Oud-NSB'er Jacob Luitjens, de Schrik van Roden, overleden

Oud-NSB'er Jacob Luitjens, ook wel bekend als de Schrik van Roden, is woensdag op 103-jarige leeftijd overleden. Dat meldt dagblad Trouw.

Luitjens werd in de jaren tachtig een van Nederlands meest gezochte collaborateurs. Al voor de Tweede Wereldoorlog was hij een fanatieke NSB'er. In 1944 werd hij lid van de Landwacht, nadat hij al eerder had geprobeerd zich aan te sluiten bij de SS.

De paramilitaire Landwacht bestond vooral uit NSB'ers met jachtgeweren en werd voornamelijk ingezet voor de bewaking van gebouwen, het controleren van persoonsbewijzen en het uitvoeren van arrestaties, huiszoekingen en visitaties.

Botanicus in Canada

In Noord-Nederland kwam Luitjens bekend te staan als een wrede landwachter. Hij spoorde vele onderduikers en verzetsstrijders op en stuurde mensen naar een villa in Drenthe waar ze gemarteld werden. Ook was hij betrokken bij twee moorden.

In 1946 ontsnapte hij uit kamp Westerbork en sloot hij zich aan in Duitsland bij mennonieten. Met hulp van deze gelovigen wist hij uiteindelijk te vluchten naar Paraguay. In 1948 werd bij verstek veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, maar het duurde nog lang tot hij werd opgespoord.

In 1961 emigreerde hij naar Canada waar hij lector en botanicus werd. Begin jaren '80 werd hij door verschillende journalisten opgespoord. Een uitleveringsverzoek leverde echter niets op.

Luitjens verloor in 1991 de Canadese nationaliteit vanwege leugens over zijn verleden en werd in 1992 uitgewezen naar Nederland. Hij bracht uiteindelijk twee jaar en vier maanden door in de gevangenis in Groningen. Zijn vrouw en kinderen bleven in Canada achter. De oorlogsmisdadiger kwam in 1995 op 75-jarige leeftijd vrij, schrijft RTV Noord.

Podcast

Trouw-journalist Maarten van Gestel maakte vorig jaar de podcast De schrik van Roden over Luitjens. Ook ontdekte hij dat Luitjens nog leefde en in Friesland woonde. In april van dit jaar blikte hij samen met Trouw terug op de podcast en de reacties.

Luitjens nam zelf contact op met de redactie en vertelde onder meer dat hij klaar was om te sterven. Hij stelde dat hij afstand had genomen van zijn denkbeelden, maar veerde volgens Trouw ook op toen hij zijn idealen van het nationaalsocialisme opsomde.