Rechter legt regering nieuwe deadline op voor ophalen van IS-vrouwen uit Syrië

Het demissionaire kabinet krijgt nog drie tot zes maanden de tijd om vijf Nederlandse IS-vrouwen op te halen uit een Koerdisch gevangenenkamp in Noordoost-Syrië. Lukt dat niet, dan is de kans groot dat de rechtszaak tegen deze vrouwen wordt beëindigd. De zaak sleept al jaren voort.

De vrouwen willen van hun recht gebruikmaken om hun rechtszaak bij te wonen. Als dat niet geregeld kan worden vinden ze dat hun rechtszaken, die al sinds 2018 lopen, moeten worden beëindigd. De rechter stelde een paar maanden geleden al dat het kabinet goed moet kunnen uitleggen waarom ophalen niet mogelijk is. In totaal keek de rechter vandaag naar de zaken van 23 vrouwen. Dat gebeurde achter gesloten deuren.

Het kabinet heeft altijd gezegd dat de IS-vrouwen niet worden opgehaald uit de kampen, omdat dat te gevaarlijk is. Toch werd lham B. begin juni teruggehaald, vlak voordat de rechter haar strafvervolging definitief zou staken.

Duidelijk signaal

André Seebregts, de advocaat van vier IS-vrouwen, noemt de uitspraak van de rechter van vandaag een duidelijk signaal. Hij acht de kans groot dat een van de vrouwen naar Nederland zal komen. De vrouw, die een andere advocaat heeft, is in het vluchtelingenkamp gewond geraakt. Dat gebeurde na een tentbrand.

Als het kabinet binnen de gestelde termijn de vrouwen niet naar Nederland haalt en de rechter vervolgens de zaken beëindigt, kunnen de vrouwen in Nederland niet meer vervolgd worden voor lidmaatschap van een terroristische organisatie. Hoger beroep is ook niet meer mogelijk. In theorie kunnen ze in het buitenland nog wel vervolgd worden, maar in de praktijk blijkt dat onmogelijk.

Berechten in de regio

De AIVD, de NCTV en het Openbaar Ministerie willen dat de vrouwen naar Nederland worden gebracht. Door ze hier te berechten kan er na hun straf toezicht op ze worden gehouden, is de argumentatie. Het is beter hen op te halen dan het risico te lopen dat ze onder de radar terugkeren naar Nederland, zeggen de veiligheidsexperts.

Het merendeel van de Tweede Kamer ziet nog steeds het liefst dat de vrouwen in de regio worden berecht, in Syrië, Irak of voor een internationaal tribunaal. De kans dat dat gaat gebeuren is echter nihil.