Eindelijk vakantie en dan ziek? Ziek melden kan, maar we doen het vaak niet
Na een tijd hard werken eindelijk vakantie en dan word je ziek. Volgens de wet mogen werknemers zich dan ziek melden bij hun werkgever, waardoor hun vakantiedagen worden omgezet in ziektedagen. Dan kunnen ze later alsnog die vakantiedagen gebruiken. Maar lang niet iedereen meldt zich ook ziek tijdens een vakantie.
Arboned, dat de ziektemeldingen van allerlei bedrijven verwerkt, ziet namelijk dat het aantal verzuimmeldingen in vakantieperiodes vrijwel altijd lager is. "In de kerstvakantie zagen we bijvoorbeeld het aantal verzuimmeldingen flink dalen. Tegelijk laten RIVM-cijfers zien dat er nog steeds sprake was van een griepgolf. De logische verklaring lijkt dus dat medewerkers zich tijdens vakantie minder snel ziek melden."
"Het is zeker goed om je ziek te melden als je tijdens je vakantie ziek wordt", zegt Jan Machek, psycholoog bij Arboned. "Vakantietijd is bedoeld om je weer op te laden, het moet een positieve impact hebben. En als je dan ziek bent, heeft vakantie die functie niet."
Machek begrijpt dat werknemers zich vaak niet ziek melden. "Ze schatten zelf ook in hoe zoiets landt in de organisatie, of het strategisch handig is. En daar ligt de crux, dan ervaren mensen vaak een drempel om het te doen."
Zijn persoonlijke indruk is dat zo'n acht op de tien zieken dit niet meldt tijdens een vakantie. "Mensen willen het dan zelf oplossen en niet als een probleem worden gezien. Maar vanuit het oogpunt van je werk-privébalans is het slimmer om je ziek te melden, juist ook tijdens een vakantie."
Zwaarbevochten recht
Dat vindt ook vakbond FNV. "Het is een zwaarbevochten recht. Je hebt vakantie echt nodig om daarna weer goed je werk te doen", zegt Kitty Jong, vicevoorzitter van de FNV.
"Je denkt misschien: ik ben al vrij, ik meld me maar niet ziek. Maar het is onverstandig want je loopt je vakantiedagen mis. En het is ook onverstandig voor de werkgever, want die heeft uitgeruste medewerkers nodig. Zeker in deze tijden met hoge werkdruk en een toenemend aantal burn-outs. Je denkt misschien op de korte termijn je baas te helpen, maar op de lange termijn is het voor jezelf, je collega's en je bedrijf niet goed."
Zelf heeft ze zich ook wel eens tijdens een vakantie ziek gemeld, toen ze nog voor een groothandel in chemicaliën werkte. "Dat bedrijf vond het helemaal geen probleem, werkgevers vinden het vaak vanzelfsprekend dat je daar recht op hebt."
Niet op de hoogte
Werknemers weten soms niet eens dat ze dit recht hebben, blijkt uit gesprekken met voorbijgangers in een winkelcentrum. "Ik ben wel eens ziek geworden op vakantie", zegt de 23-jarige Lonneke. "Maar het is toen eigenlijk niet eens in me opgekomen om me ziek te melden. Want ja, ik ben toch vrij? Ik was hier helemaal niet van op de hoogte."
"Nu ga ik het zeker onthouden en ik ga het ook tegen m'n vriend vertellen. Die heeft er ook vaak last van, ziek worden in de eerste dagen van de vakantie."
"Ik ben wel eens ziek geweest tijdens mijn vakantie, maar op dat moment wist ik nog niet helemaal mijn rechten. Ik heb me niet ziek gemeld", zegt ook de 27-jarige Melanie. "Dat zou ik tegenwoordig anders doen. Ik kan er ook niks aan doen dat ik juist ten tijde dat ik rust ziek word. Vakantie is toch om van te genieten en niet om ziek te zijn."
De 50-jarige Johannes is eens een halve dag ziek geweest tijdens vakantie, maar hij vond het niet de moeite waard dat te melden. "Maar ik weet wel dat het kan en ik zou het doen als ik langer ziek ben. Als we ziek zijn, melden we dat en krijg je gewoon je vakantiedagen terug. Dat is ook geen probleem bij mijn werkgever, een salarisadministratiekantoor."
Doktersverklaring
Werkgeversvereniging AWVN noemt de regels "prima wetgeving, die prima functioneert. We zien geen reden daar iets aan te doen."
Sommige bedrijven willen wel een bewijs als de werknemer in het buitenland ziek wordt, zoals een doktersverklaring of positieve coronatest. Ook omdat hij of zij in het buitenland niet langs kan bij een bedrijfsarts.