Oekraïne voorgesteld als kandidaat-lid EU, maar heeft nog veel werk te doen

Zoals verwacht adviseert de Europese Commissie om Oekraïne kandidaat-lid te maken van de EU. Oekraïne heeft de afgelopen jaren flinke stappen gezet om te voldoen aan de eisen voor kandidaat-lidmaatschap, zegt Commissievoorzitter Von der Leyen, maar het land heeft nog belangrijk werk te doen.

Het advies betekent niet dat Kiev nu al kandidaat-lid is, daar moeten de lidstaten nog een knoop over doorhakken. De regeringsleiders van de 27 EU-landen nemen naar verwachting volgend week donderdag een besluit.

Corruptie en oligarchen aanpakken

Op een persconferentie legde Von der Leyen uit wat Oekraïne nog moet doen. Zo moet de corruptiebestrijding verbeteren. De organen hiervoor zijn er, maar ze moeten nog volledig in werking worden gesteld, zei Von der Leyen. Hetzelfde geldt voor het beperken van de macht van oligarchen. Ook aan de rechtsstaat moet nog worden gewerkt, waarbij extra aandacht moet zijn voor de bescherming van minderheden.

Maar op het gebied van eerlijke verkiezingen gaat het volgens Brussel bijvoorbeeld al goed. Ook het onderwijs is goed ontwikkeld, evenals de digitale sector. "Oekraïne heeft het nu in eigen handen", zei Von der Leyen, die gekleed was in de kleuren van de Oekraïense vlag.

Georgië moet wachten, Moldavië niet

Ook Moldavië mag wat de Commissie betreft versneld kandidaat-lid worden. "Het land heeft nog een lange weg te gaan, maar we geloven dat het de verwachtingen kan waarmaken." Georganiseerde misdaad en corruptie worden genoemd als essentiële punten waar nog verbeteringen moeten worden doorgevoerd.

Georgië zal wat de Commissie betreft nog even moeten wachten. Dat land voldoet nog aan te weinig voorwaarden om nu al de kandidaat-status te bereiken. Zo zijn de persvrijheid en de rechtsstaat in slechte staat.

Beide landen hebben in maart een verzoek ingediend om lid te worden, uit vrees voor Russische expansiedrift.

In ieder geval Frankrijk, Duitsland, Italië en Roemenië zijn er voorstander van om Oekraïne gelijk kandidaat-lid te maken. Dat werd gisteren duidelijk bij een bezoek van de leiders van de vier landen aan Kiev. De Franse president Macron noemde het een belangrijk politiek signaal "op een keerpunt van de Europese geschiedenis", in een verwijzing naar de Russische invasie van Oekraïne.

Nederland kijkt 'met open blik'

Nederland, Denemarken, België en Portugal hebben openlijk twijfels geuit over de versnelde kandidaatstelling. Rutte zei bijvoorbeeld vorige maand nog dat hij de kans niet groot acht dat Kiev kandidaat-lid wordt. Maar buitenlandminister Hoekstra heeft gezegd dat het advies van de Commissie met een open blik zal worden bekeken.

Ook als kandidaat-lid zal het jaren duren voordat Oekraïne daadwerkelijk toe kan treden tot de Unie, omdat er nog veel moet worden onderhandeld en Kiev moet aantonen dat het aan de gestelde voorwaarden voldoet.