ESA kiest nieuwe astronautenklas: geen Nederlander, wel een Belg
De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft vijf nieuwe astronauten aangewezen. Er hadden zich meer dan 22.000 mensen aangemeld, onder wie zo'n duizend Nederlanders, maar de keuze voor de nieuwe lichting carrière-astronauten is gevallen op kandidaten uit Frankrijk, België, Zwitserland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
De nieuwe astronauten werden vanmiddag in Parijs gepresenteerd. Voor het eerst is er ook een kandidaat met een beperking geselecteerd: de Britse paralympische sprinter John McFall. Hij verloor op 19-jarige leeftijd zijn rechterbeen bij een motorongeluk. Als atleet deed hij voor het Verenigd Koninkrijk mee aan de Paralympische Spelen. Het is nog niet zeker dat hij als 'parastronaut' de ruimte ingaat. Het project is bedoeld om te kijken of een ruimtereis voor astronauten met een beperking mogelijk is en wat daarvoor moet gebeuren.
De nieuwe astronauten werden geselecteerd na een jaar vol testen, gesprekken en simulaties. Ze worden vanaf komend jaar voorbereid op een vlucht naar het internationale ruimtestation ISS. In de toekomst zullen ze misschien ook kunnen deelnemen aan missies naar de maan, maar in eerste instantie komen daar alleen ervaren ESA-astronauten voor in aanmerking.
'Kinderdroom'
De nieuwe astronauten zijn Sophie Adenot uit Frankrijk, Pablo Álvarez Fernández uit Spanje, Rosemary Coogan uit het Verenigd Koninkrijk, Marco Sieber uit Zwitserland en Raphaël Liégeois uit België. Liégeois, een doctor in de ingenieurswetenschappen, komt uit Namen. Hoewel hij uit Wallonië komt spreekt hij ook Nederlands en nog drie andere talen. Hij wordt de derde astronaut uit België na Dirk Frimout en Frank De Winne.
In Nieuws & Co op Radio 1 vertelde Liégeois dat hijzelf pas om 11.00 uur vanochtend hoorde dat bij de nieuwe lichting astronauten van ESA zat. "Ik ben heel trots om België te vertegenwoordigen bij ESA en in de ruimte. Het was een kinderdroom en nu dat het echt is, is er veel emotie, ik ben echt heel blij."
Liégeois zal net als de andere nieuwe astronauten eerst een jaar in training gaan voordat hij voor een ruimtemissie zal worden geselecteerd. Die zal in eerste instantie naar het internationale ruimtestation gaan, maar wellicht is in de toekomst ook een vlucht naar de maan mogelijk. "Dat is een droom", zegt de Belg, "maar een missie naar het ISS is dat voor mij ook al."
Reservepoule
Naast de vijf carrière-astronauten is er nog een poule van reserve-astronauten geselecteerd. Ook daar zit overigens geen Nederlander bij.
De selectie heeft ruim anderhalf jaar geduurd. De keuze van de astronauten is gebaseerd op hun kwaliteiten, maar ESA heeft ook gekeken naar de man-vrouwverhouding. Uiteindelijk speelt de bijdrage die ESA-lidstaten betalen aan het exploratieprogramma van de ruimtevaartorganisatie ook een rol. België betaalde de afgelopen jaren significant meer dan Nederland.
Ook Erik Laan, onafhankelijk ruimtevaartdeskundige en tussen 2003 en 2008 betrokken bij het Marsprogramma van ESA, is niet verbaasd dat Nederland buiten de prijzen valt. "Nederland heeft zich niet goed ingeschreven op Human & Robotic Exploration Program, het programma voor bemenste en robotische exploratie in de ruimte. Andere landen doen dat wel en dan worden ze vaak ook beloond met een nieuwe astronaut uit dat land."
Nederland betaalde de afgelopen drie jaar bijna 300 miljoen euro aan ESA, maar dat is per inwoner een stuk minder dan veel van de andere 21 lidstaten. Dat geld gaat grotendeels naar andere programma's van ESA. "Nederland ziet meer nut in aardobservatie, telecommunicatie en navigatie, en minder in astronauten in de ruimte", zegt Laan. "Dat vind ik persoonlijk wel jammer, want astronauten inspireren natuurlijk ook: het André Kuipers-effect. Die hoef je maar ergens op een podium neer te zetten en de zaal zit vol, dus dat werkt wel."
ESA maakte in Parijs ook bekend dat het budget van de ruimtevaartorganisatie voor de komende drie jaar flink omhooggaat, naar 16,9 miljard euro, zo'n 2,4 miljard meer dan in de periode 2019-2022. Dat heeft te maken met de inflatie, maar ook met grotere investeringen in bemenste ruimtevaart, interplanetaire missies en satellieten voor onder meer klimaatonderzoek.
