Drones, adviseurs, raketten: 'Westen kan weinig tegen Iraans-Russische samenwerking'
Iran heeft behalve aanvalsdrones ook militaire adviseurs naar bezet Oekraïens gebied gestuurd om de Russen te helpen, meldt The New York Times. Het bericht is een extra signaal dat Teheran de militaire steun aan Moskou opvoert.
Het gaat volgens Amerikaanse inlichtingendiensten om leden van de Iraanse elite-eenheid Revolutionaire Garde. Die zouden op een militaire basis op de Krim Russische militairen trainen in het gebruik van de drones. Deze in Iran geproduceerde onbemande, vliegende bommen zijn volgens Oekraïne een groeiend probleem.
De Iraanse adviseurs zijn voor zover bekend niet direct betrokken bij gevechtshandelingen. Het is onduidelijk hoeveel leden van de Garde, die door de VS als terroristische organisatie wordt aangemerkt, actief zouden zijn op de Krim.
'Meer raketten en drones besteld'
Verder zou het regime in Teheran ook al met Moskou hebben afgesproken om extra raketten en drones te leveren aan Rusland. Reuters meldde dat gisteren op basis van vier anonieme Iraanse functionarissen. "De Russen hebben gevraagd om meer drones en Iraanse ballistische raketten met verbeterde nauwkeurigheid", zei een van deze diplomaten.
Alles bij elkaar is het volgens defensie-expert William Alberque wel duidelijk dat Iran indirect steeds meer betrokken raakt bij de oorlog in Oekraïne. Hij is directeur van de afdeling strategie, technologie en wapens bij denktank IISS in Londen. "Het leveren van geavanceerde raketten, aanvalsdrones en nu kennelijk ook drone-adviseurs: wauw. Iran kiest echt voor double down."
Het viel overigens te verwachten dat Iran Rusland zou voorzien van 'drone-trainers'. De NAVO traint ook Oekraïense militairen in het besturen van oorlogsmaterieel.
Protestgolf in eigen land
Alberque vindt vooral de timing van Irans militaire steun aan Rusland opvallend. Het regime in Teheran heeft immers zijn handen vol aan de protestgolf in eigen land.
"Die demonstraties worden hardhandig neergeslagen en tegelijkertijd helpt het regime indirect de Russen met het doden van burgers in Oekraïne." Het kan volgens hem niet anders dan dat Iran nog meer sancties opgelegd zal krijgen. "Het regime schiet zichzelf hiermee in de voet."
Irandeskundige Erwin van Veen betwijfelt of de machthebbers in Teheran nieuwe strafmaatregelen vrezen. "Veel succes met verdere sancties - dat zal hun reactie zijn. De huidige sancties zijn al zo breed dat ze haast alle sectoren treffen."
'Punten scoren'
Hij denkt dat de hulp aan Rusland vooral een manier is om punten te scoren bij het Kremlin. Teheran en Moskou zijn belangrijke bondgenoten van elkaar, hoewel ze volgens Van Veen ook op gespannen voet leven. "Als Rusland de oorlog verliest of in elkaar zou storten, dan is dat slecht nieuws voor Iran." Daarom ligt samenwerking voor de hand.
De signalen dat Rusland en Iran op militair gebied steeds meer samenwerken is slecht nieuws voor Oekraïne. Volgens Kiev hebben in Iran vervaardigde drones de afgelopen dagen een ravage aangericht in Oekraïense steden. Ze troffen bijvoorbeeld burgerdoelen en energiecentrales.
Behalve met luchtafweer geschut werd ook met vuurwapens geprobeerd deze drones neer te halen:
Hoewel er talloze filmpjes en foto's van de zogenoemde kamikazedrones in Oekraïne zijn, blijft Teheran ontkennen dat het ze heeft geleverd. De VS heeft al extra sancties ingesteld: volgens Washington staat het vast dat Iran de drones heeft verkocht aan Rusland. De EU laat het bewijs onderzoeken en sluit extra strafmaatregelen niet uit als Irans betrokkenheid is vastgesteld.
Het Kremlin beweert dat het alleen zelfgemaakte drones inzet. Experts gaan ervan uit dat Rusland de Iraanse Shahed 136-drones heeft omgedoopt tot Geran 2, in een poging te verbergen dat ze door Iran zijn gemaakt. De naam Geran 2 is ook teruggevonden op brokstukken van neergehaalde kamikazedrones.
Westen kan weinig doen
De EU is van plan sancties in te stellen tegen acht Iraniërs vanwege de levering van drones, schrijft Reuters vandaag op basis van anonieme diplomaten. Maar behalve extra strafmaatregelen nemen, kan het Westen volgens Alberque weinig doen om de levering van Iraans materieel te voorkomen.
In theorie kunnen zulke wapens worden onderschept als de levering indruist tegen internationale regels of sancties. "Maar Iran zal een luchtroute kiezen, waardoor dat onmogelijk is", zegt Alberque. "Het wordt dus heel moeilijk om tegen te houden."
De NAVO gaat Oekraïne speciaal materieel sturen in de strijd tegen kamikazedrones. Dat varieert van luchtafweersystemen tot stoorzenders. Op die manier wordt het Oekraïense leger de gelegenheid gegeven het land beter te beschermen.
