Zandvoortwinnaar en Formule 1-icoon Andretti geniet van hegemonie Verstappen
Met twaalf grand prix-zeges en een wereldtitel is hij een wandelend standbeeld van de Formule 1 en een van de succesvolste autocoureurs van de Verenigde Staten: Mario Andretti.
Hij wordt op het Circuit of the Americas in Texas op handen gedragen en trakteert het publiek in Austin op showrondjes met een Formule 1-auto van McLaren.
De organisatie van de Amerikaanse grand prix eert de 82-jarige Andretti dit weekend met een eigen bocht op het Formule 1-circuit. En passant is de veteraan met zijn zoon Michael druk aan het lobbyen: de familie Andretti wil met een eigen team in de Formule 1 stappen.
1978 was een gouden jaar voor u. Met de iconische JPS-Lotus werd u wereldkampioen en u won ook de Grand Prix van Nederland. Is de herinnering nog vers?
"Ja, dat waren 'happy days'. Zandvoort was mijn laatste F1-zege. Daardoor zal ik me dat weekend voor eeuwig herinneren. Het was hard werken om mijn teamgenoot Ronnie Peterson achter me te houden. Mijn uitlaat was beschadigd en een stuk van de bodem was weggebrand. Vooral de laatste rondjes waren lastig."
"Ik vond het een geweldig circuit. De baan had zoveel karakter. Vooral de Tarzanbocht. Ik heb daar James Hunt en Carlos Reutemann een keer buitenom ingehaald, terwijl ze dachten dat dat helemaal niet kon. En ik reed natuurlijk in de mooiste auto: de zwart-gouden Lotus 79 spreekt nog steeds tot de verbeelding. Een uniek ontwerp. Fans aanbidden die auto nog steeds."
Heeft u de laatste twee edities van de Dutch GP op de voet gevolgd?
"Ja, op televisie. Het is ongelooflijk bijzonder om zo'n race te zien op een baan waar ik zelf 44 jaar geleden zegevierde. Dat is echt emotioneel. Het circuit is gemoderniseerd, maar dat hebben ze erg goed gedaan, met die mooie kombochten. Ik heb de baan onlangs nog op een simulator gereden. Indrukwekkend."
"Ik heb genoten van de oranjezee voor Max Verstappen; ongelooflijk wat die jongen in Nederland teweeg heeft gebracht. Wat een passie bij de fans. Ze lijken hem wereldwijd te steunen. Dat vind ik geweldig."
Verstappen won zijn thuisrace twee keer op rij. U weet hoe dat voelt. Is zo'n zege per definitie het hoogtepunt van een carrière?
"Dat denk ik wel. Er is niets mooiers dan winnen in eigen huis. Daar is Max misschien niet mee bezig, maar onbewust is dat de droom van elke autocoureur. Beschouw F1 maar als de olympische spelen van de autosport. Zo groots is het. Je laat je hele land juichen en maakt een natie trots."
"Ik heb het mee mogen maken. Je voelt je dan zo trots en geliefd. Ik won in 1977 de race in Long Beach. Geweldig was dat. Daarna won ik op Monza. Weer een thuisrace, want ik heb Italiaans bloed. Toen dacht ik: beter gaat het niet worden. En dat bleek te kloppen."
Max Verstappen domineert dit seizoen en heeft zijn tweede wereldtitel al binnen. Leidt hij een gouden generatie?
"Ik ben al jaren fan van Verstappen en denk dat we nu het begin van het Max-tijdperk meemaken. Niet iedereen beseft hoe knap zijn prestaties zijn. Je ziet het aan Charles Leclerc en Ferrari. Die zijn ook goed, maar ze maken teveel fouten. Ik mis dit jaar wel de gevechten tussen Lewis en Max. Vorig seizoen was de strijd grandioos."
Wie kan Verstappen de komende jaren verslaan?
"Ooit zal het gebeuren. Dat is zeker, maar voor jonge coureurs wordt het een enorme klus om met hem af te rekenen. Een talent als Max komt maar eens in de 10 a 15 jaar bovendrijven. Hij presteert dit jaar ongekend. Sensationeel. Briljant. Dat zie je vooral als de omstandigheden lastig zijn, zoals in een regenrace. Dan maakt een topcoureur het verschil."
"In deze sport deelt niemand cadeautjes uit. Je moet het helemaal zelf afdwingen en verdienen. En het is een keiharde sport met twee kampen. De een houdt van je, de ander haat je. En als je aan de top staat wil iedereen je omzagen."
De Formule 1 groeit explosief in Amerika. Dit seizoen zijn er races in Miami en Texas, volgend jaar komt daar Las Vegas bij. Heeft de sport de States eindelijk veroverd?
"Ja, het is heel snel gegaan. De Netflix-serie over F1 was een springplank. Het heeft mijn land wakker geschud. Liefhebbers van NASCAR en IndyCars kijken nu ook Formule 1. Dat Fernando Alonso aan de start stond in Indianapolis heeft ook erg geholpen. Er is in Amerika van oudsher weinig liefde voor Formule 1, maar dat verandert snel."
"In de vorige eeuw hadden we ook een grand prix in Las Vegas, maar die werd verreden op een groot parkeerterrein. Dan weet je meteen dat er geen toekomst in zit. Nu zal dat anders gaan. Er is gigantisch geïnvesteerd in Las Vegas. Het zal een uitdagende baan worden, vergelijkbaar met Texas. Het is cruciaal dat de coureurs van zo'n circuit gaan houden."
Als Las Vegas er straks ligt, zal die baan gaan leven. De infrastructuur is permanent en het wordt geen circuit waar na de race de paddock en de tribunes weer worden afgebroken. Dat maakt het een heel ander verhaal dan Miami. Het zag er daar prima uit, maar het is geen echt circuit en dat zal het ook nooit worden."
U werd kampioen in 1978. Daarna is geen enkele Amerikaanse coureur nog echt succesvol geweest in de Formule 1. Sterker nog: er is al jaren geen F1-coureur uit de VS. Hoe kan dat?
"Het is voor Amerikaanse coureurs nagenoeg onmogelijk om de weg naar de F1 af te leggen. Je moet je superlicentie verdienen via de Formule 3 en de Formule 2 en je ontkomt er bijna niet aan om dan te emigreren naar Europa. Dat wil en kan niet iedereen, terwijl je hier in de States gewoon kunt racen zonder paspoort."
"Bovendien verdien je hier in de IndyCars en NASCAR een flinke boterham. Dat was in mijn tijd in de IndyCars al zo. Ik had het er net nog over met Jackie Stewart. We verdienden hier bedragen waar ze in de Formule 1 niet eens van durfden te dromen."
Uw familie probeert een eigen Formule 1-team van de grond te krijgen. Andere renstallen ontvangen u niet met open armen omdat ze bang zijn dat het hen geld gaat kosten. Gaat het jullie lukken?
"Het gaat de goede kant op. We leven voor deze sport en mikken op 2024. Als dat lukt, zetten we er minstens een Amerikaanse coureur in. Denk aan Colton Herta of een andere aansprekende naam. In een Amerikaans team hoort een rijder die zijn land vertegenwoordigt. En ik hoop dat binnen pakweg vijf a zes jaar een Amerikaan wereldkampioen wordt. Als dat gebeurt, explodeert de sport hier pas echt."
