Poetin op eigen economisch forum: Westen krijgt uitbrander, Russen een oppepper

• Iris de Graaf

  Correspondent Rusland

"We geloven in onze toekomst. In de toekomst van Rusland. Wij Russen zijn sterk en we kunnen alles aan. Dat blijkt uit de duizendjarige geschiedenis van ons land." Het zijn de slotwoorden van de toespraak van president Poetin bij het SPIEF, het jaarlijkse Internationale Economische Forum in Sint-Petersburg. De toespraak lijkt dit jaar vooral bedoeld om Russen een oppepper te geven tegen de achtergrond van de crisis in Rusland.

'Nieuwe kansen in een nieuwe wereld' is dit jaar de werktitel van wat ook wel het Russische Davos wordt genoemd. De jaarlijkse conferentie is bedoeld om Russische bedrijven onder de aandacht te brengen en investeerders van over de hele wereld naar Rusland te lokken.

Dit jaar had het 25ste jubileum groots en uitbundig gevierd moeten worden, maar door de "speciale militaire operatie" in Oekraïne waren westerse investeerders en afgevaardigden vrijwel allemaal afwezig. Ze waren trouwens ook niet uitgenodigd. "Onvriendelijke landen" zijn niet welkom, zo werd van tevoren aangekondigd. In plaats van een buzzing evenement was het daarom een rustige editie, vooral gericht om het moreel onder de eigen bevolking te verhogen.

'Extreem belangrijke' speech

De toespraak van Poetin, die van tevoren door het Kremlin was aangekondigd als "extreem belangrijk", begon twee uur later dan gepland vanwege een cyberaanval op het accreditatiesysteem, zo melden Russische staatsmedia.

Poetin haalde vervolgens opnieuw hard uit naar het Westen. Hij noemde westerse sancties krankzinnig en ondoordacht, en zei hij dat "de sancties er niet in zijn geslaagd Rusland kapot te maken". Verder stelde hij dat Europese leiders juist hun eigen economieën een zware klap hebben toegediend door de sancties tegen Rusland.

Ook over militaire acties van het Westen was Poetin fel:

Ook gaf hij het Westen de schuld van de wereldwijde voedselcrisis. "Hongersnood in de armste landen zal op het geweten drukken van de Amerikaanse regering en eurocraten", zei hij. En verder: "Wat heeft onze militaire operatie in de Donbas ermee te maken? Het is een handig middel voor hen (het Westen, red.) om Rusland de schuld te geven van hun eigen fouten."

Samengevat was de boodschap: het Westen stort in, de Europese Unie is een kolonie van Amerika, westerse sancties doen ons geen pijn, alles is de schuld van de VS maar in Rusland gaan we een stralende toekomst tegemoet, zolang we in het moederland vertrouwen. Want, zo besloot Poetin: "Echt succes is alleen mogelijk als je je toekomst en de toekomst van je kinderen aan het moederland koppelt", waarmee hij doelde op de Russische elite die ervoor koos het land te verlaten.

Opvallende gasten

Voorafgaand aan het forum waren de Chinese president Xi Jinping en de Egyptische president Sisi uitgenodigd om naast Poetin plaats te nemen op het podium. Beide leiders waren er niet, al spraken ze het publiek wel toe via een videoboodschap.

In plaats daarvan zat de Kazachse president Tokajev naast Poetin op het podium. Moderator was Margarita Simonjan, hoofdredacteur van RT (voormalig Russia Today). In de zaal zaten onder anderen de leiders van de zelfverklaarde Volksrepublieken Donetsk en Loegansk in Oost-Oekraïne.

Tokajev zorgde nog voor een opvallend moment: nadat Poetin had uitgeweid over hoe Rusland alle recht had om de volksrepublieken in februari als onafhankelijk te erkennen en militair te hulp te schieten, "net zoals de EU destijds deed met Kosovo", verklaarde hij dat Kazachstan de volksrepublieken niet erkent als onafhankelijk.

Andere aanwezigen waren de president van Armenië, de premier van de Centraal-Afrikaanse Republiek, de Belarussische president Loekasjenko en hoogwaardigheidsbekleders uit Cuba, Venezuela en Myanmar. De opvallendste gasten waren de vertegenwoordigers van de Afghaanse Taliban-regering. De Taliban zijn in Rusland officieel bestempeld als extremistische organisatie en daarmee verboden.

Hoewel het onderwerp "de speciale militaire operatie" in Oekraïne angstvallig werd vermeden door de meeste aanwezigen op het forum, was het wel degelijk overal aanwezig.

Zo werd het forum drie dagen geleden officieel geopend op de bekende Petrus-en-Paulus-vesting, waarbij een kanon werd afgeschoten door de gouverneur van Sint-Petersburg en de leider van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk, Denis Poesjilin.

Ook Poetin zelf stipte vandaag in zijn toespraak meermaals de "speciale operatie" aan. Hij zwoer dat "alle taken van de operatie zullen worden vervuld".

Een 29-jarige forummedewerker uit Sint-Petersburg vertelde aan The Moscow Times dat hij al vijf jaar op de conferentie werkt, maar dat de sfeer volgens hem nog nooit zo gespannen is geweest. "Niemand spreekt over de speciale militaire operatie, maar ik kan je verzekeren dat iedereen ermee bezig is en erover nadenkt. Het is net als met de heer Voldemort (uit de Harry Potterfilms, red.): niemand spreekt zijn naam uit, maar iedereen weet wie het is en voelt zijn aanwezigheid".