Debat regeerakkoord dag 2: Rutte moet met koopkrachtplan komen

Op dag 2 van het Kamerdebat over de regeringsverklaring en het regeerakkoord komt premier Rutte aan het woord. Het kabinet werd gisteren geconfronteerd met kritiek van de oppositiepartijen op onder meer de tegenvallende koopkrachtcijfers en de bezuinigingen op de jeugdzorg en verpleeghuiszorg.

Ook de partijen die in de regeringscoalitie zitten, willen dat het kabinet de plannen bijstelt. Uit diverse berekeningen blijkt dat de meeste mensen erop achteruitgaan. VVD, D66, CDA en ChristenUnie stellen dat de regeringspartijen in het coalitieakkoord een "evenwichtig en positief koopkrachtbeeld" hebben afgesproken, en dat er dus iets moet gebeuren.

Alle partijen vragen het kabinet het afnemende vertrouwen van burgers in de politiek te herstellen. Het CDA zegt daar het kabinet op te gaan afrekenen. "Minder ik en meer wij", zei fractievoorzitter Heerma. Hij wil dat nieuw beleid wordt vertaald naar de burger. "Wat betekent het voor hen?"

Het debat wordt met deze wensen uit de Kamer een vuurproef voor de nieuwe bestuurscultuur die Rutte heeft beloofd.

Rutte zal vandaag in ieder geval moeten uitleggen hoe het kabinet al dit voorjaar met de koopkracht in de financiële plannen rekening gaat houden.

Ook de AOW is een veelbesproken onderwerp dat zeker terug zal komen. Het kabinet wil het wettelijk minimumloon verhogen, maar die extra verhoging niet doorvoeren voor de aan de lonen gekoppelde AOW. Want dat kost miljarden per jaar, zegt het kabinet. Het plan is om alleen die ouderen te compenseren die niet genoeg aanvullend pensioen hebben. Dat vinden verschillende oppositiepartijen onvoldoende.

SGP-leider Van der Staaij agendeerde de grote uitgaven van het kabinet voor onder meer klimaatmaatregelen (35 miljard euro) en de stikstofproblematiek (25 miljard euro). Hij vreest voor een te hoog oplopende staatsschuld waar de jongere generaties last van gaan krijgen.

Van der Staaij kwam gisteravond als een van de laatsten aan het woord. Net als bij voorgaande lange Kamerdebatten wist hij de nodige aandacht te trekken met zijn inbreng.

Gisteravond vergeleek hij premier Rutte met een vervellende slang:

Rutte kon erom lachen, ook omdat hij in het debat veel waardering kreeg voor het regeerakkoord en de ambities van zijn nieuwe kabinet.

Het staat wel vast dat het net begonnen kabinet vandaag al kan rekenen op een motie van wantrouwen. PVV-leider Wilders wilde die eigenlijk gisteren al indienen. Maar een meerderheid van de Kamer hield hem aan het gebruik dat pas te doen, wanneer Rutte aan het woord is geweest.

Ook zullen de ogen gericht zijn op Kamervoorzitter Bergkamp. De woorden van Wilders leidden tot kritiek op haar rol. Een deel van de Kamer vindt dat zij onvoldoende heeft ingegrepen toen Wilders volgens hen onacceptabele uitspraken deed. Bergkamp zei als onafhankelijk voorzitter geen partij te willen kiezen. "Dat is aan u", zei zij.

Vanavond of komende nacht wordt er over alle moties gestemd en dan zal blijken waar het kabinet water bij de wijn moet doen.