'Gevoel van saamhorigheid bij Dodenherdenking groter dan bij sportwedstrijden'

De festiviteiten op Koningsdag en spanning bij een Oranjewedstrijd geven veel Nederlanders een gevoel van saamhorigheid, maar die verbondenheid is het grootst tijdens Dodenherdenking. Uit een enquête in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei blijkt dat 61 procent van de mensen in Nederland zich verbonden voelt op die dag, tegen 47 procent bij een sportwedstrijd, 46 procent op 27 april en 53 procent op Bevrijdingsdag.

Ook de herdenking van een ramp biedt veel Nederlanders het gevoel van gemeenschap (44 procent). Het minst is dat bij Prinsjesdag (22 procent), een grote inzamelingsactie (27 procent) of het overlijden van een BN'er (19 procent).

Jaarlijks brengt het comité begin mei een enquête naar buiten over de betekenis van Dodenherdenking en de Tweede Wereldoorlog in het algemeen. De vraag over saamhorigheid was dit keer een van de wisselende thema's daarin die worden meegenomen.

Corona en 75 jaar bevrijding

Het comité noemt 2020 een bijzonder jaar, omdat ons land 75 jaar bevrijd was, maar veel activiteiten daaromheen afgeblazen werden vanwege corona. Ook dit jaar is de Dodenherdenking anders dan anders: zo mogen er bij de militaire herdenking op de Grebbeberg opnieuw geen nabestaanden, publiek of een kapel zijn.

Toch zijn er geen grote veranderingen te zien in het belang dat er aan de herdenking wordt gehecht. Uit het onderzoek blijkt dat 85 procent van de Nederlanders de Dodenherdenking belangrijk vindt, tegen 79 procent voor Bevrijdingsdag. Vooral ondervraagden boven de 45 jaar geven aan de gedenkdag heel belangrijk te vinden. Onder mensen met een niet-westerse migratieachtergrond is de steun het minst, met 61 procent.

Belang van vrijheid

Zo'n negen op de tien Nederlanders zegt vorig jaar op 4 mei om 20.00 uur twee minuten stilte in acht te hebben genomen. Stilstaan bij het belang van vrijheid en het herdenking van WO II-slachtoffers wordt bijna unaniem aangegeven als de belangrijkste motivatie. Ruim driekwart volgde een uitzending op radio of tv. Ongeveer een derde hing zijn vlag halfstok.

Uit de peiling blijkt ook dat veel Nederlanders nog geïnteresseerd zijn in de oorlog, 57 procent. 84 procent vindt dat we nog altijd kunnen leren van die periode.

De groep mensen met een niet-westerse migratieachtergrond wijkt in de enquête het meest af van die opvatting: 19 procent vindt dat we het verleden moeten laten rusten om naar de toekomst te kijken en 17 procent is van mening dat er te veel over de Holocaust wordt gesproken, tegen 6 procent in beide gevallen onder ondervraagden met een Nederlandse achtergrond.