Steeds meer kleuters met slecht gebit

Door verslaggever Pauline Broekema

Een peuter van 1 jaar en negen maanden met zwartje tandjes en ontstekingen. Voor kindertandarts Arie Riem was het een absoluut dieptepunt. Hij heeft het gebitje onder narcose moeten trekken.

Ze doen er wel degelijk toe, de melktanden. Het is onverstandig om maar een beetje aan te rommelen, een loopje te nemen met poetsen. Melktanden zijn van groot belang voor de taalvaardigheid van een kind. Het leert er beter door spreken.

Het kind leert ook goed kauwen. En zo'n tandeloos bekje bij een tweejarige is niet echt een plezierig gezicht. Bovendien kunnen problemen met de melktanden hun sporen achterlaten in volwassenen gebit.

Narcose

Arie Riem en zijn collega-tandartsen en kaakchirurgen maken zich grote zorgen over de gebitsverwaarlozing bij jonge kinderen. De kindertandarts, met een praktijk in de Bilt en in Harmelen, zag vorig jaar 476 jonge kinderen die hij, zoals dat heet, weer mondgezond heeft gemaakt.

Volgens Riem zijn in de regio Utrecht afgelopen jaar ruim 700 peuters en kleuters onder narcose gebracht om hun melkgebit te trekken of rotte kiezen te voorzien van kronen. "Ik zie een enorme stijging", zegt hij. "In 2002 werden in de regio tachtig narcosebehandelingen uitgevoerd."

Problemen

Een peuter met kiespijn, het lijkt een zeldzaam fenomeen. Maar het gebeurt. Riem komt het in zijn praktijk tegen. Bij peuters die vaak zelf niet kunnen aangeven wat ze hebben. Ze zijn hangerig en huilerig of ze komen niet in slaap. Ze hebben op school concentratieproblemen en zijn niet te genieten.

Bij de tandarts in de stoel blijkt wat er aan de hand is. Aangetaste tanden of kiezen, ontstekingen. Tandarts Riem is er alles aan gelegen om zo'n gebit te redden. Als er sprake is van een ontsteking moet er getrokken worden. Maar vaak kan hij een kies redden met een kroon.

Limonade

De driejarige Luca gaat in de speciale kinderbehandelstoel zitten. Ze is ontspannen en lijkt zich bijna te verheugen op de behandeling. Want straks wacht de automaat, waar ze een muntje in mag gooien en een verrassing uitrolt.

Luca is enkele weken geleden door tandarts Riem onder narcose behandeld. Nu heeft ze 'prinsessenkroontjes' in haar mond, die ze maar wat graag laat zien.

Haar moeder kijkt toe en vertelt met bewonderenswaardige openhartigheid het verhaal dat veel ouders bekend zal voorkomen. Luca ging geregeld met een flesje limonade naar bed. Spijt als haren op d'r hoofd heeft moeder, maar het kwaad was al geschied.

Grazen

Het gaat ongelooflijk snel, zo'n proces van verval van een melkgebit, zegt Riem. Hij onderschrijft de waarschuwing van Luca's moeder: laat nooit een kind met zo'n zuigfles met limonade naar bed gaan.

Het is één van de boosdoeners, die fles met frisdrank. "Kinderen drinken geen water meer", zegt Riem. Of er wordt tussen de maaltijden door veel te veel gegraasd. De repen, de koekjes, de chocolade-eieren liggen bij de kassa allemaal op ooghoogte. De verleiding een jengelend kind met iets zoets stil te krijgen, is groot.

Poetsen

De tandartsen en kaakchirurgen gaan zich buigen over de vraag hoe het beste voorlichting kan worden gegeven aan de groep ouders die ze nu niet bereiken.

De gezondheidsdiensten, verzekeraars en beroepsorganisaties moeten een gezond eetgedrag bevorderen. Geen tussendoortjes en frisdrank is een uitzondering. Kinderen moeten er aan wennen dat water drinken heel goed is.

En ze moeten poetsen, twee keer per dag. Daarbij moeten de ouders het voortouw nemen. De ervaring leert dat een kind nog niet bedreven is in het omgaan met de tandenborstel.