Zorgen over menselijke besmetting met vogelgriep: 'Risico op epidemie'
Een recent geval van een menselijke besmetting met de vogelgriep leidt tot zorgen onder virologen. In Ecuador werd deze week een 9-jarig meisje opgenomen op de intensive care van een ziekenhuis in Quito. Zij was ernstig ziek door een besmetting met de virusvariant H5N1, die onder vogels zeer ziekmakend is.
Met die variant zijn al mensen besmet geraakt, maar niet eerder werd iemand er zo ziek van. "Tot nu toe is er een handvol gevallen bekend van mensen bij wie het virus is vastgesteld, maar zij hadden geen of alleen lichte verschijnselen", zegt viroloog Thijs Kuiken.
Dat dit meisje wel zo ziek is geworden, vindt hij zorgwekkend. "We weten nog niet of het meisje onderliggende aandoeningen heeft en daarom op de intensive care is beland", vervolgt Kuiken. "Duidelijk is wel dat het virus de longen in kan gaan." Dat brengt risico's met zich mee, aldus de viroloog. "Zodra een virus in het menselijk lichaam terechtkomt, wordt de kans groter dat virusmutaties dominant worden die het virus gemakkelijker overdraagbaar maken van mens tot mens."
Alleen in Australië en Antarctica zijn nog geen gevallen bekend.
Viroloog Wim van der Poel noemt het ernstige ziekteverloop van het meisje daarom een wake-upcall. "Waar we alert op moeten zijn, is dat er geen overdracht plaatsvindt van mens tot mens", zegt hij. "Als dat wel gebeurt, dan krijg je een snelle verspreiding van het virus en loop je het risico dat een epidemie ontstaat."
Mondiale verspreiding
De variant van het virus waarmee het Ecuadoraanse meisje besmet is geraakt, H5N1, is een variant die zich via wilde trekvogels verspreidt. Daarom is het virus inmiddels op bijna alle continenten al vastgesteld bij vogels. "Alleen in Australië en Antarctica zijn nog geen gevallen bekend van vogels die met die variant besmet zijn", aldus Kuiken.
Via de wilde vogels komt het virus bij pluimveehouderijen terecht, en zo bij mensen. De kans dat het virus bij zo'n infectie muteert tot een variant die onder mensen besmettelijk is, is vooralsnog klein, benadrukt viroloog Marion Koopmans in NPO Radio 1-programma Nieuws en Co.
"De huidige vogelgriepinfecties die we zien bij mensen, die zijn nauwelijks besmettelijk tussen mensen", zegt zij. "Maar dat is niet een eigenschap die vastligt, dat kan veranderen. En die verandering willen we niet zien."
Dat er nog geen aanwijzingen zijn dat deze specifieke virusvariant van mens tot mens overdraagbaar is, noemt Van der Poel dan ook geruststellend. "Maar we moeten de verspreiding ervan wel in de gaten blijven houden, en proberen beter onder controle te krijgen."
Die controle is nog een uitdaging, met name omdat het virus dus ook rondgaat onder wilde vogels. "In de pluimveehouderij zijn er allerlei maatregelen mogelijk, zoals het afschermen van pluimvee voor wilde vogels", zegt Van der Poel. Ook wordt er momenteel onderzoek gedaan naar een vaccin voor pluimvee. "Dat kan betere bescherming geven tegen de vogelgriep, en verspreiding verminderen."
Het vaccineren van wilde vogels kan echter niet. "Dat maakt het lastig om het virus helemaal onder controle te krijgen" vervolgt de viroloog. "In de praktijk zal het zo zijn dat de virusbesmettingen die nu circuleren onder wilde vogels, moeten dalen door natuurlijke ontwikkeling."
