Havenbedrijf Rotterdam: herstel en onderhoud van havens Jemen nodig
De noodlijdende bevolking van Jemen krijgt nauwelijks hulpgoederen door de erbarmelijke staat waarin de havens verkeren. Dat staat in een rapport dat het Havenbedrijf Rotterdam heeft geschreven in opdracht van de Verenigde Naties (UNDP) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Door de oorlog die sinds 2015 in Jemen woedt zijn de havens zwaar beschadigd, waardoor de capaciteit ervan sterk is teruggelopen. Terwijl 90 procent van de goederen via de havens het land binnenkomt. Bovendien daalde de capaciteit fors door een gebrek aan onderhoud van de havens omdat daarvoor specialistische kennis ontbreekt.
Medewerkers van het Havenbedrijf Rotterdam deden in 2019 en eind vorig jaar in de havens van Aden, Hodeidah, Salif, Ras Issa en Mukalla een schade- en capaciteitsanalyse. In hun rapport stellen ze dat de oorlog en de problemen in de havens leiden tot enorme vertragingen in het afleveren van hulpgoederen en tot stijgende prijzen van die goederen. Door de stagnatie, maar ook door corruptie, worden voedsel, brandstoffen en medicijnen alsmaar schaarser.
Onbetaalbaar
Naar schatting 50.000 Jemenieten lijden honger. Er is een tekort aan voedsel, maar daarnaast is voedsel voor veel mensen onbetaalbaar geworden. De VN vreest dat ruim zestien miljoen mensen in Jemen dit jaar te maken krijgen met honger, dat is meer dan de helft van de bevolking.
"Omdat in Jemen de infrastructuur ontbreekt moeten schepen nu eerst worden gelost in Saudi-Arabië of Djibouti waar de lading wordt gecontroleerd. Pas daarna worden de spullen vervoerd naar Jemen. Dat betekent een verdubbeling van de transportkosten van elke container met hulpgoederen", zegt Auke Lootsma, coördinator van de UNDP in Jemen. "Bovendien betalen scheepvaartbedrijven torenhoge verzekeringspremies. Door de oorlog zijn de premies zestien keer zo hoog als in andere havens."
Herstel
Volgens het rapport van het Havenbedrijf Rotterdam kunnen meer schepen hun hulpgoederen op een veilige manier en sneller lossen als er wordt geïnvesteerd in het herstel en onderhoud van de beschadigde havens. Ook zijn reserve-onderdelen en specialistische kennis nodig.
Maar de havens worden gecontroleerd door verschillende partijen, ook in gevaarlijke gebieden. Herstellen is daarom geen veilige klus, zegt correspondent Daisy Mohr. "Wie eraan begint, zal wel een soort veiligheidsgaranties willen. In dit conflict is dat natuurlijk niet bepaald makkelijk."
Blokkade
Bovendien is herstel niet het enige struikelblok. "Sommige havens zijn lange tijd geblokkeerd onder leiding van Saudi-Arabië. Bijvoorbeeld brandstof en ook voedsel komen zo niet het land in. Die havens zijn natuurlijk cruciaal voor Jemen, waar het al jaren oorlog is en ook vliegvelden zeker niet altijd operationeel zijn."
De VN gaat met de conclusies uit het Rotterdamse rapport de autoriteiten vragen de kosten voor het importeren van voedsel te drukken en het aantrekken van kennis en kunde makkelijker te maken. Ook worden via de donorlanden van de VN fondsen geworven voor onder meer specialistische kennis en reserve-onderdelen.
Want dat kost minstens 50 miljoen dollar per haven, zegt Lootsma. "Het is natuurlijk een significant bedrag dat op tafel moet komen. Maar door die investeringen kan de kostprijs van voedsel wel worden gedrukt." Bijvoorbeeld doordat het laden en lossen sneller gaat en schepen korter in de havens hoeven te wachten.
Naast de financiering is er nog het politieke aspect, met de strijdende partijen en de landen die hen steunen. "De politieke actoren moeten zich hiervoor inzetten. Het is absoluut haalbaar, maar alle neuzen moeten wel dezelfde kant op", zegt Lootsma hoopvol.
