Schutter schreef racistisch manifest voor aanslag supermarkt VS
De schutter die gisteren in de Amerikaanse stad Buffalo (New York) in en rond een supermarkt tien mensen doodschoot, heeft voorafgaand aan de aanslag een racistisch manifest online gezet. Ook filmde hij zichzelf en zond de beelden live uit op livestreamservice Twitch.
De schutter, de 18-jarige Payton Gendron, droeg bij de schietpartij legerkleding en een zwarte helm. Gendron is gisteravond voorgeleid voor de rechter. Hij blijft vastzitten en kan niet op borgtocht vrijkomen. Naar verwachting moet hij komende week opnieuw voor de rechter verschijnen.
Bij zijn voorgeleiding verklaarde Gendron dat hij begrijpt waarvoor hij wordt aangeklaagd:
Gendron heeft een 180 pagina's tellend manifest online gezet met een gedetailleerde planning voor de terreurdaad, waarin hij ook uitleg geeft over zijn motieven en inspiratie. Hij wilde zo veel mogelijk zwarte mensen doodschieten.
In het manifest beschrijft hij hoe hij online radicaliseerde, vooral onder invloed van de rechtsextremistische terrorist Brenton Tarrant, die in 2019 aanslagen pleegde op twee moskeeën in Christchurch, in Nieuw-Zeeland. In zijn tekst komt Gendron naar voren als een geharde etnische nationalist die witte suprematie aanprijst. Verder omschrijft hij zichzelf als racist, fascist en antisemiet die neonazistische groeperingen ondersteunt zonder er lid van te zijn.
Naar eigen zeggen handelde hij alleen en heeft hij zijn aanval sinds januari van dit jaar gepland. Wel schafte hij al eerder munitie en een militaire uitrusting aan, als "passieve voorbereiding". Wat hem betreft moet de aanslag "per definitie" gezien worden als terreurdaad.
In het stuk geeft hij aan dat hij zich kan voorstellen dat hij spijtgevoelens zal krijgen na de aanslag. Ook was het zijn bedoeling de aanslag te overleven, valt te lezen, waarna hij schuld wil bekennen.
Twitch
De schutter zond beelden van de schietpartij live uit op livestreamservice Twitch, via een camera op zijn helm. Twitch verwijderde de stream minder dan twee minuten nadat deze was begonnen.
Op de uitgezonden beelden zou te zien zijn dat hij zijn auto parkeert bij de supermarkt, en na het uitstappen op mensen begint te schieten.
De FBI behandelt de aanslag als haatmisdrijf en als 'gewelddadig extremisme met een racistisch motief'. De supermarkt staat in een buurt waar overwegend zwarte Amerikanen wonen. Elf van de dertien slachtoffers zijn zwart, meldt de lokale politiechef.
Dader kwam van ver
Op een persconferentie zei burgemeester Byron Brown dat de schutter vermoedelijk "uren gereisd had" om bij de supermarkt te komen. Amerikaanse media melden op basis van politiebronnen dat hij afkomstig is uit Conklin, een plaatsje op zo'n 3,5 uur rijden van Buffalo.
Volgens lokale politiechef Joseph Gramaglia schoot Gendron buiten de winkel vier mensen neer, van wie er drie overleden. Daarna ging hij de winkel in, waar een beveiliger hem probeerde neer te schieten. Omdat hij een kogelwerend vest droeg, lukte dat niet. De beveiliger, een gepensioneerde politieagent, werd vervolgens door Gendron doodgeschoten.
In de winkel maakte Gendron nog negen slachtoffers, van wie zeven fataal. Hij werd uiteindelijk ingesloten door toegesnelde politieagenten, waarna hij zijn vuurwapen op zichzelf richtte. De agenten wisten hem ertoe te bewegen zijn vuurwapen te laten vallen, en rekenden hem in.
Een getuige over de schietpartij:
Iemand komt hier met wapens naartoe om te gaan schieten. Dit is belachelijk.
Een getuige zag de arrestatie van Gendron. "Hij zette het pistool tegen zijn kin en liet het toen van zijn kin vallen. Hij trok zijn handschoenen uit en pakte iets en deed het aan zijn laarzen. En toen deed hij zijn kogelwerende vest uit en ging hij op handen en knieën zitten. Hij ging liggen, legde zijn handen op zijn rug en werd hij gearresteerd."
Geen veilige haven voor haat
President Biden heeft de "gruwelijke" aanslag veroordeeld. "Elke daad van binnenlands terrorisme, inclusief een daad gepleegd in naam van een weerzinwekkende racistische ideologie, is in tegenspraak met alles waar we in Amerika voor staan."
"Voor haat mag geen veilige haven zijn. We moeten alles doen wat in onze macht ligt om een einde te maken aan door haat aangewakkerd binnenlands terrorisme."
