Op Twitter mag alles gezegd worden, tenzij het Elon Musk raakt
Het wordt steeds duidelijker dat Elon Musk in z'n eentje bepaalt wat er wel of niet op Twitter mag worden gezegd. Hij kocht het platform met de boodschap dat er alle ruimte moet worden geboden om te kunnen zeggen wat je wil, maar dat uitgangspunt brengt hij nu zelf aan het wankelen.
Vannacht werd een aantal Amerikaanse journalisten om onduidelijke redenen van Twitter afgegooid. Onder hen journalisten van The New York Times, The Washington Post en CNN, die Elon Musk en Twitter al langer kritisch volgen. Zij lijken te zijn geschorst omdat ze verslag deden van het verwijderen van een Twitter-account dat de bewegingen van Musks privévliegtuig volgde (@ElonJet). Het is onduidelijk of de schorsing tijdelijk is - wat Musk zelf suggereert - of voor altijd.
Beleid omgegooid
"Het bijzondere aan deze situatie is dat Musk eerder juist had aangegeven dat @ElonJet zou blijven bestaan en dat dat een signaal was dat er veel mocht", reageert Michael Klos, hij onderzoekt online vrijheid van meningsuiting aan de Universiteit Leiden. "Musk heeft dat beleid nu opeens omgegooid. Je krijgt heel sterk de indruk dat de keuzes van Musk worden gemotiveerd vanuit privéoverwegingen."
Volgens Musk maakten de journalisten zich schuldig aan 'doxing', het online zetten van privé-informatie zoals een huisadres of telefoonnummer. De journalisten hebben volgens hem realtime locatiegegevens gedeeld, "moordcoördinaten" in zijn woorden. Hij waarschuwt dat zijn familie hiermee in gevaar komt.
Maar volgens Paddy Leerssen, onderzoeker informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam, was er op de verwijderde accounts geen sprake van doxing. Dat gaat namelijk over gevoelige persoonlijke informatie zoals een huisadres. Deze informatie was afkomstig uit openbare bronnen.
Twitter heeft niet alleen journalisten geschorst, maar ook actie ondernomen tegen Mastodon. Dat is een alternatief voor Twitter dat aan populariteit wint sinds Musk eigenaar is. Wie een link naar Mastodon wil delen op Twitter, krijgt de melding dat dit niet mogelijk is omdat de link "is aangemerkt als mogelijk schadelijk". Het officiële Twitter-account van Mastodon (@joinmastodon) is ook geblokkeerd.
"Bij het categorisch blokkeren van Mastodon-links zijn flinke vraagtekens te zetten", zegt Klos van de Universiteit Leiden. Dat komt namelijk neer op het tegenwerken van een concurrent door Twitter.
Arbitrair en labiel
Nadat Elon Musk eind oktober eigenaar werd van Twitter was het de grote vraag hoe hij zou omgaan met de regels op het platform. "Hij lijkt in toenemende mate arbitrair en labiel te handelen", concludeert Leerssen. "Je ziet nu wat er gebeurt als er iemand bij een machtig techbedrijf aan het roer komt te staan die geen consistent beleid voert en alleen z'n eigen belang probeert zeker te stellen."
Eerder liet Musk na een niet-representatieve peiling oud-president Trump terugkeren op het platform. Hetzelfde trucje gebruikte hij later nog eens om veel geschorste accounts te herstellen. Daarbij ging het om accounts die vanwege vaak meerdere overtredingen van de regels permanent waren verbannen.
Musks acties tegen de journalisten en Mastodon druisen ook in tegen zijn eigen kritiek op het handelen van Twitter voordat hij eigenaar werd. Zo liet Musk zich zeer kritisch uit over de maatregel van Twitter om een link te blokkeren naar een berucht artikel van The New York Post over president Bidens zoon Hunter tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020. Hetzelfde geldt voor het schorsen van president Trump na de Capitoolbestorming.
De Europese Commissie is bezorgd over Musks acties en waarschuwt voor sancties:
Moderatie is een van de moeilijkste taken van sociale media. De juiste keuze maken is vaak lastig, je kunt het haast nooit voor iedereen goed doen. Platforms als Twitter, maar ook bijvoorbeeld Facebook en Instagram (onderdeel van Meta) hebben in de loop der jaren allerlei regels en procedures opgesteld en kennis in huis gehaald in de vorm van medewerkers die zich specifiek hiermee bezig houden.
In hoeverre deze teams binnen Twitter nog goed functioneren, is onduidelijk. Sinds eind oktober zijn er duizenden medewerkers bij Twitter vertrokken.