Bij vaccins tegen nieuwe coronavarianten wil EU wél vooraan staan
De EU wil dat farmaceuten snel nieuwe vaccins beschikbaar stellen tegen nieuwe coronavarianten. Daarvoor gaat de Europese Commissie opnieuw met farmaceuten om tafel om contracten te wijzigen of nieuwe contracten af te sluiten. Hoeveel geld dat gaat kosten is nog onbekend, maar het budget is in principe onbeperkt.
Commissievoorzitter Von der Leyen gaf vorige week al toe dat er fouten zijn gemaakt bij de aankoop van coronavaccins. De plannen van vandaag lijken bedoeld om dezelfde fouten niet nog eens te maken.
Zo wil de Commissie met farmaceuten overleggen hoeveel geld ze nodig hebben om vaccins aan te passen op nieuwe coronavarianten. De aangepaste vaccins moeten ook snel op grote schaal worden geproduceerd.
Daarvoor kunnen nieuwe contracten met farmaceuten worden afgesloten. Dat er geen grenzen zitten aan het budget dat daarvoor beschikbaar is, is een groot contrast met de vorige onderhandelingen met farmaceuten. Toen was er juist een sterke focus op de prijs. Nu zegt Von der Leyen daarover: "Vergeleken met de enorme economische kosten, is de investering altijd te verantwoorden."
Overheden aansprakelijk
Ook moet EMA de vaccins tegen de nieuwe coronavarianten sneller kunnen goedkeuren. Nu kost dat drie tot vier weken, straks moet dat binnen een paar dagen kunnen.
Desnoods wil de Europese Commissie de aansprakelijkheid voor bijwerkingen volledig bij overheden leggen. Farmaceuten lopen dan minder risico en kunnen wellicht sneller produceren. Ook dat is een grote koerswijziging, want tot nu toe stond de Europese Commissie er juist op dat de farmaceuten aansprakelijk bleven. Von der Leyen wil wel eerst een expliciete opdracht van de EU-regeringsleiders om deze koerswijziging in te zetten.
Von der Leyen zegt niets over het afnemen van patenten. In Brussel gaan steeds meer stemmen op farmaceuten via dwanglicenties te dwingen hun vaccins vrij te geven, zodat ook andere fabrikanten de vaccins kunnen maken. De Commissie wil niet zo ver gaan, maar probeert wel farmaceuten te verleiden om samen te werken en zo sneller meer vaccins te produceren. Ook daarvoor is geld beschikbaar.
Nieuwe varianten opsporen
Tenslotte wil de Europese Commissie beter onderzoeken welke nieuwe varianten er in omloop zijn in Europa. Op dit moment wordt maar van een heel klein deel van alle positieve coronatesten geanalyseerd met welke variant de patiënt besmet is. Dat moet gaan gebeuren voor minimaal 5 procent van alle testen, zodat nieuwe varianten al vroeg worden gevonden. Aan dat onderzoek geeft de EU 75 miljoen euro uit.
Voor de meeste mensen duurt het nog lang voordat ze daadwerkelijk aan de beurt zijn om een vaccin te krijgen. Toch waarschuwt Von der Leyen om niet zelf op zoek te gaan naar een vaccin op de zwarte markt. "Je hebt geen idee of die goed gekoeld zijn. Je spuit wel een geneesmiddel in een gezond mens. Ik kan alleen maar waarschuwen voor dit soort zogenaamde vaccins."
