Met terugdraaien belastingbesluit VK is vertrouwen in Truss niet gered
Het was een U-turn met piepende banden van de Britse minister van Financiën Kwasi Kwarteng vandaag, op het conservatieve partijcongres in Birmingham. Nog maar een week geleden presenteerde hij namens de nieuwe regering van premier Liz Truss een pakket maatregelen om economische groei te stimuleren - met rampzalige gevolgen.
De radicale belastingverlagingen, in combinatie met het lenen van miljarden, leidden tot paniek op de financiële markten. Het pond dook naar een historisch laag niveau ten opzichte van de dollar. De kosten om een lening af te sluiten gingen omhoog, en de Britse centrale bank moest zelfs ingrijpen om pensioenen te beschermen.
Te midden van die chaos hielden Kwarteng en Truss voet bij stuk, althans tot vandaag. Het meest controversiële onderdeel van de plannen - het afschaffen van de hoogste inkomstenbelasting - wordt nu toch geschrapt.
"De discussie over het afschaffen van de hoogste belastingschaal leidde af van de rest van het pakket van maatregelen dat is gericht op het stimuleren van economische groei", aldus de minister.
Herstel van vertrouwen
Hoewel de financiële markten nu enigszins zijn bedaard, blijft het volgens economen toch een fragiele situatie. En wat precies de oorzaak was van de paniekreactie van de financiële markt wordt nog steeds betwist. De regering benadrukt dat het een internationaal probleem is: wereldwijd zien we hoge inflatie, stijgende rente, en munteenheden die devalueren ten opzichte van de dollar.
Vanwege die onzekerheden slaan andere grote westerse economieën zoals de VS en de EU de situatie in het Verenigd Koninkrijk angstig gade. Volgens de Griekse econoom Ioannis Varoufakis waren het IMF (Internationaal Monetair Fonds) en het Amerikaanse stelsel van centrale banken bezorgd dat het VK een financiële crisis zou veroorzaken door de VS en andere rijke landen aan te doen "wat Griekenland destijds de Eurozone heeft aangedaan".
Wat de Britse situatie zo explosief maakt heeft volgens de meeste economen te maken met een gebrek aan vertrouwen. De belastingplannen werden gepresenteerd zonder doorrekening van het Office for Budget Responsibility (OBR), de Britse variant van het Centraal Planbureau.
De Amerikaanse econoom Larry Summers twitterde in reactie op de ommezwaai van Kwarteng: "De eerste stap op weg naar herstel van vertrouwen is om geen onbetrouwbare dingen meer te zeggen".
Labour omhoog in peilingen
Uit angst dat de Britse centrale bank de komende maanden de rente verhoogt, hebben banken inmiddels al bijna de helft van hun hypotheekaanbiedingen ingetrokken. Als je niet kan bewijzen dat je een rentestijging van tussen de 5 tot in extreme gevallen zelfs 10 procent kan betalen, kun je fluiten naar je hypotheek.
Ook de 1,8 miljoen Britten die hun hypotheek volgend jaar moeten verlengen, kunnen erop rekenen dat banken de hogere rente zullen doorberekenen.
Ondertussen schiet oppositiepartij Labour in de peilingen omhoog. Volgens de inschatting van dit weekend zou Labour ruim 20 procentpunten vóór staan op de Tories. Dit alles was bepaald niet wat de leden van de Conservatieve partij hadden gehoopt, toen ze Liz Truss nog maar een maand geleden kozen als hun nieuwe premier.
