Museumbezoek daalde in 2020 met 60 procent, sector wil langer noodsteun
Het aantal museumbezoeken is in 2020 met 60 procent gedaald ten opzichte van een jaar eerder, naar 13,2 miljoen. In 2019 was dat nog 33 miljoen. Voor dit jaar verwacht de Museumvereniging een verdere daling naar 9,7 miljoen bezoeken, meldt de brancheorganisatie in zijn jaarcijfers.
Als voornaamste oorzaken noemt de vereniging de verplichte sluiting van musea als gevolg van de coronacrisis, de beperkingen van het aantal toegelaten bezoekers en de sterke terugloop van het toerisme in het algemeen. De daling van buitenlands bezoek was 82 procent: van 10 miljoen in 2019 naar 1,8 miljoen in 2020. De vereniging roept het demissionaire kabinet daarom op om de noodsteun voor de museumsector door te zetten, in dit jaar en in 2022.
Door de grote daling van het aantal bezoeken halveerden de eigen inkomsten van musea, met 250 miljoen euro. Dat werd slechts voor een deel gecompenseerd door noodsteun, meldt de vereniging: ongeveer 149 miljoen euro, vooral afkomstig van de Rijksoverheid. Vooral grotere musea profiteerden daarvan, kleinere musea hebben relatief veel moeten interen op hun reserves omdat ze afhankelijker zijn van vrijwilligers en steun van de gemeente.
Catch-22
Om de teruggelopen inkomsten op te vangen, hebben musea flink moeten snijden in de uitgaven: het aantal tentoonstellingen nam af met zo'n 29 procent (van 2256 naar 1605), en het personeelsbestand werd zo'n 16 procent kleiner: ongeveer 6800 medewerkers verloren hun baan, onder wie ook veel stagiairs en vrijwilligers. In 2021 worden verdere ontslagen verwacht bij ongeveer een derde van de musea, meldt de vereniging.
Vooral kleinere musea hebben nu een probleem, zegt directeur Jan van Kooten in een interview met NRC: zij draaien grotendeels op vrijwilligers, kregen dus geen loonsteun voor personeel en konden moeilijk bezuinigen. Om er bovenop te komen moeten ze nog tot in het volgende jaar noodsteun krijgen, vindt hij. "Er is eigenlijk een catch-22 ontstaan: de steun valt weg en er is ingeteerd op de reserves, maar om uit deze crisis te komen moeten musea kunnen investeren."