Minder banen in vierde kwartaal, maar ook minder werklozen

De werkgelegenheid is in het laatste kwartaal van 2020 iets gedaald. Er verdwenen 14.000 banen, heeft het CBS berekend. Vooral in de handel, het vervoer en de horeca ging het hard, vermoedelijk als gevolg van de lockdown die stap voor stap werd ingevoerd.

Door de coronacrisis kende de werkgelegenheid vorig jaar een ongekend grillig verloop. In het tweede kwartaal verdwenen er 297.000 banen, meer dan ooit, gevolgd door een recordstijging in het derde kwartaal van 164.000. En in het laatste kwartaal liep het aantal dus weer iets terug.

Tegenstrijdig?

Opmerkelijk is dat ook de werkloosheid in het vierde kwartaal daalde. Er zaten gemiddeld 384.000 mensen zonder werk, 35.000 minder dan in het derde kwartaal. Dat lijkt tegenstrijdig, want bij een dalend aantal banen zou je verwachten dat het aantal werklozen juist stijgt.

Dat dat nu niet zo is, valt deels te verklaren doordat het aantal openstaande vacatures met 6000 afnam en doordat per saldo 5000 mensen zich hebben teruggetrokken als werkzoekende. In het derde kwartaal gebeurde het omgekeerde: toen kwamen er heel veel banen bij, maar steeg de werkloosheid ook flink doordat veel mensen weer besloten een baan te gaan zoeken en die niet direct vonden.

Verder speelt in de cijfers mee dat mensen meerdere banen kunnen hebben en dat banen ook ingevuld kunnen worden door mensen die niet in Nederland wonen. Als zo'n baan verdwijnt, komt er in de CBS-cijfers dus geen werkloze bij.

Handel en horeca de klos

Bij de ontwikkeling van het aantal banen waren er in het vierde kwartaal grote verschillen per bedrijfstak. In de handel, het vervoer en de horeca (één categorie bij het CBS) verdwenen verreweg de meeste banen, namelijk 57.000. Ook in de cultuur- en de recreatiesector nam de werkgelegenheid af.

Daar staat tegenover dat er in de zorg 20.000 banen bij kwamen en bij uitzendbureaus 13.000 banen. Ook in de financiële dienstverlening, de bouw, het onderwijs, het openbaar bestuur en de communicatiesector nam de werkgelegenheid iets toe. Banen van zelfstandigen zijn in deze cijfers meegeteld.

De cijfers van het aantal banen zijn geflatteerd door de coronasteunpakketten van de regering voor het bedrijfsleven. Dankzij de NOW-regeling kunnen veel werknemers in loondienst blijven en salaris ontvangen, terwijl er eigenlijk geen werk voor hen is.