Campagne tegen delen genante video's van anderen: 'Ik schrok me rot'
Denk twee keer na voordat je een genant of intiem filmpje van een ander online zet. Dat is het doel van een nieuwe overheidscampagne die vandaag van start is gegaan. "Het is goed als er meer bewustwording komt", zegt Milou Deelen (26). Zij kan het weten: twee jaar geleden belandde ze met blote borsten op de videowebsite Dumpert.
De video was gemaakt tijdens de Pride in Amsterdam. Deelen stond toen voor het huis van vrienden met ontbloot bovenlijf te dansen. "Ik was gewoon dronken en zei nog tegen een vriendin: doe mee. Die zei nee, want straks belandt het op internet. Misschien was het naïef, maar op dat moment dacht ik: dat gaat niet gebeuren."
'Jij moet daar niet staan dansen'
Een dag later kreeg ze een appje van vrienden dat het tafereel was gefilmd en online was gezet. Ze schrok zich rot. "In de reacties lag de focus heel erg op: jij moet daar ook niet zo staan dansen. Ik werd als slachtoffer verantwoordelijk gesteld. Daarom is het fijn dat de campagne focust op de daders, of potentiële daders." Want de impact van zo'n situatie valt volgens Deelen niet te onderschatten.
In opdracht van het ministerie keek onderzoeksbureau Kantar vorig jaar naar de wijze waarop socialemediagebruikers materiaal delen met anderen. Daaruit bleek dat 78 procent van de deelnemers aan het onderzoek weleens foto's of video's van bekenden deelt. Slechts een op de vijf zei daarvoor toestemming van de gefilmde te hebben gekregen.
Foto van collega
Het ministerie van Justitie en Veiligheid wil dat mensen beter nadenken voordat ze online iets delen wat gevolgen kan hebben voor anderen. Bij privacyschending wordt vaak gedacht aan ernstige zaken, stelt het ministerie. Maar ook ogenschijnlijk onschuldige foto's en video's, bijvoorbeeld van een aangeschoten vriend die wat rare dingen roept of een tenenkrommende foto van een collega, kunnen gevolgen hebben.
De campagne heet 'Denk 2x na voor je iets deelt' en maakt gebruik van de populariteit van kattenfilmpjes, waarin de kat ook vaak het 'slachtoffer' is:
Na de heimelijk van haar gemaakte video voelde Deelen zich sneller onveilig. "Het was een reality check, vooral omdat ik eerst nog die opmerking maakte 'nee dat gebeurt niet'. Maar dit kan op ieder moment gebeuren en overal: voor je het weet sta je weer ergens op internet."
'Verschrikkelijk'
Wat bij haar meespeelde is dat ze zich zo'n vijf jaar geleden openlijk uitsprak tegen slut shaming. Stop ermee vrouwen uit te maken voor slet of hoer, zei ze als lid van een studentenvereniging in een video. Daarna werd haar telefoonnummer gedeeld in allerlei WhatsApp-groepen. "Mensen gingen me bellen en allerlei berichten sturen. Zij zagen het als een lolletje, maar ik vond het verschrikkelijk."
Volgens Deelen is er uiteindelijk meer nodig om het probleem aan te pakken dat de campagne aankaart. Zoals goede voorlichting aan kinderen door ouders of op school. Of betere wetgeving om het ongevraagd delen van beelden of persoonlijke info beter te kunnen aanpakken. "De politie zei tegen mij: we kunnen er niet echt iets aan doen."