Groningers: chaos bij subsidieverdeling onacceptabel
"220 miljoen subsidie geven en toch iedereen kwaad krijgen, Den Haag flikt het." Zo vat het Groningse stadsblog Sikkom de woede in de provincie samen, de dag na de chaos bij het verdelen van opknapsubsidies voor huizen in aarbevingsgebied. Gisteren konden zo'n 45.000 huishoudens intekenen op een rijkssubsidie van 10.000 euro. Daarbij gold het principe: wie het eerst komt, het eerst maalt.
Met het beschikbare bedrag, 220 miljoen euro, kon nog niet de helft van de gegadigden tevreden worden gesteld. De hele dag door stonden tienduizenden mensen online in de wacht, ook nadat het geld al lang vergeven was en het loket was gesloten. In enkele gemeenten stonden ook honderden mensen in de rij, vaak vergeefs. RTV Noord kwam in Hoogezand een 83-jarige hartpatiënt tegen, die een stoel had meegenomen om de uren in de kou door te komen.
Zo druk was het:
"Het is tranentrekkend dat rijen mensen buiten staan te vernikkelen om de tienduizend euro te krijgen waar ze recht op hebben", zo reageerde het Groningse Kamerlid Henk Nijboer (PvdA), die ook aankondigde Kamervragen te gaan stellen over de manier waarop de subsidies zijn verdeeld.
"Dat moeten we ons echt aantrekken, die consequenties zijn niet acceptabel", zo zegt ook directeur Marjan Dol van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN), de organisatie die het geld moest verdelen onder de gegadigden.
Toch zegt ze in een eerste reactie aan RTV Noord dat de organisatie weinig anders kon: "Het is een gevolg van een tekort aan budget. Binnen de keuzes die het ministerie heeft gemaakt en de voorbereiding binnen onze invloedssfeer, hebben wij er alles aan gedaan om deze subsidieverdeling zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren. En dat betekent dat ik zelfs wel een beetje trots kan zijn dat er 220 miljoen in één dag aan aanvragen in behandeling zijn genomen."
Het SNN zegt dat het zelf geen zeggenschap had over de manier waarop het geld werd verdeeld: dat is bepaald door het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De Groningse commissaris van de Koning René Paas wil nu dat de rijksoverheid een manier zoekt om ook de resterende 23.000 huishoudens de subsidie te geven waar ze recht op hebben. "Al die huishoudens voldoen aan het criterium voor subsidie. Dan is het heel gek dat er minder geld wordt uitgetrokken. Daardoor moeten inwoners met elkaar de concurrentie aangaan om subsidie te krijgen. Dat vinden wij niet terecht."
Volgens RTV Noord-journalist Mario Miskovic, die het dossier al jaren volgt, was al anderhalf jaar geleden voorspeld dat de gekozen methode problemen zou gaan opleveren. "Actiegroepen als de Groninger Bodem Beweging en het Groninger Gasberaad waarschuwden hier al voor sinds november 2020, toen de afspraken werden gemaakt tussen het Rijk, de provincie en de gemeentes: er is niet genoeg geld voor iedereen.
De verwachting bij bestuurders was toen dat toch niet iedereen een aanvraag zou gaan doen." Ten onrechte, zo is gebleken. Dat de commissaris van de Koning en burgemeesters zich nu beklagen over de chaos op maandag, kunnen ze volgens hem zichzelf in zekere zin aanrekenen: "Ze hebben zelf toen hun handtekening eronder gezet."
'Serieus kijken' naar meer geld
Hoe gaat het nu verder voor de mensen die achter het net gevist hebben? Het SNN gaat de binnengekomen aanvragen beoordelen, dat kost naar verwachting zo'n drie maanden. Het kan altijd zijn dat er daarna aanvragers afgevallen zijn.
En de net aangetreden staatssecretaris voor de Mijnbouw, Hans Vijlbrief (D66), zei gisteren dat hij wil zoeken naar mogelijkheden om het resterende benodigde geld op tafel te krijgen voor de mensen die formeel recht hebben op het geld. "Als het plafond inderdaad overschreden wordt, dan gaan we daar serieus naar kijken." Hoe lang dat gaat duren, is nog niet bekend.