Miljarden voor koopkracht op Prinsjesdag, maar het is nog niet genoeg
Naast de maatregelen die het kabinet op Prinsjesdag zal bekendmaken, ter waarde van ruim 17 miljard euro voor koopkrachtcompensatie, is er nog meer geld nodig.
Het kabinet verwacht volgend jaar minstens nog tien miljard euro extra te moeten uittrekken voor het betaalbaar houden van de energierekening van consumenten en bedrijven. "Het is niet goedkoop", zei minister Kaag van Financiën na afloop van de ministerraad.
Daarbij wordt nog steeds gedacht aan een prijsgrens of prijsplafond voor energiebedrijven, al is de uitwerking nog niet duidelijk. "We zijn nog aan het werk", aldus Kaag. "Ik zou er graag alvast wat woorden aan willen wijden, maar dat kan gewoon niet."
Heffing wind- en zonne-energie
Ook valt het niet mee het benodigde geld bij elkaar te krijgen. Dat zou voor een groot deel moeten komen van een extra heffing voor energiebedrijven die wind- en zonne-energie tegen de huidige hoge marktprijzen verkopen. Het is een van de ideeën die de Europese Commissie deze week presenteerde.
"Wij steunen dat", zei premier Rutte op zijn wekelijkse persconferentie. "Maar in Nederland is dat nog niet zo makkelijk te regelen op onze geliberaliseerde energiemarkt. Waarschijnlijk gaat het in Duitsland meer opleveren." Rutte ziet meer in de solidariteitsbijdrage van grote olie- en gasbedrijven.
Een prijsplafond in Nederland kan via een bovengrens op de prijs van een eenheid gas of elektriciteit. De overheid legt dan het verschil bij tussen het prijsplafond en de hogere marktprijs.
Een andere variant is een bovengrens aan het gemiddelde energieverbruik van bijvoorbeeld een gezin of een bakkerij. Tot die bovengrens geldt een laag, door de overheid gesubsidieerd tarief. Wie meer verbruikt, moet over dat meerverbruik een hoger tarief betalen.
Kaag benadrukte dat er nog geen besluit is genomen. "De bakkers en een aantal andere sectoren zijn energie-intensief, terwijl sommige sectoren juist torenhoge winsten maken. Wat we ook besluiten, er moet evenredigheid in zitten."
Minister Jetten voor Klimaat en Energie is daarover in gesprek met de energiebedrijven. Vooral de uitvoerbaarheid is een struikelblok, herhaalde hij. "Maar ook: hoe zorg je ervoor dat het geld bij de juiste mensen terechtkomt." Daarbij geldt, hoe specifieker de maatregel, hoe ingewikkelder de uitvoering.
Noodfonds
In de ministerraad vandaag is al wel besloten honderden miljoenen vrij te maken voor het noodfonds van de overheid en energiebedrijven. Dat is voor mensen die uitsluitend vanwege de stijgende energieprijzen hun energierekening niet meer kunnen betalen.
Het maatregelenpakket dat het kabinet dinsdag presenteert, zal volgens het kabinet van historische omvang zijn. Premier Rutte verwees op zijn persconferentie naar de uitzonderlijke gevolgen die de Russische inval in Oekraïne heeft op het dagelijks leven in Nederland. "Helemaal alles voor iedereen repareren kunnen we niet, maar het zal wel een dempend effect hebben."