Versoepeling EU-inreisverbod grootouders: geluk voor de een, pech voor de ander

• Paulus Houthuijs

  redacteur Online

Suzie Smits en haar man Onur Kaya zijn verheugd dat zijn ouders uit Turkije straks voor het eerst hun kleindochter gaan vasthouden. Nora Lily Kaya is geboren na 19 maart 2020 en voor deze groep geldt sinds kort een uitzondering op het EU-inreisverbod.

"Ik kan het eigenlijk nog steeds niet geloven", zegt Smits aan de telefoon. "Het blijft spannend totdat ze hier over twee weken daadwerkelijk landen. Maar zodra dat gebeurt, verwacht ik dat het emotioneel wordt en vooral heel goed zal voelen."

'Waarom mijn gevaccineerde ouders niet?'

De ouders van Nadine Migoni wonen ook buiten de EU, namelijk in Mexico. Maar omdat haar kinderen voor de coronapandemie geboren zijn, kunnen opa en oma voorlopig niet naar Nederland.

"Aan de ene kant ben ik natuurlijk blij voor de families waarvoor het wel kan. Maar waarom mogen mijn ouders die volledig gevaccineerd zijn met Pfizer nog steeds niet komen?" Migoni zegt geen logica te zien in de huidige regels en uitzonderingen daarop.

Voor iedereen die buiten de EU woont geldt sinds maart vorig jaar een algeheel inreisverbod. Na verloop van tijd is de lijst met uitzonderingen almaar gegroeid. Daarbij is te veel naar economische afwegingen gekeken, klaagden gezinnen met eerstegraadsfamilie in het buitenland al eerder bij de NOS.

Vorige week kwamen er voor deze groep ook een aantal versoepelingen. Zo is het sinds 15 mei mogelijk voor gescheiden ouders buiten de EU om hun kind binnen Europa te bezoeken. Ook is het voor (groot)ouders buiten de Unie voortaan toegestaan een (klein)kind te bezoeken dat tijdens de pandemie is geboren. Eveneens mogen eerste- en tweedegraadsfamilieleden van personen die ernstig ziek zijn naar Nederland komen, voorheen gold dat alleen bij terminale ziektes.

Het ministerie van Justitie is verantwoordelijk voor de inreisbeperkingen. Een woordvoerder zegt dat de nieuwe uitzonderingen een afweging waren tussen meer mogelijk maken voor families, de publieke gezondheid beschermen en aansluiting houden met het EU-beleid. "Het is nog niet bekend wanneer er volgende stappen gezet worden met betrekking tot inreisverboden."

'Geen besef van oma'

De aanvullende versoepelingen zijn goed nieuws, zegt Andrea Morales van burgerinitiatief Families van buiten de EU, wij missen jullie!. "Maar elk kind dat geboren is voor 19 maart vorig jaar valt erbuiten. Het is heel erg jammer dat er niet een algemene uitzondering komt voor alle kinderen in Nederland die recht hebben op een familieleven."

Bovendien hebben juist de iets oudere kinderen veel meer behoefte om opa of oma weer te zien, vervolgt Morales. Dat merkt ze aan haar eigen kinderen. "Mijn jongste van 2,5 jaar heeft nog geen besef van wie oma is. De tweeling van vijf wel en die vragen constant naar haar."

De eenjarige Nora heeft haar Turkse opa en oma alleen gezien op een beeldscherm. "Het zijn in principe vreemden voor haar", zegt de 34-jarige moeder Smits. Het aanstaande bezoek moet daar verandering in brengen.

Smits noemt het pijnlijk dat haar schoonouders Nora's eerste levensjaar hebben gemist. "Die tijd komt nooit meer terug en kan je niet zomaar inhalen."

Het Eindhovense gezin is dankbaar dat de grootouders eindelijk kennis mogen komen maken. Maar de twee ouders benadrukken dat er volgens hen ook een oplossing moet komen voor andere families. Vooral omdat steeds meer opa's en oma's in het buitenland gevaccineerd zijn. Zo zijn die van Nora in Turkije al ingeënt met een Chinees vaccin.

Groen licht vanuit Brussel

De EU-landen hebben deze week een akkoord bereikt over het deels opheffen van het inreisverbod voor niet-Europeanen. "In het advies staat nu dat mensen die gevaccineerd zijn of uit een veilig land komen straks weer Europa binnen mogen", zegt Brussel-redacteur Aïda Brands. "Maar het gaat om een zogenoemd raadsadvies en dat houdt in dat landen uiteindelijk zelf bepalen of ze de nieuwe regels daadwerkelijk overnemen."

Over welke landen de pandemie voldoende onder controle hebben, moeten de lidstaten nog een knoop doorhakken. De lijst met de huidige veilige landen vind je op de website van Rijksoverheid.

Niet-Europeanen die een door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) goedgekeurd vaccin hebben gehad, kunnen op termijn weer toegelaten worden binnen de EU. Lidstaten staan vrij om reizigers die zijn ingeënt met overige vaccins wel of niet toegang te verlenen. De komende tijd wordt meer duidelijkheid verwacht.

'Zwanger'

Migoni hoopt vurig dat haar gevaccineerde ouders in Mexico snel worden toegelaten. "Ik heb ze al twee jaar niet meer gezien", zegt ze. Ze is 48 jaar oud en heeft vier kinderen (11, 10, 8 en 3). "Als ik jonger was zou ik opnieuw zwanger worden", zegt ze gekscherend. Want in dat geval zouden haar ouders wel naar Nederland mogen komen.

Haar moeder is 69 en haar vader 81. "Vanwege mijn vaders leeftijd vind ik het extra erg. Hij is al ouder dan de gemiddelde levensverwachting in Mexico. En mijn moeder kan videobellend uren naar haar jongste kleindochter kijken. Hoe hard ik ze ook mis, ik weet dat ze ons nog veel meer missen."