Rafael van der Vaart zou het aanstellen van een buitenlander als bondscoach van Oranje "een grote teleurstelling vinden", volgens Marco van Basten is het "niet nodig" en Aad de Mos vindt dat de KNVB voor schut staat met een buitenlander als keuzeheer. Terecht?
"De beste bewakers van de Nederlandse voetbalstijl zijn niet Nederlands", stelt de Engelse schrijver David Winner. Hij pleit voor het aanstellen van een buitenlandse coach voor het Nederlands elftal. "Dat hoeft helemaal geen breuk te zijn met de Hollandse School, integendeel."
Ruim twintig jaar geleden schreef Winner een van de meest bejubelde boeken over het Nederlandse voetbal: 'Brilliant Orange, The Neurotic Genius of Dutch Football'. Een boek over het idee van het Nederlandse voetbal.
Henry Schut, Jeroen Stekelenburg en Rafael van der Vaart praten in Studio Europa over de mogelijke aanstelling van een buitenlander als bondscoach van Oranje.
"Het idee van de Hollandse School is over de hele wereld gegaan", legt Winner uit. "Spanje en FC Barcelona speelden van 2008 tot 2012 het beste Nederlandse voetbal ooit. Duitsland nam het over, Bayern München, Borussia Dortmund, Bayer Leverkusen, meer clubs. Het werd ook de Duitse stijl. Kijk naar dit Italië. Dat speelt nu Nederlandser dan Oranje. Wie had dat ooit gedacht?"
'Maak eerst duidelijk hoe je wil spelen'
Nico-Jan Hoogma had bij de toelichting van het vertrek van Frank de Boer en de zoektocht naar een opvolger niet over de manier van spelen. De directeur topvoetbal van de KNVB sprak over een voorkeur voor een bondscoach met het "aura van Ronald Koeman", "een chef, een baas".
De geijkte namen kwamen daarop weer voorbij. Zoals Louis van Gaal (69) en Henk ten Cate (66), trainers die niet bepaald in de bloei van hun trainersloopbaan verkeren. Van de jongere Nederlandse garde blijft Erik ten Hag bij Ajax en is Peter Bosz net begonnen bij Olympique Lyonnais. Phillip Cocu en Giovanni van Brockhorst missen misschien wat 'aura' en ook een grote staat van dienst.
NOS-verslaggever Joep Schreuder neemt in Studio Europa een lijst met mogelijke Nederlandse bondscoaches van het Nederlands elftal door.
Achttienvoudig international Hedwiges Maduro vindt dat de KNVB de verkeerde volgorde hanteert. "Maak eerst duidelijk hoe je wilt spelen", zegt Maduro. "Dat hoeven maar tien punten te zijn. Normaal gebeurt dat ook bij een club. Denk aan FC Barcelona, die maken eerst een soort draaiboek en gaan dan op zoek naar een trainer die daarbij past."
"De KNVB moet dat ook doen", gaat Maduro verder. "En dan simpele dingen benoemen, bijvoorbeeld aanvallend voetbal en druk op de bal zetten. Als je dat aan de voorkant goed op orde hebt, hoef je nergens bang voor te zijn. Nu is het best wel vaag. Dan kiezen we veilig voor een Nederlandse coach, want die kent de Nederlandse cultuur."
Kenneth Perez sluit zich daarbij aan. De KNVB moet volgens de Deen eerst duidelijk voor ogen hebben welke kant het met Oranje op moet gaan. "Niet alleen naar namen kijken", zegt Perez. "Als je een profiel maakt, vallen er vanzelf coaches af."
In Studio Europa is Kenneth Perez kritisch over de zoektocht van de KNVB naar een nieuwe bondscoach en het optreden van directeur topvoetbal Nico-Jan Hoogma.
Als Winner het profiel voor de nieuwe bondscoach zou mogen schrijven, zou de 'Hollandse School' daarin een prominente plaats innemen. En in de voetbalwereld van 2021 rolt er dan een lange lijst met buitenlandse coaches uit de printer in Zeist.
'Happel was ook geen probleem'
De Oostenrijker Happel was in 1977 en 1978 de laatste buitenlandse bondscoach van Oranje en diens voorgangers waren onder anderen de Roemeen Elek Schwartz (1957-1964), de Engelsman Denis Neville (1964-1965), de Duitser Georg Kessler (1966-1970) en de Tsjech Frantisek Fadrhonc (1970-1973) en talloze andere Engelsen, Schotten en Oostenrijkers.
"Het is niets nieuws", zegt Winner. "Ernst Happel was ook geen probleem. Ga terug naar die roots. Waarom je blik beperken? Kijk om je heen? Er zijn zo veel fantastische coaches en ze zijn niet Nederlands. Velen zullen vereerd zullen zijn om gevraagd te worden om bondscoach van Nederland te worden."
Het is volgens Winner essentieel dat de KNVB een coach kiest die het Nederlandse voetbal begrijpt. Zo koos Engeland in 2007 voor de Italiaan Fabio Capello en dat was volgens de schrijver een miskleun. "Hij dacht erg defensief, klassiek Italiaans. Dat paste niet. Het was een te groot verschil met de Engelse stijl."
'Keuzes te over'
Namen als Antonio Conte en Joachim Löw ("Geen interesse") passeerden al de revue. Winner noemt de huidige Deense bondscoach Kasper Hjulmand als optie. "Die is een directe erfgenaam van Morten Olsen en die is als speler van Denemarken in de jaren tachtig weer sterk beïnvloed door het Nederlandse voetbal."
Van der Vaart maakt voor Hjulmand een uitzondering ("Echt de Nederlandse stijl") en ook Perez heeft een zwak voor Hjulmand. "Ik hoopte een jaar of zes geleden dat hij coach van Feyenoord zou worden", zegt Perez. "Hij presenteert zich goed, presteert goed en speelt aantrekkelijk voetbal. Denemarken heeft zeker niet de beste spelers, maar hij kan iets extra's uit een groep halen."
"Pep Guardiola of Jürgen Klopp zou mooi zijn", zegt Winner. "Guardiola, dat is Cruijff en Van Gaal. Waarschijnlijk niet realistisch. Roberto Mancini! Of Jürgen Klinsmann. Ik ben fan. Joachim Löw krijgt alle lof, maar bij Klinsmann begon de omwenteling van het Duitse voetbal. Of de Belgische bondscoach Roberto Martínez? Een 'Nederlandse' coach, beïnvloed door Cruijff. Keuzes te over.'
