Veldrijdster Van Empel droomde van Bayern München, maar reist nu met camper naar Tábor

• Stefan van der Weijde

Als Fem van Empel ruim drie jaar geleden had geweten dat ze dit weekeinde in een camper naar Tsjechië zou rijden om daar aan een wereldbekerwedstrijd veldrijden mee te doen, dan had ze even flink achter haar oren gekrabd.

Ze droomde toch van een profcarrière als voetbalster? Ze wilde toch ooit voor Bayern München uitkomen? "Dit is wel een beetje bizar. Onrealistisch ook."

De 20-jarige Van Empel vindt het vooral bizar dat ze nu al tot de besten in de cross behoort. Sterker, in dit prille seizoen staan er alweer vier overwinningen achter haar naam. En dat allemaal in een bezigheid die ze altijd wel leuk vond, maar puur om haar conditie te onderhouden tijdens de winterstop. Als er geen voetbalwedstrijd gepland stond dus.

Ze had nooit kunnen bedenken dat ze Marianne Vos en Lucinda Brand zou kunnen kloppen, dat de ploegen voor haar in de rij zouden staan en dat ze op haar twintigste aan de leiding zou gaan in een wereldbekerklassement.

Het was ook niet meer dan 'leuk' toen de Brabantse in de zomer van 2019 besloot eens aan de NK mountainbiken mee te doen. Ze had nog niet eens een fiets die daar geschikt voor was. "Die heb ik voor die wedstrijd gekocht. Ik wist niets, ik kende niemand en ik werd plots derde bij de beloften! Ik had er ook helemaal niet voor getraind. Ik stapte zo van het voetbalveld af."

New Kids

Dat voetbalveld ligt in Nuenen, op een half uurtje rijden van haar woonplaats Den Dungen. "Dat ligt vlak bij Den Bosch. Mensen kennen het beter als Maaskantje van de film New Kids."

In Nuenen kwam ze uit voor de plaatselijke RKSV, een team in de hoofdklasse. "Daar had ik het naar mijn zin. Het ging ook goed. Ik was spits. Als de bal voor het doel kwam, was ik er altijd snel bij. Het plan was om voetbalprof te worden, maar na die derde plaats op de mountainbike moest ik kiezen."

Ze koos voor hetgeen ze het leukste vond, voor wat het meest kriebelde. En dat bleken de twee wielen. Die spelen ook een rol in de rest van haar familie. "Mijn vader heeft vroeger weleens gefietst, mijn neef Micky ook. Hij heeft nog bij Telenet gereden, in de ploeg van Sven Nys. En mijn oom Ad heeft het merk Empella Fietsen opgericht."

Eenmaal de keuze gemaakt - begin 2021 tekende ze haar eerste contract als veldrijdster - wilde ze het serieus aanpakken. En daar hoorde trainen bij. "Maar ik wist me geen raad met trainingen. Niemand bij ons thuis. Mijn vader had nog gegevens van iemand, dus die hebben we maar gebeld: Aschwin van Oorschot. Met hem had ik meteen een goede klik. Hij heeft me in een paar jaar tijd omgeturnd van voetbalster tot veldrijdster."

En inmiddels dus tot de beste van allemaal. Tijdens de openingscrossen in de Verenigde Staten de voorbije twee weekeinden was, met uitzondering van Marianne Vos en Blanka Vas, de voltallige wereldtop aanwezig. En Van Empel won twee keer. Ceylin Alvarado en Lucinda Brand, twee voormalige wereldkampioenen, kwamen er in een rechtstreeks duel niet aan te pas.

"Het is wel even wennen, hoor", vervolgt Van Empel, die tussen het trainen door in 2021 ook nog een opleiding Marketing en Communicatie afrondde. "Moet je na afloop van een wedstrijd gelijk de pers te woord staan. Soms weet ik al niet wat ik in het Nederlands moet zeggen, laat staan in het Engels. En er komt gelijk druk bij kijken. Dat is wel lastig. Ik ben nog jong. Het was wellicht beter geweest om nog een beetje onder de radar te blijven, met af en toe een uitschieter."

SD Worx of Jumbo-Visma?

Maar dat laatste was met haar talent geen optie. Wetende dat haar contract bij Pauwels Sauzen-Bingoal eind december afloopt, kreeg ze dit jaar de ene aanbieding na de andere.

"Een luxeprobleem, ik had de ploegen voor het uitkiezen. Ik heb heel lang getwijfeld tussen SD Worx en Jumbo-Visma. Qua ondersteuning bieden ze nagenoeg hetzelfde. Er waren plus- en minpunten. Maar alsnog kwam ik er niet uit."

"De materiaalpost van Jumbo is op 3 kilometer van mijn huis en heel veel mensen van Jumbo kenden we al. Dat gaf een beetje de doorslag. Ze hebben ook veel ervaring bij de mannen. Dat kunnen ze makkelijk overbrengen op de vrouwen."

Beste lerares

Met achtvoudig wereldkampioene Vos heeft ze straks de beste lerares aan haar zijde. "Of we veel contact hebben? Dat valt wel mee. Ik heb bij haar wel geïnformeerd naar Jumbo-Visma en het was fijn dat ze bevestigde wat ik eigenlijk al wist."

Afgelopen seizoen versloeg Fem van Empel Marianne Vos al bij de sneeuwcross in Val di Sole en won zo haar eerste wereldbekerwedstrijd. Na afloop had Vos lovende woorden voor haar jonge streekgenoot.

Wat ook meespeelde in de keuze: ze wil drie disciplines combineren: veldrijden, mountainbiken en wegwielrennen. Al weet Fem ("het is geen afkorting voor Femke hoor, zo heet ik voluit!") nog niet precies hoe.

Na de komende winter, waarin ze naast de kampioenschappen alle wereldbekers in het veld wil rijden, staat eerst de mountainbike centraal. "Maar wat mijn ambities zijn? Lastig te zeggen. Ik moet eerst specifiek trainen op techniek en op dalen. En dan hoop ik dat ik bij de elite wat resultaten kan rijden."

Ontdekkingstocht

Mountainbiken vindt ze ook het uitdagendst. "Als je bovenaan staat, vraag je je af hoe je beneden komt." Ze wil het allemaal graag leren.

En ook op de weg heeft ze plannen. "Maar daarop heb ik nog de minste ervaring. Tot wat ik in staat ben, weet ik echt niet. Meerdaagse wedstrijden of eendagkoersen? Ik train wel altijd op de weg. Ben ook weleens op trainingskamp geweest, maar nog niet echt op een hoogtestage. Het is echt een ontdekkingstocht."

Jumbo-Visma helpt haar nu al bij alle uitdagingen, al gaat het contract pas op 1 januari in. "Ze kijken mee met trainingen, zodat de overgang straks soepel verloopt. Ze hebben me bijvoorbeeld ook geholpen met een jetlag-protocol voor de reis naar de VS."

Ze kent ook al de keerzijde van het bestaan als wielerprof. Amper terug uit Amerika en nog zonder fatsoenlijke nachtrust achter de rug ging woensdagochtend om 7.30 uur de bel in Den Dungen. "Dopingcontrole. Dit keer geen UCI-jasje, maar een vrouw van de Nederlandse dopingautoriteit. Nou ja, het hoort erbij. De vrouw zei nog dat ze ook nóg vroeger had kunnen komen, maar dat ze dat maar niet had gedaan."