GGD: meer hart- en vaatziekten door Tata Steel in IJmond

Omwonenden van Tata Steel in IJmuiden hebben significant meer last van hart- en vaataandoeningen en een hoge bloeddruk dan mensen buiten de IJmond. Dat komt door de uitstoot van fijnstof door Tata Steel, meldt de GGD in een nieuwe Gezondheidsmonitor, op basis van cijfers uit 2020.

De monitor gaat over "hinder, bezorgdheid en chronische aandoeningen" in Velsen, IJmuiden, Wijk aan Zee en delen van Beverwijk.

Uit hetzelfde rapport blijkt ook dat mensen die dicht bij het fabrieksterrein wonen een "hogere kans op medicijngebruik" hebben en zich minder gezond voelen dan vier jaar eerder, meldt NH Nieuws.

De bevindingen komen niet onverwacht. In januari van dit jaar constateerde het RIVM al dat er in de directe omgeving van Tata zo veel chemische PAK-verbindingen en lood in de lucht zitten dat vooral kinderen een groter risico lopen op kanker en hersenschade dan buiten de IJmond.

Mogelijk te maken met leefstijl

Opmerkelijk in het nieuwe rapport is dat de GGD de gezondheidsschade direct koppelt aan Tata Steel. In een soortgelijk onderzoek in 2016 werd nog gesuggereerd dat het bovengemiddeld aantal inwoners met hart- en vaatklachten niet per se met de staalfabriek te maken had. "Mogelijk hangt dit samen met de invloed van andere factoren op deze aandoeningen, zoals leefstijl", opperde de GGD toen.

Wie is deze staalreus en waarom is Tata Steel vaak in het nieuws?

Nu schrijft de dienst onomwonden dat "zelfs rekening houdend met factoren als drink- en rookgedrag en sociaal-economische status" (chronische) hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk vaker voorkomen bij Tata's directe buren uit IJmuiden, Velsen en delen van Beverwijk dan bij mensen van buiten de IJmond.

Stress en media-aandacht

Het is niet alleen de vervuilde lucht die leidt tot gezondheidsschade, voegt de GGD daaraan toe. De toename van hartproblemen kan ook te maken hebben met grotere zorgen van IJmonders over de eigen woonsituatie en de hinder van Tata Steel, aldus het rapport. Onder meer de grote (media)aandacht voor gezondheidskwesties rondom Tata Steel zou aan die stress hebben kunnen bijdragen, denken de onderzoekers.

In het rapport beoordeelt bijna driekwart van de directe buren van de hoogovens zijn of haar eigen gezondheid als goed. Tien jaar geleden was dat nog 78 procent. In dezelfde periode is dat percentage buiten de IJmond toegenomen van 79 tot 81.

Stofschermen en overkappingen

In een eerste reactie laat Tata Steel weten "hard te werken aan het verminderen van onze impact op de leefomgeving". Er worden honderden miljoenen euro's geïnvesteerd in bijvoorbeeld het aanbrengen van stofschermen, filters en overkappingen, zegt het bedrijf. "Het verminderen van emissies en overlast staat hierbij centraal."

Volgens Tata zijn de effecten van veel maatregelen "nog niet zichtbaar" in het GGD-rapport omdat dat tot 2020 loopt. Volgend jaar is volgens het bedrijf sprake van 65 procent minder stofneerslag, 35 procent minder fijnstofuitstoot en 55 procent minder uitstoot van zware metalen. Het bedrijf wil overstappen op waterstof als energiebron en zegt dat het uiterlijk 2030 "een groen, schoon staalbedrijf" wil zijn.