'Jupiter roofde massa van Mars'

Astronomen verbazen zich er al lange tijd over hoe klein Mars is. Hoewel de rode planeet in dezelfde zone van het zonnestelsel ligt als Venus en de Aarde, is Mars toch de helft kleiner en maar eentiende zo zwaar.

Voor het eerst hebben wetenschappers nu een computermodel ontworpen dat verklaart hoe dat kan: een reizende Jupiter heeft veel bouwstenen van Mars opgezogen. Het onderzoek werd deze week gepresenteerd in Nature.

Volgens de onderzoekers heeft Jupiter een jojobeweging gemaakt richting de zon toen Mars, Venus en Aarde nog aan het vormen waren. Daarbij heeft de planeet het materiaal in de baan van Mars weggekaapt en bleef de planeet in groei achter bij zijn zusterplaneten. "Het lijkt gek, maar er gebeurde een hoop in het vroege zonnestelsel", aldus de hoofdonderzoeker.

Grootste probleem bij de theorie was de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter. Als de gasreus alles had opgezogen, waar kwam die gordel dan vandaan?

Twee soorten puin

Tot vreugde van de wetenschappers lieten de computermodellen echter niet alleen zien dat het best mogelijk was dat de gordel bleef bestaan ondanks Jupiters uitstapje, het vulde ook een lacune in de kennis over de planetoïdengordel.

Er cirkelen namelijk twee soorten puin in de gordel: droge en waterrijke brokken steen. Op de heenweg zoog Jupiter de gordel leeg, om die vervolgens op de terugweg weer aan te vullen. "Fantastisch. Uit onze simulaties bleek dat Jupiters reis niet alleen consistent was met het bestaan van de gordel, maar ook nieuwe dingen verklaarde."

Waardoor Jupiter van baan veranderde is niet duidelijk. Dat zal uit verder onderzoek moeten blijken.