VN: tijdelijke oplossing voor graandeal • 'Russische offensief Donetsk afgeslagen'

Einde blog

We sluiten dit blog voor de nacht. Morgen is er weer een nieuw blog op de site.

Onduidelijkheid over humanitaire corridor voor vrachtschepen

Volgens de VN wordt er morgen een humanitaire corridor ingesteld voor zestien (de VN sprak aanvankelijk van veertien) vrachtschepen in de Zwarte Zee. Maar het is onduidelijk wat die afspraak tussen Oekraïne, Turkije en de VN waard is zolang Rusland er niet mee akkoord is gegaan.

De VN meldt alleen dat Moskou erover geïnformeerd is. Vanuit Rusland wordt die informatie niet bevestigd en wordt alleen gezegd dat de dialoog met Turkije en de VN over de graandeal gaande blijft.

Een bericht van staatspersbureau Ria Novosti, een spreekbuis van het Kremlin, roept nog meer vragen op. "Een beslissing die zonder ons gemaakt is, verplicht ons tot niets", wordt een anonieme Russische bron geciteerd. Vermoedelijk gaat het om een Russische functionaris.

Zelensky: Oekraïne slaat groot offensief af in Donetsk

De Oekraïense president Zelensky beweert dat er in de oostelijke regio Donetsk een groot Russische offensief is afgeslagen. Hij zei ook dat er Russische militairen gevangen zijn genomen.

In zijn videotoespraak treedt Zelensky niet in detail over waar de Russische militairen precies zouden zijn tegengehouden. Wel maakt hij duidelijk dat het vandaag is gebeurd. De informatie van de president valt niet te controleren.

De afgelopen tijd werden er zware gevechten gemeld rondom de stad Bachmoet, gelegen in de regio waar Zelensky over spreekt. Huurlingen van de beruchte Wagnergroep proberen de stad in de Donbas al weken in te nemen, ook al lijkt dat gepaard te gaan met grote verliezen.

VN: afspraak voor veilige doorgang 14 schepen

Zestien vrachtschepen (de VN sprak aanvankelijk van veertien) in Turkse wateren kunnen morgen veilig naar Oekraïne varen, meldt de VN. Daarover hebben Turkije, Oekraïne en de Verenigde Naties een akkoord bereikt. Rusland zou geïnformeerd zijn over het akkoord.

In een eerste reactie zegt het Kremlin niet expliciet dat het mee zal werken aan de veiligheidscorridor voor de vrachtschepen morgen, maar wel dat het hierover in gesprek blijft met Turkije en de VN.

Vandaag lag de graanexport over de Zwarte Zee stil, omdat Rusland eenzijdig de samenwerking met de zogeheten graandeal heeft opgeschort. Maar volgens de VN is er voor morgen een uitzondering geregeld zodat de zestien schepen veilig kunnen doorvaren. Nog eens veertig vrachtschepen die Oekraïne willen verlaten, worden morgen geïnspecteerd.

Tienduizenden bij pro-Oekraïnedemonstratie in Praag

In de hoofdstad van Tsjechië hebben tienduizenden mensen gedemonstreerd om steun te betuigen aan Oekraïne. De betogers in Praag droegen Oekraïense en EU-vlaggen en spraken zich ook uit tegen populisme en extremisme. De vrouw van de Oekraïense president Zelensky sprak de deelnemers toe per videoverbinding.

De grote demonstratie is een reactie op die van afgelopen vrijdag. Ook toen waren er tienduizenden mensen op de been, maar dat protest richtte zich tegen de NAVO en de EU. Ook riepen de betogers op om met Moskou te overleggen over de levering van gas.

De demonstranten van vandaag hadden als motto: "We kunnen het aan". Ze riepen landgenoten op om solidair te blijven met Oekraïne, ondanks de fors gestegen kosten van levensonderhoud als gevolg van de oorlog. Tsjechië is een van de meest uitgesproken bondgenoten van Oekraïne.

Bekijk hier foto's van de demonstratie:

VN en NAVO roepen Rusland op graandeal te respecteren

De Verenigde Naties zijn "diep bezorgd" over het stilleggen van de graandeal door Rusland. Dat zegt een woordvoerder van secretaris-generaal Guterres, die benadrukt dat de VN-chef intensief overleg voert met betrokkenen over hoe Rusland weer aan de afspraken over graanexporten kan worden gebonden.

Ook volgens de NAVO moet er snel een eind komen aan de huidige situatie. "We roepen Rusland op om zijn besluit te heroverwegen en de deal nieuw leven in te blazen, zodat voedsel weer terecht kan komen waar mensen het het hardst nodig hebben", zegt een woordvoerder.

Sinds vanochtend liggen er weer schepen met Oekraïens graan stil in de Zwarte Zee, na de Russische terugtrekking uit de deal.

Russische schaatsers beginnen aan seizoen zonder perspectief

Een kwalificatietoernooi terwijl je je eigenlijk nergens voor kunt kwalificeren. Het is de wonderlijke en tragische realiteit van de Russia Cup. Dat toernooi is te vergelijken met het wereldbekerkwalificatietoernooi, dat dit weekend in Thialf wordt gehouden. Maar door de Russische inval in Oekraïne zijn schaatsers uit Rusland en Belarus uitgesloten van internationale toernooien.

