Onderzoek: HPV-vaccin beschermt tot 87 procent tegen baarmoederhalskanker
De vaccinatie tegen HPV (humaan papillomavirus) beschermt tot 87 procent tegen baarmoederhalskanker, blijkt uit een langlopend Brits onderzoek dat in het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet verscheen.
Het is het eerste volledige onderzoek naar de effectiviteit van het vaccin, dat sinds 2008 aan meisjes in het Verenigd Koninkrijk, en sinds 2009 aan Nederlandse meisjes wordt gegeven. Het duurt vaak jaren voordat het virus baarmoederhalskanker veroorzaakt.
De effectiviteit van het vaccin is het grootst als meisjes op jongere leeftijd de prik krijgen. Onder de groep vrouwen die op 12- of 13-jarige leeftijd zijn gevaccineerd, zagen de onderzoekers 87 procent minder gevallen van baarmoederhalskanker dan onder ongevaccineerde vrouwen van dezelfde leeftijd.
Onder de vrouwen die de prik op 14- tot en met 16-jarige leeftijd kregen, is dat percentage 62 procent, en de leeftijdsgroep 17- en 18-jarigen is het 34 procent.
De onderzoekers schatten dat het vaccin tot juni 2019 ongeveer 450 gevallen van baarmoederhalskanker in het Verenigd Koninkrijk heeft voorkomen. Daarnaast werden 17.200 minder voorstadiagevallen geconstateerd.
HPV is seksueel overdraagbaar en zeer besmettelijk; geen enkele seksueel overdraagbare aandoening komt zo vaak voor als HPV-infecties.
Zeldzame ziekte
Hoofdonderzoeker Sasieni noemt de resultaten "geweldig". "We weten al langer dat het HPV-vaccin heel effectief is in het voorkomen van bepaalde typen van het virus, maar om de invloed in het echte leven te zien is echt een beloning", zegt hij in The Guardian. Sasieni hoopt dat baarmoederhalskanker in de toekomst een zeldzame ziekte wordt.
Bepaalde typen van het virus geven een hoog risico op het ontstaan van baarmoederhalskanker. Het vaccin kan alleen een besmetting van het virus voorkomen, en kan het virus niet afbreken als iemand al besmet is.
In het Verenigd Koninkrijk werden meisjes tot 2012 ingeënt met het Cervarix-vaccin, daarna werd overgestapt op het Gardasil-vaccin. Nederland gebruikt beide vaccins in het vaccinatieprogramma.
Hoop op hogere vaccinatiegraad in Nederland
"Ontzettend mooi nieuws", zegt een woordvoerder van KWF Kankerbestrijding over het onderzoek. "We hopen dat de vaccinatiegraad in Nederland nu veel hoger gaat worden."
In Nederland krijgen meisjes in het jaar dat ze 13 worden een uitnodiging voor het vaccin. Ongeveer 60 procent van de meisjes laat zich inenten. Omdat verspreiding voornamelijk gebeurt via seksueel contact, krijgen ook jongens vanaf volgend jaar een oproep voor het vaccin. HPV kan ook een rol spelen bij andere soorten kanker, zoals kanker in de mond- en keelholte.
Vrouwen tussen de 30 en 60 jaar worden om de vijf jaar opgeroepen voor een bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, waarbij ze ook getest worden op HPV. De Gezondheidsraad adviseerde vorige maand om bij de uitnodiging een zelftest mee te sturen, omdat de animo voor het uitstrijkje de afgelopen jaren is gedaald.
Volgens het KWF krijgen jaarlijks ongeveer 800 vrouwen in Nederland de diagnose baarmoederhalskanker, en ongeveer 200 vrouwen overlijden eraan.
NOS op 3 legde eerder uit wat het virus precies is:
