In Israël komt het normale leven stap voor stap weer dichterbij
Op een terras in Jaffa, bij Tel Aviv, zitten de vriendinnen Mor Misk en Omer Chorev aan de koffie. Ze hebben net voor het eerst in maanden weer aan een tafeltje bij een restaurant geluncht. "Dat was heerlijk, een hapje eten en wat drinken op een terras", zegt Chorev. "Ik had niet gedacht dat ik dat zo gemist zou hebben."
De terrassen zitten vol in de oude havenstad, net als op andere plekken in Tel Aviv en de rest van het land. Vanaf deze week mogen restaurants en cafés weer gasten ontvangen, en ook onder meer sportstadions en evenementenhallen openen hun deuren. Winkels, musea en de meeste scholen gingen twee weken geleden al open.
Voor de horeca komen de versoepelingen geen dag te vroeg. "Het voelt als een feestje, zo druk is het vandaag", zegt Shira Petel, de eigenaar van Shaffa Bar in Jaffa. "We moeten mensen zelfs laten wachten op een tafeltje, en dat op een doordeweekse dag. Ik hoop dat dit het begin is van een periode van herstel. We hebben een zwaar jaar achter de rug."
Groene pas
De versoepelingen in Israël volgen op een snelle vaccinatiecampagne, waarin meer dan de helft van de bevolking werd gevaccineerd. Van de 50-plussers is zelfs al zo'n 90 procent ingeënt. Mede daardoor liepen de aantallen nieuwe besmettingen en ernstig zieke patiënten de afgelopen maanden fors terug.
Hoe kan het dat het vaccineren in Israël zo soepel verloopt? Nieuwsuur maakte daar vorige maand deze video over:
Nog niet alles is zoals het was in Israël. Afstand houden blijft verplicht, en dus staan de tafels verder uit elkaar dan voorheen. En hoewel op het terras iedereen welkom is, mag je het restaurant officieel alleen in met een groene pas, een soort vaccinatiebewijs. Maar in de praktijk wordt dat niet overal gecontroleerd. "Ik zie dat niet als mijn taak", zegt eigenaar Petel daarover.
Dat vaccinatiebewijs is ook verplicht in onder meer sportscholen, hotels en bij culturele evenementen. Het gaat te ver, zegt de 23-jarige Omri Lande, die met vrienden een biertje drinkt bij een van de cafés. "Ik heb me wel laten inenten, maar alleen omdat ik anders niet binnenkom in een voetbalstadion. Bepaalde dingen kun je blijkbaar alleen nog doen als je gevaccineerd bent."
De verkiezingen zijn een factor, daar ben ik niet naïef over.
De versoepelingen komen twee weken voor de verkiezingen in Israël. Premier Netanyahu voert volop campagne met de vaccinaties, en was er gisteren bij toen de 5 miljoenste Israëliër een prik kreeg. Volgende maand zullen alle volwassenen gevaccineerd zijn, beloofde de Likud-leider. "We komen weer tot leven."
Dat de opening van de economie aan de vooravond van de verkiezingen plaatsvindt, is volgens velen geen toeval. "De verkiezingen zijn een factor, daar ben ik niet naïef over", zei 'coronatsaar' Nachman Ash, die als hoogste ambtenaar het beleid coördineert.
Ticket naar Londen
Volgens experts is het afbouwen van de maatregelen niet zonder risico. "Het is een beetje: God zegene de greep", zegt datawetenschapper Uri Shalit. "Israël voert versoepelingen door en hoopt dat de vaccins afdoende blijken om een nieuwe golf te voorkomen."
Coronatsaar Nachman Ash sprak al zijn zorgen uit over een stijging van de besmettingen door de opening van de economie. Hij zei daarom rekening te houden met hernieuwde maatregelen, en misschien zelfs alsnog een lockdown. "Mogelijk moeten we daar al voor de verkiezingen toe besluiten."
Maar veel Israëliërs hopen dat dit het begin is van een terugkeer naar het oude leven. Omer Chorev, op het terras in Jaffa, heeft al een vliegticket naar Londen geboekt. "Ik heb daar familie wonen en kan niet wachten om ze te zien. Ik ben heel blij dat dit soort dingen weer mogelijk worden."