Nabestaanden MH17 willen smartegeld van verdachten

Bijna 300 nabestaanden van MH17-slachtoffers eisen schadevergoeding van de verdachten die terechtstaan voor het neerschieten van het vliegtuig. Vandaag lichtte het advocatenteam van de nabestaanden de vorderingen toe in de rechtbank op Schiphol, waar het MH17-proces wordt gevoerd.

In totaal vragen 290 nabestaanden smartegeld, dat bestaat uit een vast bedrag van 40.000 tot 50.000 euro per slachtoffer. "We willen voorkomen dat er lange discussies ontstaan over het leed dat hun is aangedaan", verklaart advocaat Arlette Schijns de vaste bedragen. "Geen enkele compensatie staat in verhouding tot hun verlies, maar het kan wel een gevoel van erkenning geven."

Alleen ouders, kinderen en directe gezinsleden van de slachtoffers mogen volgens de wet een claim indienen. Dat is pijnlijk voor de groep van zo'n 250 broers en zussen, die op het moment van de ramp geen deel uitmaakten van het gezin van de slachtoffers.

"Deze miskenning van hun leed veroorzaakt veel verdriet", vertelde advocaat Schijns. "Ze hadden vaak een nauwe band met de slachtoffers. Ze kampen niet alleen met het verlies van hun eigen dierbare, maar zijn ook geconfronteerd met extra verantwoordelijkheden, zoals de zorg voor kinderen van hun overleden broer of zus."

Massamoord

Hans de Borst verloor zijn 17-jarige dochter bij de MH17-crash en mocht wel een schadeclaim indienen. Toch deed hij dat met enige aarzeling, vertelt hij. "Ik waardeer dat de mogelijkheid geboden wordt, maar het is een klein belang."

Voor hem telt maar één ding: dat de mensen die het vliegtuig neerhaalden, worden gestraft. "De strafzaak, rechtspreken, is voor mij prioriteit één tot en met tien. Het gaat om de vraag: kunnen we een massamoord accepteren in de wereld en er zo mee weglopen?"

In de chaotische strijd in Oekraïne in 2014 werd MH17 uit de lucht geschoten. In deze special blikken Nieuwsuur en NOS op 3 terug op die gebeurtenis, met een interactief verhaal:

Als de vier verdachten inderdaad worden veroordeeld, en schadevergoeding moeten betalen, is de kans groot dat Nederland het geld voorschiet. "Daar heb ik ook moeite mee, want de Nederlandse staat heeft al zoveel gedaan voor ons. Er worden miljoenen per jaar begroot voor het MH17-proces. Ik ben trots dat we in zo'n land wonen, daar moet die kleine schade van mij liever niet bij komen."

Aparte procedure

De advocaten van verdachte Poelatov vinden dat de vraag om smartegeld buiten de MH17-zaak gehouden moet worden. Zij pleiten voor een aparte procedure bij de civiele rechter.

De Nederlandse strafrechtadvocaten zeggen niet genoeg expertise te hebben om zich te kunnen buigen over de ingewikkelde internationale juridische regels voor schadevergoeding. "Wij kunnen niet bepalen wat we eventueel zouden moeten aanvoeren ter verdediging en wat moet worden betwist", zei advocaat Sabine ten Doesschate.

De advocaten denken dat het proces veel vertraging oploopt, als zij zich toch over het smartegeld moeten uitspreken.