Metamorfose Oranje: dit zijn de tien verschillen tussen Van Gaal en De Boer
Louis van Gaal grapte na de late gelijkmaker van Montenegro tegen Turkije - een welkome meevaller na de 1-1 van Oranje tegen Noorwegen - dat hij het geluk aan zijn kont heeft hangen. Bij de goede resultaten die het Nederlands elftal vervolgens boekte tegen Montenegro en Turkije draaide het echter niet om details, maar om een grondige hervorming onder de teruggekeerde bondscoach.
Wat zijn de tien grootste verschillen tussen bondscoach Van Gaal en zijn voorganger Frank de Boer?
1. Terug naar 4-3-3
Oranje speelt weer in de formatie die het Nederlands voetbal op de kaart zette. Een systeem met buitenspelers, ook al is het aanbod op de flanken voorin volgens Van Gaal mager.
Frank de Boer maakte tijdens het afgelopen Europees kampioenschap de tongen los door af te stappen van de zogeheten Hollandse school. De vorige bondscoach koos voor een extra verdediger, wat ten koste ging van een aanvaller. Na de vroege, en pijnlijke, uitschakeling tegen Tsjechië in de achtste finales hield De Boer de eer aan zichzelf.
Nederland speelt nu weer in het vertrouwde 4-3-3. Of 1-4-3-3, om de keeper niet tekort te doen.
2. Ballenvanger Bijlow
En over die doelman gesproken, met Justin Bijlow staat er ineens een nieuw gezicht tussen de palen.
De Boer worstelde met de erfenis van eerste keeper Jasper Cillessen. Tim Krul had al geen beste indruk gemaakt tijdens een blamerende nederlaag in Turkije, ook met de trouwe reservekeeper Marco Bizot durfde hij het niet aan. En dat was reden voor De Boer om oudgediende Maarten Stekelenburg terug te halen bij Oranje.
Van Gaal kijkt naar de toekomst en geeft Bijlow nu het vertrouwen. De vraag is natuurlijk wel wie de eerste keeper is als Cillessen fit is en weer aan zijn minuten komt in de Primera División.
3. De Ligt te licht
De opmerkelijkste afwezige in de basis van Oranje tegen Turkije was Matthijs de Ligt. Tegen Noorwegen (1-1) was de verdediger van Juventus nog geschorst, tegen Montenegro (4-0) kreeg aanvoerder Virgil van Dijk rust, maar in het derde duel moest Van Gaal toch echt een harde keuze maken.
En die keuze viel op de twee meest ervaren krachten van het drietal - Van Dijk en Inter-verdediger Stefan de Vrij - waardoor De Ligt ondanks zijn status bij de Europese topclub Juventus plotseling bankzitter is in de nationale ploeg.
Van Gaal durft die harde keuzes wel te maken, wat ook wel nodig werd geacht om de boel weer op de rit te krijgen.
4. Stille kracht stilletjes verdwenen
Een andere afvaller is Marten de Roon. De stille kracht op het middenveld werd geroemd als balafpakker, waarmee hij ook bij zijn club Atalanta een steunpilaar is geworden bij de enorme opmars die de club uit Bergamo zowel in Italië als Europa heeft doorgemaakt.
Weg is De Roon. En niemand die zich erover bekommert nu Davy Klaassen op het middenveld uitblinkt.
Op het EK waren de rollen nog omgedraaid. Sterker nog, Klaassen kwam tijdens de eindronde geen minuut in actie. Toen Nederland zich al had geplaatst voor de volgende ronde, mocht niet hij maar Ryan Gravenberch de poulewedstrijd tegen Noord-Macedonië spelen.
5. Blind weer back
Ook de ervaren Patrick van Aanholt is uit het elftal verdwenen, omdat Daley Blind door Van Gaal weer linksback is.
Bij afwezigheid van de geblesseerde aanvoerder Van Dijk fungeerde Blind als linker centrale verdediger, maar de Ajacied schuift nu weer terug naar zijn vertrouwde positie links achterin.
