Hoe de moord op een vrouw op Corsica het symbool werd van femicide in Frankrijk

Heel Frankrijk kijkt mee met de rechtszaak rond de moord op de 34-jarige Julie Douib op Corsica in 2019. De moord leidde in Frankrijk tot een nationaal protest tegen femicide, de moord op vrouwen omdat ze vrouw zijn, vaak gepleegd door een gewelddadige (ex-)partner.

Vandaag ging de rechtszaak tegen haar ex-man en vader van haar twee kinderen Bruno Garcia-Cruciani (44) van start. Dat gebeurde onder grote belangstelling van Franse media, die massaal naar het eiland waren afgereisd. Het proces staat dan ook symbool voor geweld tegen vrouwen in het hele land.

De familie van Douib was vandaag in de rechtszaal aanwezig, net als leden van vrouwenrechtenorganisatie Foundation des Femmes:

Douib werd op 3 maart 2019 met een vuurwapen om het leven gebracht in L'Île-Rousse, in het noorden van Corsica. Ze werd op haar balkon gevonden door haar buren, die verdachte geluiden hadden gehoord. "Ze zei nog tegen me: 'Hij heeft me vermoord'", verklaarde een buurvrouw. Douib lag in een plas bloed en had twee kogels in haar borst en linkerarm. Ze overleed later aan haar verwondingen.

Haar ex-man Garcia-Cruciani gaf zichzelf vrijwel direct aan bij de politie. Hij verklaarde dat hij naar het appartement van Douib was gegaan met een vuurwapen en dat hij haar had doodgeschoten. Maar hij ontkende dat hij dat van tevoren van plan was geweest.

Het proces draait vooral om de vraag of hij handelde met voorbedachten rade, schrijven Corsicaanse media. Volgens justitie bestaat daar geen twijfel over: uit onderzoek is gebleken dat hij zijn ex-vrouw stalkte en op internet zocht naar het plegen van een moord met een wapen en naar emigreren naar Thailand.

Bovendien maakte Douib in de maanden voor aan haar dood tot zes keer toe melding bij instanties van gewelddadig gedrag van haar ex-partner. Eerder had ze al aangifte gedaan bij de politie, omdat ze vreesde voor haar leven. De sieradenontwerpster woonde dertien jaar samen met Garcia-Cruciani. Het paar kreeg twee kinderen en scheidde in 2018.

Femicide

De moord op Douib in maart 2019 was dat jaar de dertigste moord op een vrouw door een partner in Frankrijk. In 2019 zou het aantal moorden op vrouwen in het land uitkomen op 146.

Toen bekend werd dat Douib in de maanden voor haar dood tevergeefs alarm had geslagen, kwam in Frankrijk een grote protestactie op gang. In L'Île-Rousse op Corsica kwamen duizenden mensen bijeen voor een stille tocht, maar ook op het Franse vasteland werd er meerdere keren massaal gedemonstreerd.

De Franse staatssecretaris voor gendergelijkheid Marlène Schiappa gaf toe dat Douib "onvoldoende is beschermd" door autoriteiten. Enkele maanden na de moord werd door haar een zogenoemde 'Grenelle', een overlegronde, tegen huiselijk geweld gehouden. In zo'n overleg spreekt de regering met maatschappelijke organisaties en andere betrokkenen. Als gevolg van de zaak-Douib werden 46 maatregelen ingevoerd, waaronder het inzetten van armbanden om gewelddadige (ex-)partners te kunnen lokaliseren.

Er kwamen ook maatschappelijk initiatieven tot stand na de dood van Douib, vooral gestuwd door feministische en vrouwenrechtenorganisaties. Zo werd vorig jaar juni door actiegroep #Iwascorsica een mars door Bastia gelopen. Onder die hashtag vertellen slachtoffers van mishandeling en seksueel misbruik nog steeds over hun ervaringen. Ook werden bankjes rood geverfd als eerbetoon voor de slachtoffers van vrouwenmoorden.

Macron relativeert klap

President Macron, die dinsdag een klap kreeg van een man achter een dranghek, kwam vandaag in een interview met BFM TV terug op dat voorval. Hij relativeerde de klap door te verwijzen naar het geweld tegen vrouwen. "Het is niet erg om een klap te krijgen. Het echte geweld is het geweld tegen vrouwen die sterven door de klappen van hun partners."

De advocaat van Garcia-Cruciani zei vandaag in de rechtszaal dat zijn cliënt moet worden berecht voor wat hij heeft gedaan, en niet omdat hij het symbool is geworden van geweld tegen vrouwen in Frankrijk. "Hij mag niet verantwoordelijk worden gehouden voor alle moorden op vrouwen. Een rechtszaak is geen plaats voor politiek of activisme."

De rechtszaak loopt tot volgende week woensdag. Als Garcia-Cruciani wordt veroordeeld kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen.