Discussie over gas als duurzame energiebron splijt Duitse regering
De drie Duitse regeringspartijen, met grote ideologische verschillen, bleven na het aantreden van hun coalitie maar praten over "naar elkaar toe groeien". Maar nu is de eerste splijtzwam uit de grond geschoten. Gaat de regering, die zichzelf ziet als revolutionair op het gebied van duurzaamheid, aardgas omarmen als duurzame energiebron?
Aanleiding voor de discussie is het voorstel van de Europese Commissie om gas en atoomenergie onder voorwaarden op de lijst van groene energie te zetten. Die lijst is bedoeld voor investeerders die hun geld op een duurzame manier willen beleggen, en moet leiden tot meer investeringen in energiecentrales.
Het gaat in eerste instantie dus om geld: voor de maatregelen die ook Duitsland moet nemen om minder CO2 uit te stoten maakt het weinig uit wat je groen noemt en wat niet. Tegelijk zijn de politieke belangen die meespelen groot.
Moeilijke positie
Het land heeft de komende tijd nieuwe aardgascentrales nodig, daar is geen twijfel over. Dat komt doordat de energie-opwekking uit andere bronnen wordt afgebouwd, terwijl de vraag naar stroom juist toeneemt. In die zin heeft Duitsland zichzelf in een moeilijke positie gebracht.
Zo heeft de huidige regering, in een poging om op tijd klimaatneutraal te worden, besloten om alle kolencentrales 'zo mogelijk' al in 2030 te sluiten in plaats van in 2038. Daarnaast wordt de opwekking van energie uit kerncentrales al twintig jaar afgebouwd.
De kernreactoren zouden te gevaarlijk zijn, en de duizenden jaren opslag die nodig zijn voor het radioactief afval niet duurzaam. De regering houdt voorlopig vast aan het stoppen met kernenergie, de laatste drie reactoren sluiten nog dit jaar.
En dus moeten de Duitsers ergens anders hun energie vandaan halen. De regering heeft onlangs afgesproken om meer centrales te laten bouwen die elektriciteit opwekken door gas te stoken. Het moet gaan om moderne centrales, die eerst tijdelijk op aardgas werken en daarna overgaan op milieuvriendelijker waterstofgas. Dat kan nog wel even duren.
'Greenwashing'
Dat de Europese Commissie aardgas aan de lijst met groene energiebronnen wil toevoegen, was een wens van de vorige Duitse regering. Maar in de huidige coalitie zitten ook de Groenen. Die hebben weliswaar mede getekend voor het bijbouwen van de tijdelijke aardgascentrales, maar dat wil niet zeggen dat ze het ermee eens zijn dat de Europese Commissie een fossiele brandstof tot 'groene energie' wil bestempelen.
Dat de Groenen met de liberale FDP en sociaaldemocratische SDP regeren, die inhoudelijk soms ver van hen af staan, heeft de partij tegenover de achterban verdedigd met het argument dat het een kans is om meer duurzaamheid af te dwingen. Als ze nu geen weerwerk leveren, zal dat slecht vallen bij een deel van die achterban. Milieuorganisaties hebben al kritisch gereageerd op het voorstel van de Europese Commissie, en noemen het 'greenwashing'.
"Twijfelachtig", noemt milieuminister Steffi Lemke van de Groenen het voorstel dan ook. "Het was wat mij betreft niet nodig geweest", zegt ze in een interview met tv-zender Phoenix. "Want we weten dat we op de lange termijn ook zonder of met weinig aardgas toe moeten."
De voordelen
Maar niet iedereen binnen de regering denkt er zo over. Bij de SPD blijft het overwegend stil, en FDP-voorzitter en minister van Financiën Lindner laat aan de Süddeutsche Zeitung weten dat hij ook de voordelen van het voorstel ziet.
Door de moderne gascentrales onder voorwaarden als duurzaam te zien, kan Duitsland makkelijker investeerders vinden die de komende tijd miljarden in de bouw van de fabrieken willen stoppen. Lindner: "Ik ben dankbaar dat de argumenten door de Commissie lijken te zijn overgenomen."
Wel vrezen critici dat investeerders hierdoor minder oog zullen hebben voor andere duurzame technologieën waarvoor de komende tijd geld nodig is, en dat de aantrekkingskracht van het Europese 'groene keurmerk' voor investeerders zal afnemen.
Duitsland heeft, net als de andere lidstaten, tot 12 januari de tijd om te reageren op het voorstel van de Europese Commissie. Dan zal blijken of de regering zich niet alleen uitspreekt tegen 'duurzame' atoomenergie, maar of de Groenen zich ook voldoende hard hebben gemaakt voor een Duits verzoek om aardgas toch van de lijst te halen.