De 31-jarige Van Aanholt lijkt voorlopig ook niet meer in aanmerking te komen als back-up, want met Tyrell Malacia en Owen Wijndal investeert Van Gaal liever in spelers die in de toekomst nog wat kunnen betekenen voor het elftal.
6. Frenkie verdedigender
Frenkie de Jong is wel onder zowel De Boer als Van Gaal een onomstreden kracht, maar de middenvelder wisselt nog weleens van positie in de nationale ploeg.
Onder De Boer was De Jong een van de twee verdedigende middenvelders, onder Van Gaal moet De Jong de balans op het middenveld in zijn eentje bewaken. Klaassen en Georginio Wijnaldum zijn nu de spelers die voor aanvallende ondersteuning moeten zorgen.
De Jong liet weten het allemaal best te vinden, als hij maar vaak aan de bal komt. "Ik ga altijd naar de bal op zoek, waar ik ook speel."
7. Berghuis de beste
Zoals gezegd vindt Van Gaal het aanbod op de vleugels mager, maar Steven Berghuis is wat hem betreft een onomstreden kracht rechts voorin.
Berghuis was slachtoffer geworden van de systeemwissel onder De Boer, omdat zijn positie daardoor was komen te vervallen. Maar Van Gaal geeft de aanvaller de tijd en het vertrouwen om zijn plek weer te vinden in de nationale ploeg.
Dat ging in de eerste wedstrijden nog niet zo makkelijk, maar na een matige start tegen Montenegro liet Van Gaal hem gewoon staan. Berghuis richtte zich op, leverde de assist voor de 3-0 van Wijnaldum en was tegen Turkije aangever bij de 4-0 van Memphis Depay.
8. Depay weer de man
Centraal voorin is Depay weer de speler om wie het draait. Met vijf goals in de laatste drie interlands staat de aanvaller van Barcelona nu naast Johan Cruijff en Abe Lenstra op de topscorerslijst aller tijden van Oranje.
De aanval op Robin van Persie is geopend. Nog zeventien goals heeft Depay nodig om de beste schutter ooit te worden in het Oranje.
Door het systeem met vleugelaanvallers wordt Depay ondersteund door Berghuis op rechts en de rijzende PSV-ster Cody Gakpo op links, al raakte laatstgenoemde afgelopen week geblesseerd en werd hij vervangen door Steven Bergwijn. Laatstgenoemde werd overigens door De Boer niet geselecteerd voor het EK.
De discussie Wout Weghorst of Donyell Malen is ten einde; die zitten nu allebei op de bank.
9. Piekeren om Promes
Louis van Gaal wil de volledige focus op het voetbal. Niet geheel toevallig maakt Quincy Promes geen deel meer uit van de selectie.
Promes wordt verdacht van betrokkenheid bij een steekincident, een zaak waarover het laatste woord nog steeds niet is gesproken. De Boer koos voor de voetballende meerwaarde van de veelzijdige aanvaller en vertrouwde de voetballer die zei dat hij onschuldig was op zijn woord.
Van Gaal neemt geen risico met de speler van Spartak Moskou, die de laatste tijd ook met wat fysieke tegenslagen kampte.
10. Feyenoord doet weer mee
Waar De Boer het verwijt kreeg dat zijn selectie Ajax-getint was, heeft Van Gaal de focus duidelijk verlegd naar Rotterdam.
Feyenoorder Bijlow is eerste keeper en Malacia debuteerde tegen Montenegro als vervanger van de geschorste Blind. En dan is er ook nog Guus Til, die zijn carrière als huurling in Rotterdam-Zuid nieuw leven heeft ingeblazen.
Til viel in tegen Montenegro, waarmee Feyenoord op dat moment zelfs met drie spelers binnen de lijnen hofleverancier was van Oranje. De Rotterdamse afvaardiging liet zich niet onbetuigd. Bijlow en Malacia werden geprezen om hun sterke debuut, Til wist tegen Turkije zelfs te scoren.
Het statistiekenbureau Opta vergeleek de drie recente interlands van bondscoach Louis van Gaal met alle EK-wedstrijden van bondscoach Frank de Boer. Op alle fronten zijn de cijfers van Oranje onder Van Gaal beter.