent Italië

De beveiliging van Italiaanse ambassades is wereldwijd verhoogd, nadat die sinds november het doelwit waren van een reeks aanvallen door anarchisten. Dat zijn mensen die zich verzetten tegen elke vorm van autoriteit, en daarbij soms geweld gebruiken.

De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Tajani sprak op een persconferentie van meer dan tien aanvallen op ambassades en consulaten in Europa en Latijns-Amerika. De ernst van de feiten verschilt: onder meer in Barcelona, Bazel en Stuttgart was er sprake van vandalisme, terwijl in Athene begin december de auto's van twee diplomaten in brand werden gestoken. In het Boliviaanse La Paz ontplofte een molotovcocktail in het gebouw waarin de ambassade gevestigd is.

"Er heerst duidelijk internationale solidariteit onder anarchisten. Daarom wordt nu een aanval uitgevoerd op Italië en Italiaanse instellingen in de hele wereld", zei Tajani.

Strengste gevangenisregime

De geweldsgolf komt niet uit het niets. De anarchisten zijn bezorgd over de toestand van de 55-jarige Alfredo Cospito. Die bekende en radicale anarchist houdt al sinds oktober een hongerstaking in de Italiaanse gevangenis waar hij zit opgesloten.

Cospito zit een straf van dertig jaar uit, nadat hij in 2012 de baas van een energiebedrijf in zijn been had geschoten en in 2016 een aanval met explosieven beraamde op een politieschool. Nadat hij vorig jaar vanuit zijn cel artikelen had gepubliceerd waarin hij andere anarchisten opriep de gewapende strijd tegen de overheid voort te zetten, werd hij overgeplaatst naar het strengste gevangenisregime dat Italië kent: het zogenoemde '41 bis-regime', dat voornamelijk wordt gebruikt voor maffiabazen.

Het regime, vernoemd naar het wetsartikel waarin het wordt beschreven, is bedoeld voor mensen die zelfs in de gevangenis een bedreiging vormen voor de samenleving. Eenzame opsluiting is de norm, met slechts af en toe een uurtje sociaal contact en nauwelijks bezoek van familie. Aspecten van het regime zijn door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens bekritiseerd.

41 bis-gevangenissen zijn in Italië omstreden. Voor Nieuwsuur bezocht correspondent Heleen D'Haens er vorig jaar een:

Cospito vindt het onterecht dat hij onder dat zwaarste regime is geplaatst. Nu zijn hongerstaking al meer dan honderd dagen duurt, is de anarchist zeer verzwakt. Hij overleeft op water, suiker en honing en zou meer dan veertig kilo zijn afgevallen. Volgens zijn arts kan hij nauwelijks nog lopen en draagt hij verschillende broeken om zich warm te houden.

Hij werd recent overgebracht van een gevangenis op Sardinië naar Milaan, waar betere medische zorg voorhanden is. Voor zijn achterban is het echter niet voldoende. Die pleegt niet alleen geweld bij ambassades, maar betoogt in Italië zelf ook fel tegen het gevangenisregime van Cospito. Bij ongeregeldheden in Rome afgelopen weekend landden twee brandbommen op de parkeerplaats van een politiebureau. Daarbij raakte niemand gewond.

Regering mengt zich niet

Niet alleen anarchisten, ook andere opiniemakers in Italië riepen de overheid al op om Cospito terug te plaatsen naar een minder streng regime. De regering is echter niet van plan zich met de zaak te bemoeien. "Deze golf van geweld bewijst juist dat de band tussen de gevangene en zijn achterban blijft bestaan, wat de instandhouding van 41 bis-regime juist zou verantwoorden", stelde minister van Justitie Nordio gisteren.

Premier Meloni vindt dat "de staat zich niet moet laten intimideren door wie zijn ambtenaren bedreigt." Volgens haar is het belangrijk de scheiding der machten te respecteren en te wachten op het oordeel van het hof van cassatie.

Bij dat hoogste hof diende Cospito een officieel beroep in tegen zijn overplaatsing naar het 41 bis-regime. De hoorzitting in de zaak was oorspronkelijk gepland op 20 april, maar werd vervroegd naar 7 maart. Omdat hij snel achteruitgaat en nog steeds weigert te eten, is de kans volgens zijn arts groot dat hij in april al dood is.