Betalen als je je afval niet scheidt: Algemeen Fonds-kaarten Monopoly zijn sociaal bewust

Vandaag, op Wereld Monopoly Dag, is bekendgemaakt dat voor het eerst in de 86-jarige geschiedenis van het spel Monopoly de Algemeen Fonds-kaarten worden aangepast.

Kaarten met teksten als 'Lijfrente vervalt, u ontvangt 100 euro', of: 'U hebt de tweede prijs in een schoonheidswedstrijd gewonnen en ontvangt 10 euro "kunnen echt niet meer", vindt eigenaar Hasbro.

En daarom mogen Monopolyspelers hun stem uitbrengen via een website om te bepalen wat er op de zestien nieuwe kaarten gedrukt moet worden. Wat opties: '"Je hebt een buurtfeest gehouden, maar bent vergeten het afval te scheiden. Betaal 100M". En: "Je hebt geen lokale producten gekocht! Betaal 50M."

Hulp uit de gemeenschap

"We hebben op social media aan fans gevraagd wat ze wilden terugzien in de nieuwe kaarten", vertelt Marijn ter Hofsté van Hasbro. "Daar kwam de wens om meer op de gemeenschap gerichte vragen sterk naar voren, en het thema milieu kwam ook veel terug. Zeker dit jaar en vorig jaar waren veel mensen op zichzelf en elkaar aangewezen en was hulp uit de gemeenschap een belangrijk thema."

Volgens Ter Hofsté waren de vragen ook wel echt aan vervanging toe. "Het spel bestaat natuurlijk 85 jaar, de wereld is in die tijd erg veranderd. Bijvoorbeeld de vraag over de tweede prijs bij een schoonheidswedstrijd. Dat is toch niet het enige ideaal om na te streven."

Spelplezier niet minder

Mathijs Gulpers, Monopolyliefhebber, zegt in het NOS Radio 1 Journaal de aanpassing te begrijpen. "Ik vind het een goed idee. Het had van mij niet per se gehoeven. Maar als je de teksten moderniseert, kunnen jongeren zich er misschien meer door aangesproken voelen." Dat de teksten gedateerd zijn, zorgt volgens Gulpers niet voor minder spelplezier.

Gulpers heeft zelf twintig varianten van het bordspel in huis. "Er zijn zeker de laatste jaren veel versies verschenen en dan wordt het een soort sport om de leukste versies te kopen en te spelen. We gaan alvast sparen voor deze nieuwe versie uiteraard."

Gulpers heeft al wel een suggestie voor de nieuwe Algemeen Fonds-kaarten:

Niek Ederveen, hoofdredacteur van Spel!, het tijdschrift van de landelijke vereniging van spellenliefhebbers, begrijpt de aanpassingen wel.

"Er zijn in het verleden al een hoop aanpassingen geweest, en ook een hoop spelvarianten", weet Ederveen. "Een Star Wars-versie, een Disney-versie, noem maar op. Het is wel voor het eerst dat de oorspronkelijke teksten inhoudelijk worden aangepast."

Dat de teksten op de Algemeen Fonds-kaarten nu veranderen ziet Ederveen ook als 'een natuurlijke manier' om publiciteit te generen. "Fans wereldwijd wordt gevraagd om te stemmen, al met al een slimme manier om zo aandacht te genereren."

Oubollig maar 'tamelijk briljant'

Zelf speelt Ederveen het spel niet of nauwelijks meer. "Ik ben er nu inmiddels wel op uitgekeken, maar ik ben wel met klassiekers zoals Monopoly opgegroeid. Het is een soort cultureel erfgoed ook." Daarom vindt Ederveen het toch op een bepaalde manier jammer dat de oude teksten verloren gaan.

"Ik moet nu nog wel lachen om het oubollige. Zo'n vraag over die tweede plaats bij een schoonheidswedstrijd bijvoorbeeld vind ik tamelijk briljant. Daarnaast is zo'n tekst als die over de 'vergissing van de bank in uw voordeel' een soort gemeengoed geworden. Die Monopolyverwijzing zal verloren gaan voor de nieuwe generatie Monopolyspelers. Maar ik denk dat er genoeg nieuwe dingen verzonnen kunnen worden."

De verkiezing voor de kaarten loopt in de herfst af, een precieze datum wanneer de nieuwe kaarten worden ingevoerd is niet bekend. Voorlopig kan over de hele wereld gestemd worden. De inhoud van de nieuwe teksten is - net als bij de vorige versie - overal ter wereld hetzelfde.

Nederland bovenaan

Of de Nederlandse stemmers niet helemaal weggevaagd worden door stemmers uit landen met enorme populaties als India of de Verenigde Staten? Dat valt mee. Sterker nog: Nederland staat volgens Hasbro op dit moment bovenaan de ranglijst van landen die het meest gestemd hebben.

Een tussenstand van de meest populaire kaart tot nu toe heeft de spellenmaker niet. Ter Hofsté heeft wel een persoonlijk favoriet. "De kaart: 'Je breit zachte truitjes voor de naaktkatten in het plaatselijke dierenasiel', zeker weten."