Tussendoortje of meetmoment: Parijs 2024 verdeelt het vrouwenturnen
2024. Het is een veel gememoreerd jaartal dit weekeinde bij de NK turnen. Maar gaat het in het Rotterdamse sportpaleis Ahoy eindelijk eens niet over het getroebleerde en grensoverschrijdende verleden van de sport en wordt er weer voorzichtig vooruitgeblikt, dan nog wijzen de neuzen niet dezelfde kant op in het vrouwenturnen.
De Olympische Spelen van 2024 in Parijs? Kersvers technisch directeur Jeroen van Leeuwen noemt het mega-evenement in de Franse hoofdstad aan de vooravond van de NK weinig meer dan 'een tussenmoment'.
2024 opmaat voor 2026
2024, zo klinkt het, is hooguit een jaar waarin de Nederlandse turnsters in staat moeten worden geacht 'incidenteel prestaties te behalen'. 2024 is een opmaat naar 2026, verduidelijkt Van Leeuwen. Het jaar waarin Ahoy het decor is van de wereldkampioenschappen.
En 2026 is dan weer de pijler onder 2028, als de Nederlandse gymnasten in olympisch Los Angeles zich volgens Van Leeuwen 'weer prestatief moeten manifesteren'.
De 'TD' krijgt in Rotterdam met zijn visie de handen niet unaniem op elkaar. "Ik snap waar die gedachte vandaan komt, want Van Leeuwen is natuurlijk nieuw in deze sport", zegt turnster Eythora Thorsdottir.
"Ik hoop alleen wel dat de KNGU door deze gedachte niet besluit om de ogen dus maar te sluiten voor de komende Olympische Spelen."
Rokende puinhopen
De 23-jarige gymnaste besloot in maart van dit jaar haar loopbaan te vervolgen. Inderdaad: uitgerekend met het oog op Parijs 2024. In Rotterdam werkt Thorsdottir een halve meerkamp af, waarbij ze tweemaal van de balk valt en tot een degelijke vloeroefening komt. Aansluitend doet ze haar verhaal, in overdrachtelijke zin, vanaf de rokende puinhopen van het vaderlandse vrouwenturnen.
"Het gebouw is de afgelopen twee jaar volledig in elkaar gestort. En dat zijn we met z'n allen weer steen voor steen aan het opbouwen."
En dat is al moeilijk genoeg, vult Nico Zijp haar aan. Volgens de coach van topturnster Tisha Volleman ontbreekt het momenteel aan één essentieel middel om de fundering van zijn sport stevig op te trekken. Cement.
"Het Nederlandse vrouwenturnen is door het verleden uit elkaar gevallen", ziet hij in Ahoy. "Iedereen bevindt zich op zijn eigen eilandje. Er wordt niets meer samen gedaan, er is geen enkele verbinding. En dat gaat ten koste van de kwaliteit."
Grauwsluier
Hulp van buitenaf is geboden bij de wederopbouw, zegt Thorsdottir. Ze noemt het een voordeel dat met de 39-jarige Van Leeuwen, voormalig operationeel manager van PEC Zwolle, een buitenstaander aan het roer staat.
De echtgenoot van voormalig topturnster Rikst Valentijn stapte op 1 mei van dit jaar binnen in een sport waar, naar eigen zeggen, een grauwsluier overheen hangt.
Zijn eerste bevindingen: "Het ontbreekt binnen de KNGU aan structuur en verbinding." Nog kwalijker: "Dit is een bond waar de sporter in de keten helemaal achteraan staat."
Van Leeuwen manoeuvreert vooralsnog heel voorzichtig door het turnlandschap. "Werken bij de KNGU is bij vlagen op eieren lopen." Hij vangt het karwei naar eigen zeggen in ieder geval onbevooroordeeld aan. In voetbaltermen: "Ik begin bij 0-0."
Thorsdottir, die tegenwoordig bij O&O Zwijndrecht traint onder Kevin den Uijl, noemt dat een bemoedigend begin. "Want we hebben lang genoeg tegenover elkaar gestaan."
Benadeeld
"Het is te prijzen dat Van Leeuwen een duidelijk onderscheid maakt tussen heden en verleden", vervolgt ze. "Het turnen heeft jarenlang in een slecht daglicht gestaan, maar dat valt ons niet te verwijten. Wij zijn dan misschien geen slachtoffers van hetgeen ooit in het turnen is gebeurd, we zijn in zekere zin wel benadeelden."
Er is in ieder geval iets dat duidt op een nieuw begin, concludeert Thorsdottir. En dat is beter dan niets. Want van structurele verandering op welk gebied dan ook is vooralsnog geen sprake.
"Er is geen centraal programma, er zijn geen gemeenschappelijke trainingsstages en er is nog geen bondscoach. Ik verwacht dat er binnenkort meer duidelijkheid komt. Want het vrouwenturnen heeft wel heel lang platgelegen."
Bekijk hieronder hoe Naomi Visser haar meerkamptitel prolongeert.
Anders dan Thorsdottir heeft Zijp nog geen gesprek gehad met de nieuwe technisch directeur van de KNGU. De trainer van Topturnen Zuid is een van de coaches die recent door het Instituut Sport Rechtspraak (ISR) werden vrijgesproken van vermeend grensoverschrijdend gedrag. "Een litteken dat nooit meer weggaat", noemt hij het.
Sinds die rehabilitatie heeft hij niets meer van de turnbond vernomen. "Er is niet één gesprek geweest met de KNGU." Maar al te graag zou hij eens met Van Leeuwen om de tafel willen zitten. Want de Brabander heeft wel zijn ideeën over Parijs 2024.
Top-12 in Parijs
Geloof hem, zegt hij. "Over twee jaar is een plek bij de top-12 van de olympische landenwedstrijd een serieuze optie. En van daaruit heb je altijd een paar individuele turnsters die op een toestel of de meerkamp kunnen schitteren."
Hopelijk, zegt Thorsdottir, worden de EK turnen in München het startschot van een race tegen de klok die over twee jaar finisht in de Franse hoofdstad. De Europese titelstrijd in München mag voor haar persoonlijk dan te vroeg komen, het is wel een uitgelezen gelegenheid om vandaaruit in 2024 tot iets moois te komen in olympisch Parijs.
Ze ziet er wel een mooie uitdaging in om op haar derde Spelen het ongelijk van de KNGU te bewijzen. "Rio 2016 was geweldig, Tokio 2020 bleek door alle omstandigheden niet ideaal. Het is aan ons om te bewijzen dat Parijs 2024 véél meer is dan een tussenmoment."
