Roest grijpt net naast goud op 5.000 meter na indrukwekkende eindsprint Van der Poel

Patrick Roest heeft een zilveren olympische medaille veroverd op de vijf kilometer. Op het ijs in Peking moest de vicewereldkampioen na een zinderende ontknoping alleen topfavoriet Nils van der Poel voor zich dulden.

De Zweedse wereldkampioen en wereldrecordhouder was in de slotrit dankzij een indrukwekkende slotronde 0,47 seconde sneller dan de 26-jarige Roest. De Noor Hallgeir Engebråten veroverde verrassend het brons.

Sven Kramer, de koning van de olympische vijf kilometer sinds 2010, eindigde bij zijn vijfde en laatste optreden als negende. Jorrit Bergsma werd vijfde.

Bekijk de ontknoping:

Roest kwam al vroeg in het programma in actie en moest zenuwslopend lang afwachten wat zijn tijd waard was. Hij reed in de vijfde en laatste rit voor de dweilpauze tegen de Italiaan Andrea Giovannini.

De 26-jarige Roest is drievoudig wereldkampioen allround en hoort al jaren bij de absolute wereldtop op de 5.000 meter, maar op het belangrijkste moment greep hij steeds mis. Bij de laatste drie wereldkampioenschappen werd hij tweede. Dit seizoen was Roest vastberaden om wél op het juiste moment te pieken.

De Nederlander, die erom bekend staat soms 'als een kip zonder kop' van start te gaan, bouwde zijn race goed op. Na vier rondjes was hij al ruim seconde sneller dan de Noor Engebråten, die tot dat moment de snelste tijd op zijn naam had.

In de laatste twee ronden was goed te zien dat Roest diep moest gaan onder de zware omstandigheden. Zijn tijd liep op en met een slotronde van 30,4 kwam hij tot 6.09,31: een olympisch record. "Dit is geen tijd waar de anderen van schrikken", oordeelde oud-schaatser Leo Visser in de studio.

Nederlands kampioen Bergsma was in de eerste rit na de dweil de eerste die de tijd van Roest aan mocht vallen. De 36-jarige stayer, die in 2014 olympisch brons veroverde op de 5.000 meter, begon voorzichtig. Na 3.000 meter moest hij nog drie seconden goedmaken op zijn landgenoot.

Normaalgesproken kan Bergsma in de slotronden nog wat versnellen, maar dat lukte hem dit keer niet. De Friese specialist op de tien kilometer gaf juist meer toe en strandde op 6.13,18.

Ook Ted-Jan Bloemen kwam in de voorlaatste rit niet aan de tijd van Roest. De winnaar van olympisch zilver in 2018 begon fel en leek in de eerste ronden een bedreiging te gaan vormen voor Roest, maar ook de 35-jarige Canadees gaf veel te veel toe in de laatste ronden. Met 6.19,11 eindigde hij als tiende.

Eindsprint Van der Poel

In de laatste rit reed wereldkampioen Van der Poel tegen de Belg Bart Swings, terwijl Roest vanuit de catacomben gespannen toekeek.

De eigenzinnige Zweed, die een Groningse opa heeft, is al het hele seizoen onaantastbaar op de lange afstanden. Bij de wereldbeker in Salt Lake City verbeterde hij in december het vier jaar oude wereldrecord van Bloemen met 6.01,56. De drie andere wereldbekerwedstrijden won hij ook met overmacht, meestal met meer dan vijf seconden voorsprong op de rest.

Bekijk de samenvatting van de 5.000 meter:

In Peking kon Van der Poel in de eerste ronden profiteren van Swings, die sneller van start ging. De Zweed begon zelf een stuk langzamer dan Roest; halverwege lag hij nog anderhalve seconde achter op zijn rivaal. In de laatste ronde moest de Zweed nog een seconde goedmaken voor het goud.

Dat lukte na een indrukwekkende eindsprint; met een knappe slotronde van 28,9 greep Van der Poel zijn eerste olympische titel. Met 6.08,84 noteerde hij een olympisch record, maar het verschil met Roest was niet eerder zó minimaal.

Slechts drie keer in de geschiedenis was het verschil tussen goud en zilver kleiner op de olympische vijf kilometer. De laatste keer was in 1988, toe Van der Poels landgenoot Tomas Gustafson de Nederlander Visser met 0,35 seconden versloeg.

Bekijk de reacties van Roest, Bergsma en Van der Poel hieronder.

"Dat doet wel echt pijn", reageerde Roest na de ontknoping. "Ik was zó dichtbij en zeker als ik nu kijk naar mijn laatste rondje. Ik had 'm kunnen pakken en dat lukt nu net niet", baalde hij.

Kramer 'gewoon niet goed'

Kramer ging al in de eerste rit van start, omdat hij dit seizoen slechts één wereldbekerwedstrijd over vijf kilometer reed. In november eindigde hij als negende in de B-groep, waarna Kramer besloot om zich met trainingen en marathonwedstrijden voor te bereiden op zijn laatste kunstje.

Vooraf was de olympisch kampioen van 2010, 2014 en 2018 al realistisch. Een vijfde olympische medaille - in 2006 veroverde hij al zilver - lag niet in de lijn der verwachtingen, gezien de overmacht van Van der Poel en de veel snellere tijden van Roest en Bergsma. Bovendien kampt Kramer al jaren met rugklachten, waaraan hij zich in mei liet opereren.

De 35-jarige Fries had weinig aan zijn Deense tegenstander Viktor Hald Thorup, die hij meteen na de start al achter zich liet. Halverwege wist Kramer iets te versnellen, maar toen hij na 6.17,04 over de streep kwam schudde hij zijn hoofd. Met al zijn ervaring wist hij dat die tijd niet genoeg zou zijn voor het podium.

Bekijk de race van Kramer en zijn reactie hieronder.

"Gewoon niet goed", oordeelde de altijd kritische Kramer na zijn rit. "Ik heb echt geprobeerd om de rondetijden op 29-laag te houden, maar ik moest er te veel voor knokken. Het was vandaag alles of niks, vandaag is het even incasseren", aldus Kramer, die toegaf zich wel een beetje te schamen. "Maar het is niet anders."

In de derde rit doken Engebråten en de Rus Sergei Trofimov als eersten onder de tijd van Kramer. Vooral het optreden van de Noor, winnaar van het brons bij de laatste EK afstanden, was verrassend indrukwekkend. Met 6.09,88 bleef hij slechts 0,12 seconde boven het olympisch record van Kramer.

Bekijk de volledige uitslag van de 5.000 meter voor mannen:

Kramer komt nog twee keer in actie in Peking. Op dinsdag 15 februari jaagt hij samen met Roest en Marcel Bosker op een gouden medaille op de ploegenachtervolging. Op zaterdag 19 februari sluit hij zijn loopbaan af met de olympische massastart. "Ik hoop nog op een mooi slotstuk", zei hij.

Bergsma en Roest hebben vrijdag 11 februari ook nog medaillekansen. Dan rijden zij de 10.000 meter, waar Van der Poel opnieuw de grote favoriet is. Bergsma rijdt ook nog de massastart.