Uitstoot stikstof moet in sommige gebieden met 70 tot 80 procent omlaag
In sommige gebieden in Nederland moet de uitstoot van stikstof met 70 tot 80 procent worden verminderd. Het gaat bijvoorbeeld om de Gelderse Vallei en De Peel in Noord-Brabant. Haagse bronnen bevestigen een bericht in NRC daarover. Het kabinet heeft voor het eerst uitgewerkt met hoeveel de uitstoot in elk deel van het land omlaag moet. Overigens zijn er ook gebieden waar maar reducties tot zo'n 20 procent nodig zijn.
De cijfers staan in de 'Regiostrategie' die op het ministerie van Landbouw is voorbereid. Hoe de doelen precies moeten worden bereikt, wordt aan de provincies overgelaten. Die krijgen een jaar om een 'gebiedsplan' te maken en als dat wordt uitgevoerd, krijgen ze daarvoor geld van het Rijk. Provincies die eerder willen beginnen, kunnen daarvoor de ruimte krijgen.
Het terugdringen van de uitstoot met zulke percentages kan volgens deskundigen alleen als een groot aantal sectoren daaraan meewerkt. Veel boeren zullen moeten worden uitgekocht, of omschakelen naar minder intensieve vormen van veehouderij. Volgens de bronnen wordt er rekening mee gehouden dat de veestapel tot 2030 met ongeveer 30 procent krimpt.
Op de schop
Het terugdringen van de uitstoot van stikstof is al jaren een heet hangijzer. Na een uitspraak van de Raad van State in 2019 moest het hele beleid op de schop.
De Raad van State oordeelde toen dat intensieve veehouderijen in Brabant, Gelderland en Limburg alleen nog mogen uitbreiden als zeker is dat dat geen schade oplevert aan kwetsbare natuurgebieden. De uitspraak had grote gevolgen voor vergunningen voor boeren, maar ook voor bijvoorbeeld de aanleg van wegen.
Verplicht uitkopen
Minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof wil niet ingaan op de percentages. Er worden nu nog maatregelen doorgerekend en die wil ze volgende week bespreken in het kabinet. Maar ze erkende wel dat "alle maatregelen ingrijpend zijn, dat de opgave complex is en dat dat veel impact zal hebben".
Het kabinet heeft al gezegd dat in 2030 de stikstofuitstoot met de helft moet zijn teruggebracht. Ook Van der Wal benadrukte vanochtend dat alle sectoren een bijdrage moeten leveren.
"Maar de grootste opgave ligt nou een keer in de landbouwsector; hoeveel minder vee er komt is het resultaat van de gebiedsgerichte aanpak. Dus je kunt nu niet exact zeggen hoeveel het wordt. Dat het uiteindelijk tot een reductie van de veestapel leidt, is evident." Verplicht uitkopen noemde de minister de allerlaatste stap.
De Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) spreekt over "absurde reductievoorstellen" die tot een "grootschalige kaalslag op het platteland" zouden leiden.
LTO vindt dat er te weinig wordt gedaan met voorstellen die het eerder deed met Bouwend Nederland, VNO-NCW, MKB Nederland, Natuurmonumenten en Natuur en Milieu. Daarmee zou een "duurzaam evenwicht" moeten worden bereikt tussen ecologie en economie.
De organisatie richt zijn hoop op de provincies. "Zij worden samen met boeren in deze onmogelijke positie gemanoeuvreerd. Wij roepen provincies op tot stevig verzet tegen deze onmogelijke Haagse dictaten."