Correspondent Iris de Graaf sprak in Kolomna met schaatsster Angelina Golikova en de teammanager van de Russische ploeg:

Rusland zegt bewijs te hebben dat Oekraïne achter droneaanval zit

Rusland zegt restanten van de drones die gisteren zijn gebruikt in een aanval op de Zwarte Zeevloot bij de Krim te hebben gevonden en geanalyseerd. Volgens het ministerie van Defensie in Moskou is in de drones een Canadees besturingsmechanisme aangetroffen. Het Kremlin ziet dat als bewijs dat Oekraïne achter de aanval zit. Ook zeggen de Russen dat Britse marine-experts daarbij hebben geholpen.

Oekraïne spreekt elke betrokkenheid tegen en suggereert dat Rusland zelf verantwoordelijk is voor de explosies, om de 'aanval' vervolgens te gebruiken als voorwendsel om zich terug te trekken uit de graandeal.

Het ministerie van Defensie meldt ook nog dat een van de zeedrones die gisteren onschadelijk is gemaakt, is ingezet vanuit de beveiligde corridor die door graanschepen wordt gebruikt. "Dit kan betekenen dat dit projectiel is ingezet vanaf een van de schepen die Kiev of het Westen heeft gecharterd voor de export van Oekraïens graan", aldus het ministerie in Moskou. Andere drones zouden vanaf door Oekraïne gecontroleerd gebied bij Odessa zijn gelanceerd.

Slovenië levert meer tanks aan Oekraïne

Slovenië geeft nog eens 28 tanks aan de Oekraïense strijdkrachten. Het gaat om oude Sovjet-tanks van het type M-55S, meldt de Sloveense site 24ur.com op basis van het ministerie van Defensie. De tanks zijn per spoor via Polen naar Oekraïne getransporteerd. In ruil krijgt Slovenië van Duitsland 43 militaire vrachtauto's.

Midden- en Oost-Europese landen leveren vaker Sovjet-materieel aan Oekraïne. Het Oekraïense leger is gewend om daarmee te werken. In juli doneerde Slovenië al 35 pantservoertuigen aan Oekraïne. De landen kunnen voor de schenkingen gecompenseerd worden door bondgenoten.

Britse krant: telefoon Liz Truss gehackt door Russen

Een privételefoon van de Britse oud-premier Liz Truss is gehackt door geheim agenten die vermoedelijk voor het Kremlin werken, meldt The Mail on Sunday. De hack werd afgelopen zomer ontdekt toen Truss minister van Buitenlandse Zaken in de regering-Johnson was.

Bronnen melden aan de krant dat de hackers alle berichten van de voorgaande twaalf maanden konden downloaden. Daaronder ook zeer geheime gesprekken met andere belangrijke ministers van Buitenlandse Zaken over de oorlog in Oekraïne en in het bijzonder over het leveren van wapens.

Een woordvoerder van de Britse regering wil niet ingaan op "de veiligheidsmaatregelen rond individuen" en zegt in zijn algemeenheid dat de Britten een stevig systeem hebben om de overheid tegen cyberaanvallen te beschermen.

Graanschepen liggen weer te wachten

De Oekraïense graanexport over de Zwarte Zee ligt weer stil, nadat Rusland gisteren bekend had gemaakt zich terug te trekken uit de graandeal. Meer dan tien schepen liggen inmiddels te wachten tot ze weer kunnen varen, volgens het coördinatiecentrum dat de overeenkomst vanuit Turkije overziet.

Rusland en Oekraïne kwamen deze zomer tot een akkoord om weer graan uit te voeren. De Verenigde Naties hoopte daarmee de honger in Afrika en Azië te kunnen aanpakken, ook zouden de voedselprijzen erdoor moeten dalen. Moskou schortte de deal gisteren op, volgens de Russen na een massale drone-aanval op schepen bij de Krim.

Rusland zegt dat Oekraïne erachter zit, met hulp van de Britten. Oekraïne bestrijdt dat. President Zelensky vraagt zich af hoe het kan dat "een handvol individuen in het Kremlin kunnen bepalen of er eten op tafel staat bij mensen in Egypte, of in Bangladesh".

Afgelopen dagen bekritiseerde de Oekraïense regering Rusland al van het doelbewust traineren van de graandeal, door schepen met grote vertraging door te laten. Daardoor wachtten op sommige momenten 170 schepen.

Hoekstra: Rusland zet voedsel in als wapen

Zelensky roept G20 op tot actie tegen Rusland om graandeal-besluit

De Oekraïense president Zelensky heeft zaterdag woedend gereageerd op het Russische besluit de graandeal eenzijdig op te schorten. Hij beschuldigt president Poetin ervan opzettelijk een hongersnood te willen uitlokken.

"Het is onzin, Rusland hoort niet in de G20", zegt Zelensky in een video. Hij hoopt dat de internationale gemeenschap extra stappen neemt tegen het regime in Moskou. President Biden noemt de Russische stap "schandelijk". Ook de Europese Commissie heeft verontwaardigd gereageerd.

Oekraïne heeft eerder gezegd dat het niets te maken had met de reeks explosies in Sebastopol. Volgens het Kremlin was er sprake van een Oekraïense drone-aanval, met hulp van Britse experts.

Welkom

In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.