Charlize Theron onder vuur na uitspraak over 'uitstervend Afrikaans'
De Zuid-Afrikaanse actrice Charlize Theron ligt in eigen land onder vuur nadat ze het Afrikaans een uitstervende taal had genoemd. In een podcast zei Theron grappend: "Er zijn ongeveer 44 mensen die het nog steeds spreken. Het is zeker een uitstervende taal en het is niet een erg behulpzame taal."
Haar opmerkingen leidden tot boze reacties bij Zuid-Afrikaanse prominenten. Omdat de taal onlosmakelijk is verbonden aan apartheid liggen discussies erover zeer gevoelig. Het Afrikaans wordt door veel Zuid-Afrikanen gezien als de taal van de onderdrukkers. Maar er is ook een deel van de bevolking dat het Afrikaans beschouwt als onderdeel van hun geschiedenis en het daarom niet wil laten uitsterven.
De Afrikaanse Taalraad eiste direct dat Theron haar excuses aanbiedt. "Als icoon en rolmodel voor veel jonge Zuid-Afrikanen raken Charlize Therons slecht geïnformeerde 'wegwerp-opmerkingen' over Afrikaans de taal in het hart."
Een van de bekendste Zuid-Afrikaanse zangers die voornamelijk in het Afrikaans zingen, Steve Hofmeyr, noemt het onzin dat het Afrikaans uitsterft en zegt dat het zelfs springlevend is.
Theron zei in de podcast dat ze tot haar 19e alleen Afrikaans sprak en niet in het Engels communiceerde. Ze vertelde dat tegenwoordig niemand om haar heen meer Afrikaans sprak.
Nederlandse woorden
Het Afrikaans bestaat voor het grootste deel uit oorspronkelijk Nederlandse woorden en wordt vooral in Zuid-Afrika gesproken. Een groot deel van de sprekers zijn afstammelingen van Nederlanders die zich in de 17e eeuw in de Kaapkolonie vestigden. Door de eeuwen heen werd het Afrikaans beïnvloed door onder meer het Portugees, Frans en Engels.
Het is een van de elf officiële talen in Zuid-Afrika en wordt gebruikt door ongeveer 12 procent van de bijna 60 miljoen inwoners. Daarmee komt het Afrikaans op de derde plek van meest gesproken talen in het land.
Officiële taal
In de vorige eeuw werden alleen het Engels en het Afrikaans officieel erkend in het land. Het verplicht stellen van Afrikaans op scholen was de directe aanleiding voor de opstand in Soweto in 1976 tegen het apartheidsregime, waarbij ten minste 170 mensen werden gedood, voornamelijk schoolkinderen.
Afgelopen juni raakte luchtvaartmaatschappij Ryanair in opspraak omdat alle Zuid-Afrikaanse passagiers die naar het Verenigd Koninkrijk wilden reizen hun nationaliteit moesten bewijzen door te slagen voor een kennistest in het Afrikaans. Wie zakte voor de test, mocht niet mee aan boord. Na kritiek besloot de maatschappij te stoppen met de test.